Okuma bozukluğu olan ve olmayan çocukların fonolojik farkındalık ve işitsel/görsel çalışma belleği başarımları açısından karşılaştırılması
Comparison of school-age children with dyslexia and typically developing school-age children in terms of phonological awareness and auditory/visual working memory
- Tez No: 662418
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAİT ULUÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Okuma bozukluğu, disleksi, fonolojik farkındalık, çalışma belleği, Reading difficulties, dyslexia, phonological awareness, working memory
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Okuma becerileri akademik hayattaki başarının önemli yordayıcılarından biridir. Okuma becerisinin gelişmesinde bazı bilişsel becerilerin önemli rol oynadığı görülmektedir. Fonolojik farkındalık ve çalışma belleği becerilerinin okuma ile ilişkili olduğu belirtilmektedir. Bu araştırmada okuma bozukluğu tanısı olan 1, 2, 3 ve 4. sınıf öğrencileri ile normal gelişim gösteren akranlarının fonolojik farkındalık, çalışma belleği ve okuma becerileri açısından karşılaştırılması incelenmiştir. 51'i okuma bozukluğu teşhisi olan, 49'u normal gelişim gösteren toplam 100 çocuk çalışmaya katılmıştır. Fonolojik farkındalık becerisini ölçmek amaçlı yeni görevler geliştirilip, 4 farklı görev ile bu beceri ölçülmüştür. Çalışma belleği becerisi Sayı Dizisi Ters testi ve Corsi Blok Dokunma Görevi Ters Dizi testi ile ölçülmüş, bu testlerin Düz görevleri uygulanarak kısa erimli bellek becerileri de değerlendirilmiştir. Okuma becerilerini ölçmek amaçlı Sesli Okuma Becerisi ve Okuduğunu Anlama Testi'nin (SOBAT) ilk metni uygulanmıştır. Matematik Okuma Yazma Değerlendirme Ölçeği (MOYA) katılımcıların öğretmenleri tarafından doldurulmuştur. Bulgular yeni geliştirilen fonolojik farkındalık görevlerinin iç tutarlık katsayısının yüksek olduğunu, ölçmek istenen becerileri ölçebildiğini göstermiştir. Okuma bozukluğu olan öğrencilerin fonolojik farkındalık, çalışma belleği, okuma becerileri ve MOYA Öğretmen Formu değerlendirmelerinde normal gelişim gösteren akranlarına göre düşük performans sergilediği görülmüştür. Okuma becerilerinden okuduğunu anlamada gruplar arası fark görülmemiştir. Değişkenler arasında anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. Okuma bozukluğu olan çocukların okuma becerilerinin fonolojik farkındalık ve sınıf düzeyi tarafından yordandığı bulunmuştur. Okuma bozukluğu olmayan çocukların okuma becerilerinin fonolojik farkındalık, görsel çalışma belleği ve görsel kısa erimli bellek tarafından yordandığı görülmüştür. Öğretmenler tarafından değerlendirilen sözel ve yazılı dili anlama ve kullanmada güçlük yaşama ile okuma ve yazmada hata yapmaları okuma bozukluğu olan çocuklarda fonolojik farkındalık ve sınıf düzeyi tarafından yordanırken, okuma bozukluğu olmayan çocuklarda sadece sınıf düzeyi tarafından yordandığı bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Reading skills are one of the important predictors of academic success. It is seen that some cognitive skills play an important role in the development of reading skills. Research also shows that phonological awareness and working memory skills are related to reading. Therefore, this study examined phonological awareness, working memory and reading skills while comparing students between 1st and 4th grade with a diagnosis of dyslexia and their peers with normal development. Data was collected from 51 children diagnosed with dyslexia and 49 children without dyslexia. In order to measure phonological awareness skills among students, this study developed a new test that includes four different subtasks. Students' working memory skills were evaluated by Digit Span Backward Test and Corsi Block Tapping Task in backward order, and short-term memory skills were evaluated by Digit Span Forward Test and Corsi Block Tapping Task in forward order. Students' reading skills were measured by Oral Reading Skill and Reading Comprehension Test (SOBAT). Specific Learning Disability Symptom Checklists (MOYA) were administered by the teachers of the students. The results of this research revealed that the newly developed phonological awareness test has high internal consistency reliability, which means that it measures phonological awareness skills effectively. Even though it was seen that children with reading difficulties showed lower performance in phonological awareness tasks, working memory tasks, reading skills and MOYA Teacher Form evaluations compared to their peers with normal development, there was no difference between the groups in reading comprehension. The study revealed that there are significant relationships among variables. Firstly, it was found that the reading skills of children with reading disorders were predicted by phonological awareness and their grade level. Secondly, reading skills of children without reading disorders were predicted through phonological awareness, visual working memory and visual short-term memory. Thirdly, among children with reading impairment, phonological awareness and grade levels allowed to predict teachers' evaluations about children's challenges in comprehending and using verbal and written language, and making mistakes in reading and writing. However, these evaluations with children without reading disorders were only predicted by grade level.
Benzer Tezler
- Konuşma sesi bozukluğu olan ve olmayan çocukların fonolojik farkındalık becerilerinin ve ev erken okuryazarlık ortamlarının incelenmesi
Examination of phonological awareness skills and home EARLY literacy environments of children with and without speech sound disorder
DİLARA DERİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MARAL YEŞİLYURT
- 60-90 ay arası konuşma sesi bozukluğu olan ve olmayan çocukların çalışma belleği, hızlı isimlendirme ve fonolojik farkındalık becerilerinin incelenmesi
Examination of working memory, fast name and phnologic awareness skills of 60-90 months children with and without speaking voice disorder
ŞULE ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KONROT
- Hızlı isimlendirme becerileri ile sesletim bozukluğu arasındaki ilişkilerin incelenmesi: 5-8 yaş aralığı örneği
Examining the relationships between rapid naming skills and articulation disorder: A sample from the age range of 5-8
SILA CANSU ÇALIŞKAN ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimKapadokya ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERHAT KORKMAZ
- 60-72 Aylık konuşma sesi bozukluğu olan ve olmayan çocukların görsel algı ve erken okuryazarlık becerilerinin incelenmesi
The investigation of visual perception and early literacy skills in children aged 60-72 months with and without speech sound disorders
CEREN GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dil ve Konuşma TerapisiKapadokya ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. AYŞEGÜL ŞEN
- Okul öncesi dönemde gelişimsel dil bozukluğu olan çocukların fonolojik işlemleme becerilerinin incelenmesi
Examination of phonological processing skills of preschool children with developmental language disorder
YEŞİM GÜNERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE SEÇKİN YILMAZ