İskenderun Körfezi holosen sedimentlerinin sedimentalojik ve jeokimyasal incelenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 66362
- Danışmanlar: PROF.DR. MUSA KAZIM DÜZBASTILAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1996
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Önemli endüstriyel alanlar ve şehirler yakınındaki denizel sedimentler ağır metal açısından kirletilmiş olduğundan, ham petrol boru hattı, gübre sanayi, demir-çelik kompleksi, önemli bir liman ve şehirsel su boşalımı gibi bir çok kirletici unsurlara sahip İskenderun Körfezin' de kirliliğin derecesini ortaya koymak amacıyla yüzey ve karot sedimentlerinde Cu, Zn, Mn, Fe, Cr, Ni metallerinin konsantrasyonları araştırılmış, sağlıklı yorumların yapılması için sedimenter özellikler, organik madde ve karbonat içerikleri saptanmıştır. Bu çalışmada toplam metal konsantrasyonlarını oluşturan fraksiyonları ve ortamın fıziko-kimyasal ve biyolojik karakteristiklerindeki değişiklikleri gösteren“İzleyen Ekstraksiyon Yöntemi”kullanılarak 60 adet grab ve 1 metre uzunluktaki iki adet karot sedimenti örneğinin 63 mikrondan küçük kısmı için metal konsantrasyonları atomik absorpsiyon spektrometre ile saptanmıştır. İskenderun Körfezi yüzey sedimentleri kıyıdan açığa doğru dokusal olarak kumdan siltli kile geçiş göstermekle birlikte batı sahillerinde geçiş kumlu süt ve killi sütten başlamaktadır. Körfezin kuzeydoğu ve doğu kıyı şeridi diğer alanlara göre yüksek sediment işlenme enerjisine sahiptir ve bu bölgeye üave ince malzeme girdisi söz konusudur. Batı sahillerinde ise düşük sediment işlenme enerjisi ince malzemenin yıkanamamasına sebep olmaktadır. Körfezde sediment taşınım kıyılardan ve açık denizden basene doğru azalan şiddetlerdedir ve körfez girişinde antisiklonik, iç kesimde siklonik hareket gösteren iki depolanma alam oluşturmaktadır.İskenderun Körfezi yüzey sedimentlerinde saptanan organik karbon içerikleri oldukça düşük miktarlarda olup, nispeten yüksek değerler basende gözlenmektedir. Karbonat içerikleri çok farklı oranlarda olup körfezde seçimli bir dağılım göstermektedir. İncelenen tüm metallerin ağırlıklı olarak litojenik kökenli olmasının yanında, Cu ve Mn için litojenik olmayan fraksiyonlar önemli bir yer tutmaktadır. En hareketli metallerden Cu litojenik kökenin yanında başlıca sülfidik ve Fe oksi-hidroksitli formda, Mn ise karbonatik ve Mn oksi-hidroksitli formda bulunmaktadır. Zn, Fe, Cr ve Ni başlıca litojenik formdadır. Litojenik Cr ve Ni körfezin doğusunda yer alan ve bu metallerce zengin bazik-ultrabazik kay açlardan taşınmaktadır. Mn ve Fe için belirgin bir kaynak alan saptanamamaktadır. Litojenik metal birikimleri başlıca kenar kesimlerdeki, düşük mean tane boylu, yüksek kum yüzdeli sedimentlerde gerçekleşmektedir. Ortamdaki serbest kalabilen metal bolluğunu gösteren litojenik olmayan metal yüksek konsantrasyonları sanayi tesisleri civarında yoğunlaşmaktadır ve kirlenmenin olmadığı zamanlan temsil eden karot derin örneklerinde saptanan metal değerlerleriyle kıyaslandığında bu bölgelerde metal kirliliğinin başladığı gözlenmektedir.
Özet (Çeviri)
Because of marine sediments closed to important industrial areas and cities are polluted by heavy metals, Cu, Zn, Mn, Fe, Cr, Ni concentrations in surficial and core sediments of İskenderun Bay that has pollutant elements such as crude oil pipe-line, fertilizer industry, iron-steel complex, active harbour, urban sewage outfall were investigated and sedimentary features, organic carbon and carbonate contents of these sediments were detected for properly evaluation. In this study, metal concentrations in lesser 63 micron portion of the samples collected by grab in 60 stations and gravity core in 1 meter in two stations were detected by atomic absorption spectrometer using“sequential extraction method”which shows fractions formed total concentrations and variations in physico-chemical and biological characteristics of environment. İskenderun Bay surficial sediments in textural classifications show transition sand in margins to siltyclay in the basin, but in the western margin transition begins with sandysilt- clayeysilt. Northeastern and eastern margins have higher sediment working energy than other areas and additional fine grains contribution within this area is considerable. In the western margin, lower sediment working energy cause no washing fine grains. In the bay sediment transportation is shore and opening sea to the basin with decreasing vectors and forms two depocenter which one has anticyclonic movement at the entrance of bay and the other one cyclonic movement at the inner part of bay.Organic carbon contents of İskenderun Bay surficial sediments are in low values, relatively higher values are determined in the basin. Carbonate contents have wide range and show selectively distribution in the bay. Investigated all metals are principally lithogenic, but non-lithogenic concentrations have importance for Cu and Mn. Cu and Mn are much mobile than others; Cu is mainly sulphitic form and associated with Fe oxy-hydroxides, on the other hand Mn is mainly carbonatic form and associated with Mn oxy-hydroxides. Zn, Fe, Cr, Ni are mainly lithogenic. Lithogenic Cr and Ni are transported from basic-ultrabasic rocks that located east of bay and are enriched by these metals. Exact source area for Mn and Fe could not be fixed. Lithogenic metal deposition mainly occurs sediments which, have low mean grain size and high sand contents at the margins. Non-lithogenic high metal concentrations show abundance of metals set free located the area closed to industry and when compared with metal values determined in core samples belonged to time of no pollution.
Benzer Tezler
- Yumurtalık fayının kuvaterner aktivitesinin paleosismolojik yöntemler ile araştırılması
Paleoseismological investigation of quaternary activity of the Yumurtalik fault
MERYEM KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ULVİ CAN ÜNLÜGENÇ
- İskenderun Körfezi'nin gravite verilerinin değerlendirilmesi
Avaluation of gravity data of İskenderun Gulf
KADİR IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NACİ ORBAY
- İskenderun Körfezi'ndeki mavi yengeç (Callinectes sapidus RATHBUN, 1896)'in bazı biyolojik özellikleri
Aspects of the biology of blue crab (Callinectes sapidus RATHBUN, 1896)'in İskenderun Bay (Turkey)
CANAN TÜRELİ
- İskenderun Körfezi'nde bulunan aslan balıklarının (Pterois miles ve Pterois volitans) mide içeriklerinin incelenmesi
Investigation of stomach contents of lion fish (Pterois miles ve Pterois volitans) in İskenderun Bay
BURÇİN DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Su Ürünleriİskenderun Teknik ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEFA AYHAN DEMİRHAN