Geri Dön

Üstbilişler, meta-endişe, bilişsel dikkat kilitlenmesi sendromu, anksiyete, çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve mükemmeliyetçilik ilişkilerinin incelenmesi

The investigation of the relationships between metacognitions, meta-worry, cognitive attentional syndrome, anxiety, adverse childhood experiences and perfectionism

  1. Tez No: 664067
  2. Yazar: ÖZÜM FIRAT
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ANIL GÜNDÜZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Kent Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 146

Özet

Bu araştırmanın amacı üstbilişler, meta-endişe, bilişsel dikkat kilitlenmesi sendromu, anksiyete, çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve mükemmeliyetçilik arasındaki ilişkileri alanda bir ilk olarak incelemektir. 761 yetişkinden (%76.9 kadın; x̄ = 41.57 yaş, ss = 13.30) oluşan örneklem kolayda örnekleme yöntemiyle oluşturulmuştur. Konuyla ilgili değişkenleri değerlendirmek için veri toplama araçları olarak sosyodemografik bilgi formu, Neredeyse Mükemmel Ölçeği-R (NMÖ-R), Üstbiliş Ölçeği-30 (ÜBÖ-30), Meta-Endişe Anketi (MEA), Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği (ÇÇOYÖ), Bilişsel Dikkat Kilitlenmesi Sendromu Ölçeği (BDKSÖ) ve Beck Anksiyete Envanteri (BAE) kullanılmıştır. Çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ile mükemmeliyetçilik ilişkisinde meta-endişe, üstbilişler, bilişsel dikkat kilitlenmesi sendromu ve anksiyetenin aracı rolü istatistiksel olarak yapısal eşitlik modellemesiyle test edilmiştir. Bulgulara göre, çocukluk çağı olumsuz yaşantıları, üstbilişler, bilişsel dikkat kilitlenmesi sendromu, meta-endişe ve anksiyete ile mükemmeliyetçilik arasında anlamlı korelasyon ilişkileri saptanmıştır. Araştırmanın verileriyle iyi uyum gösteren modele göre, çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ile mükemmeliyetçilik ilişkisinde üstbilişlerin aracı rol etkisi gözlemlenmiştir (CMIN=117.11, df=53, CMIN/df=2.21, RMSEA=.08, GFI=.92, CFI=.95). Tahmin edilenin aksine meta-endişe, anksiyete ve bilişsel dikkat kilitlenmesi sendromu değişkenlerinin anlamlı aracı rol etkisi bulunamamıştır. Özetle, bulgular çocukluk çağı olumsuz yaşantılarının mükemmeliyetçiliğe metakogniyonlar üzerinden etkisini vurgulamaktadır. Bu çalışmayla elde edilen sonuçların ilgili metakognitif terapi literatürüyle tutarlılığı, gelecek araştırmalar için öneriler ve bu araştırmanın sınırlılıkları tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

The present study aimed to investigate, for the first time, the relationship between metacognitions, meta-worry, cognitive attentional syndrome, anxiety, adverse childhood experiences and perfectionism. The sample consisted of 761 adults (76.9% female; M = 41.57 years, SD = 13.30) who were recruited by convenience sampling. To assess all the aforementioned variables a sociodemographic information form, Almost Perfect Scale-Revised (APS-R), The Metacognitions Questionnaire-30 (MCQ-30), Meta-Worry Questionnaire (MWQ), Adverse Childhood Experiences Questionnaire (ACE), Cognitive Attentional Syndrome-1 Questionnaire (CAS-1) and Beck Anxiety Inventory (BAI) utilized as data collection tools. The mediating role of anxiety, metacognitions, cognitive attentional syndrome and meta-worry in the relationship of adverse childhood events on perfectionism statistically tested by structural equation modeling. The research findings illustrated significant correlational relationships between perfectionism and adverse childhood experiences, cognitive attentional syndrome, metacognitions, meta-worry, anxiety. According to the good-fitting model, metacognitions mediated the relationship between adverse childhood experiences and perfectionism; whereas meta-worry, anxiety and cognitive attentional syndrome did not play a significant mediating role as predicted (CMIN=117.11, df=53, CMIN/df=2.21, RMSEA=.08, GFI=.92, CFI=.95). Overall, the findings highlighted the impact of adverse childhood experiences on perfectionism through the role of metacognitions. The results which were consistent with the relevant literature of metacognitive therapy, suggestions for future research and limitations of the study were discussed thoroughly.

Benzer Tezler

  1. Obsesif kompulsif belirtilerin şiddeti ile üstbilişler arasındaki ilişkide düşünce kontrol stratejilerinin düzenleyici etkisi

    The moderation effect of thought control strategies on the relationship between severity of obsessive compulsive symptoms and metacognitions

    SELİN OYMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    PsikolojiMaltepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İLKE SİNE EĞECİ

  2. Alkol kullanım bozukluğunda dikkat eğitimi tekniğinin bilişsel ve üstbilişsel süreçler üzerindeki etkililiğinin değerlendirilmesi

    The evaluation of effectiveness of attention training technique on cognitive and metacognitive processes in alcohol use disorder

    ZEYNEP ERDOĞAN YILDIRIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikolojiEge Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. G. SERAP TEKİNSAV SÜTCÜ

  3. The mediating role of metacognition on the relationship among depression/anxiety/negative impact of life experiences and smoking dependence

    Depresyon/kaygı/yaşam deneyimlerinin olumsuz etkisi ile sigara bağımlılığı arasındaki ilişkide üstbilişlerin aracı rolü

    SEVAL YARIŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO-İRKİN

  4. Obezitenin yetişkin bağlanma stilleri, duygudurum belirtileri ve üstbilişsel faktörler açısından incelenmesi

    An examination of obesity in relation to adult attacment styles, mood symptoms and metacognitive factors

    KORAY AKKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Beslenme ve DiyetetikDokuz Eylül Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ADVİYE ESİN YILMAZ SAMANCI

  5. Üniversite öğrencilerinde sosyal kaygı, bilinçli farkındalık ve üstbilişlerin değerlendirilmesi

    Evaloation of social anxiety, mindfulness and meta-cognitions in college students

    GÖZDE DURUSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Psikolojiİstanbul Arel Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİMA ELİF ERGÜNEY OKUMUŞ