Okul yöneticilerinin örgütsel adalet davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve örgütsel güven duyguları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between the organizational justice behaviors of school managers and the organizational commitment and sense of organizational trust of teachers
- Tez No: 662484
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF İNANDI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu araştırmanın amacı, öğretmen algılarına göre, ilk ve orta okullarda görev yapan okul müdürlerinin örgütsel adalet davranışlarının, öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve örgütsel güvenlerini ne derece yordadığını ortaya koymaktır. Okul müdürlerinin örgütsel adalet davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve örgütsel güven düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığının ölçülmesi de çalışmanın bir diğer amacıdır. Çalışmada okul müdürlerinin göstermiş oldukları örgütsel adalet davranışları; dağıtımsal adalet, işlevsel adalet ve etkileşimsel adalet bağlamında incelenmiştir. Örgütsel bağlılık; duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık şeklinde ele alınmış son olarak, örgütsel güven; yöneticiye, meslektaşlara ve paydaşlara güven alt boyutları ile ele alınmıştır. Belirtilen ölçekler ve alt boyutları, cinsiyet, yaş, mesleki deneyim, eğitim durumu, çalışılan okul sayısı ve çalışılan okul düzeyi değişkenlerine göre aralarında anlamlı bir farklılık olup olmadığını ortaya koymak için analiz edilmiştir. Çalışmada nicel yöntem uygulanmış olup, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini 2019-2020 Eğitim-Öğretim yılında Mersin ili merkez ilçelerinde (Akdeniz, Mezitli, Toroslar, Yenişehir) bulunan kamu İlkokul veya ortaokullarda görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışmaya oransız eleman örnekleme yoluyla 259 kadın, 183 erkek olmak üzere toplam 442 öğretmen katılmıştır. Değişkenler ile katılımcıların sorulara yönelik vermiş oldukları cevaplar Anova testi, Kruskal Wallis H testi ve Mann Whitney U testi kullanılmak sureti ile analiz edilmiştir. Aynı zamanda ölçekler arasındaki ilişkilerin boyutunu ortaya koymak amacıyla Korelasyon ve Regresyon analizi yapılmıştır. Analiz neticesinde anlamlı farklılığın yer aldığı ölçeklerde hangi değişkenler arasında anlamlı farklılığın yer aldığı seçeneklerin ölçümlenmesi için çoklu karşılaştırma testlerinden (post-hoc test) LSD testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, okul müdürlerinin göstermiş oldukları örgütsel adalet davranışlarına karşın öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve örgütsel güven algılarına yönelik algılarında; cinsiyet, yaş, mesleki deneyim, eğitim durumu, çalışılan okul sayısı ve çalışılan okul düzeyi değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Okul müdürlerinin örgütsel adalet davranışları ile cinsiyet, yaş, mesleki deneyim, eğitim durumu, çalışılan okul sayısı ve çalışılan okul düzeyi değişkenleri arasındaki ilişkiye bakıldığında, dağıtımsal adalet alt boyutu ile eğitim durumu ve okul düzeyi değişkenleri arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Etkileşimsel adalet alt boyutu ile yaş ve eğitim durumu değişkenleri arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Örgütsel bağlılık ile değişkenler arasındaki ilişkiye bakıldığında, duygusal bağlılık alt boyutu ile yaş, mesleki deneyim ve okul düzeyi değişkenleri arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Devam bağlılığı alt boyutu ile değişkeni arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Örgütsel güven ile değişkenler arasındaki ilişkiye bakıldığında, yöneticiye güven alt boyutu ile yaş, mesleki deneyim değişkenleri arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Meslektaşlara güven alt boyutu ile cinsiyet, yaş, eğitim durumu değişkenleri arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Paydaşlara güven alt boyutu ile yaş, mesleki deneyim, eğitim durumu okul sayısı ve okul düzeyi değişkenleri arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Araştırma sonucunda okul müdürlerinin örgütsel adalet davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve örgütsel güven düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Buna göre, Örgütsel adalet ile örgütsel bağlılık arasında“orta düzeyde”ve pozitif yönlü; Örgütsel adalet ile örgütsel bağlılık arasında“orta düzeyde”ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Yine okul müdürlerinin göstermiş oldukları örgütsel adalet davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve örgütsel güven algılarını yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Örgütsel adaletin alt boyutu olan dağıtımsal adalet alt boyutu, öğretmenlerin duygusal bağlılık ve normatif bağlılık alt boyutlarını pozitif yönde; İşlemsel adalet alt boyutu, öğretmenlerin normatif bağlılık alt boyutunu pozitif yönde ve etkileşimsel adalet alt boyutu, öğretmenlerin duygusal bağlılık alt boyutunu“zayıf düzeyde”pozitif yönde yordamaktadır. Yine Örgütsel adaletin alt boyutu olan dağıtımsal adalet alt boyutu, öğretmenlerin yöneticiye güven, meslektaşlara güven alt boyutlarını pozitif yönde; İşlemsel adalet alt boyutu, öğretmenlerin yöneticiye güven, meslektaşlara güven ve paydaşlara güven alt boyutlarını pozitif yönde ve etkileşimsel adalet alt boyutu, öğretmenlerin paydaşlara güven alt boyutunu negatif yönde“zayıf düzeyde”yordamaktadır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to reveal to what extent the organizational justice behaviors of school principals working in primary or secondary schools predict teachers 'organizational commitment and organizational trust according to teachers' perceptions. Another aim of the study is to measure whether there is a meaningful relationship between school principals 'organizational justice behaviors and teachers' organizational commitment and organizational trust levels. Organizational justice behaviors of school principals in the study; distributive justice is studied in the context of functional justice and interactional justice. Organizational commitment; Finally, organizational trust has been handled as emotional commitment, continuance commitment and normative commitment; trust in managers, colleagues and stakeholders is discussed with sub-dimensions. The scales and sub-dimensions mentioned were analyzed to reveal whether there is a significant difference between them according to the variables of gender, age, professional experience, education level, number of schools studied and the level of school studied. The quantitative method was used in the study, and the relational scanning model was used. The universe of the study consists of teachers working in public primary or secondary schools in the central districts of Mersin province (Akdeniz, Mezitli, Toroslar, Yenişehir) in the 2019-2020 academic year. A total of 442 teachers, 259 women and 183 men, participated in the study through disproportionate sampling. The variables and the answers given by the participants to the questions were analyzed using Anovatest, Kruskal Wallis H test and Mann Whitney U test. At the same time, Correlation and Regression analysis was performed to reveal the size of the relationships between scales. As a result of the analysis, LSD test, one of the multiple comparison tests (post-hoc test), was applied to measure the options in which there is a significant difference between the variables in the scales with significant difference. According to the results of the research, despite the organizational justice behaviors of school principals, teachers' perceptions of organizational commitment and organizational trust perceptions; It significantly differentiates according to gender, age, professional experience, education level, number of schools studied and the level of school studied. When looking at the relationship between school principals' organizational justice behaviors and the variables of gender, age, professional experience, education level, number of schools worked and the school level worked at, there is a significant difference between the distributive justice sub-dimension and the variables of educational status and school level. There is a significant difference between the interactive justice sub-dimension and the variables of age and educational status. When looking at the relationship between organizational commitment and variables, there is a significant difference between the emotional commitment sub-dimension and the variables of age, professional experience and school level. There is a significant difference between the attendance commitment sub-dimension and its variable. When looking at the relationship between organizational trust and variables, there is a significant difference between the trust in manager sub-dimension and age and professional experience variables. There is a significant difference between the trust in colleagues sub-dimension and the variables of gender, age and education level. There is a significant difference between the subscale of trust in stakeholders and the variables of age, professional experience, educational level, number of schools and school level. As a result of the research, it was observed that there was a significant relationship between the organizational justice behaviors of school principals and the organizational commitment and organizational trust levels of teachers. Accordingly, there is a“medium level”and positive direction between organizational justice and organizational commitment; There is a“moderate”and positive relationship between organizational justice and organizational commitment. It was concluded that the organizational justice behaviors of school principals predicted teachers' perceptions of organizational commitment and organizational trust. Distributive justice sub-dimension, which is the sub-dimension of organizational justice, positively increased the emotional commitment and normative commitment sub-dimensions of teachers; The procedural justice sub-dimension predicts teachers 'normative commitment sub-dimension positively, and interactional justice sub-dimension predicts teachers' emotional commitment sub-dimension positively at a“weak level”. Also, distributive justice sub-dimension, which is the sub-dimension of organizational justice, positively determined the sub-dimensions of teachers' trust in the administrator and trust in colleagues; The transactional justice sub-dimension positively predicted teachers 'trust in the administrator, trust in colleagues, and trust in stakeholders, and the interactional justice sub-dimension positively predicted the teachers' trust in stakeholders sub-dimension negatively.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin genel adalet davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki
The relationship between the justice behavior of school administrators and the organizational commitment of teachers
AYLA KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF İNANDI
- Okul yöneticilerinin hizmetkâr liderlik davranışları ile algılanan örgütsel adalet düzeyinin örgütsel adanmışlık üzerindeki etkileri
The effects of school principals' servant leadership behaviors and perceived organizational justice level on organizational commitment
MUHAMMET İŞLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET AVCI
- İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerine yöneticilerinin etik liderlik ve örgütsel adalet davranışlarının etkisi
Effects of administrators? ethical leadership and organizational justice behavior on primary school teachers? organizational commitment level
CELAL TEYYAR UĞURLU
Doktora
Türkçe
2009
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÜSTÜNER
- Okul yöneticilerinin örgütsel adalet davranışlarına ilişkin öğretmen algıları ile örgütsel muhalefet düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between teacher's perceptions regarding the organizational justice behaviors of school managers and the levels of organizational opinion
NİYAZİ OZAN AKDENİZLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ASLAN
- Öğretmenlerin dönüşümcü liderlik, örgütsel adalet ve örgütsel destek algılarının iş yaşam kaliteleri üzerine etkisi
Effects of teachers' transformational leadership, organizational justice and organizational support perceptions on their quality of worklife
HÜSEYİN AKAR
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÜSTÜNER