The mediating role of metacognition on the relationship among depression/anxiety/negative impact of life experiences and smoking dependence
Depresyon/kaygı/yaşam deneyimlerinin olumsuz etkisi ile sigara bağımlılığı arasındaki ilişkide üstbilişlerin aracı rolü
- Tez No: 262550
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO-İRKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Sigara Bağımlılığı, Depresyon, Kaygı, Yaşam Deneyimlerinin Olumsuz Etkisi, Üstbiliş, Smoking Dependence, Depression, Anxiety, Negative Impact of Life Experiences, Metacognition
- Yıl: 2010
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Bölümü
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Bu araştırmanın temel amacı depresyon, kaygı veya yaşam deneyimlerinin olumsuz etkisi ile sigara bağımlılığı arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide üstbilişlerin oynadığı aracı rolü incelemektir. Çalışmaya katılan 202 yetişkin sigara içen birey, Beck Depresyon Envanteri, Beck Anksiyete Envanteri, Yaşam Deneyimleri Anketi, Üstbilişler Ölçeği?30 ve Fagerström Nikotin Bağımlılığı Ölçeğini doldurmuştur. Depresyon, kaygı veya yaşam deneyimlerinin olumsuz etkilerinin üstbilişleri, üstbilişlerin ise sigara bağımlılığını yordadığı düşünülen aracılık modelini test etmek için path analizi kullanılmıştır. Üstbilişler ölçeğinin toplam puanı ile endişe hakkındaki olumlu inançlar, endişe hakkındaki olumsuz inançlar, bilişsel güvensizlik, düşünceleri kontrol ihtiyacı ve bilişsel farkındalık alt faktörleri aracı değişkenler olmak üzere toplam on iki model test edilmiştir. Modeller, bağımsız değişkenler olarak depresyon, kaygı veya yaşam deneyimlerinin olumsuz etkisini; bağımlı değişken olarak da sigara bağımlılığını içermektedir. Sonuçlara göre ne toplam üstbiliş puanları ne de üstbiliş boyutları depresyon, kaygı veya yaşam deneyimlerinin olumsuz etkisi ile sigara bağımlılığı arasındaki ilişkiye aracılık etmektedir. Araştırma sonuçları, sınırlılıkları ve doğurguları yönünden ilgili literatür bilgisi ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of the present study was to investigate the role of metacognition as a mediator of the relationship between smoking dependence and depression/anxiety/ negative impact of life experiences. A sample of 202 adult smokers completed the following questionnaires: Beck Depression Inventory (BDI), Beck Anxiety Inventory (BAI), Life Experiences Survey (LES), Meta-Cognitions Questionnaire-30 (MCQ-30), and Fagerström Test of Nicotine Dependence (FTND). The path analyses were used to test a mediation model in which depression, anxiety, or negative impact of life experiences was the predictor of metacognition, which in turn was a predictor of smoking dependence. Twelve mediation models were tested using total scores of metacognition, and its factors including positive beliefs about worry, negative beliefs about worry, lack of cognitive confidence, beliefs about need to control thoughts, and cognitive self-consciousness as mediator variables. The models included depression, anxiety, or negative impact of life experiences as independent variables; and smoking dependence as dependent variable. The results suggested that neither total metacognition score nor the individual metacognitive dimensions did mediate the relationship between smoking dependence and depression/anxiety/negative impact of life experiences. The results and limitations, as well as the implications of these findings, were discussed by referring to the relevant literature.
Benzer Tezler
- İnternet oyun oynama bozukluğunda motivasyon, biliş ve üstbilişlerin rolü
The role of motivation, cognition and metacognition in internetgaming disorder
EZGİ GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HAKAN TÜRKÇAPAR
- Depresyon hastalarında, otomatik düşünceler ve düşünce özellikleri ile temel inançlar ve metakognisyonlar arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between automatic thoughts and thought errors and core beliefs and metacognitions in depression patients
SELİN ALTUĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİR ŞAFAK
- Klinik ve klinik olmayan adli bireylerde üstbilişlerin öfke ve depresif belirtiler üzerindeki etkisinde öfke ruminasyonun aracı rolü
The mediating role of anger rumination in the effect of metacognitions on anger and depressive symptoms among clinical and non-clinical forensic individuals
BEYZA NUR ATAGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Kültür ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADİR ÖZDEN
- Bağlanma stilleri ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki: İşlevsel olmayan üstbilişsel inançların aracı rolü
Relationship between attachment styles and social media addiction: The mediating role of dysfunctional metacognitive beliefs
HASAN KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiEge ÜniversitesiMadde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSABEL RAİKA DURUSOY ONMUŞ
- Üstbiliş ile kaygı düzeyi arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenlemenin aracı rolü
The mediating role of cognitive emotion regulation in the relationship between metacognition and anxiety levels
TUĞÇE GÜLSÜM ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiHaliç ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLÇİN ŞENYUVA