Geri Dön

Eski Türkçedeki geniz seslerinin tarihî ve modern Türk dillerindeki gelişimi

The development of nasal sounds in old Turkic in historical and modern Turkic languages

  1. Tez No: 666001
  2. Yazar: GİZEM ULUSCU
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN AYDEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 313

Özet

Bu çalışmada Eski Türkçede bünyesinde geniz sesleri bulunduran kelimelerden hareketle, Eski Türkçedeki geniz seslerinin hem tarihî hem de modern Türk dillerindeki gelişimi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Sir Gerard Clauson'un An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish adlı etimolojik sözlüğü, Philologiae Turcicae Fundamenta ve Dîvânu Lugâti't-Türk'ten taranılan kelimelerin tarihî ve modern Türk dillerindeki şekilleri, o dönemde yazılmış orijinal kaynaklar ve çağdaş Türk dilleri sözlükleri taranarak tespit edilmiş, çalışmanın eklerle ilgili bölümleri ise gramer kitapları taranarak hazırlanmıştır. Beş bölümden oluşan tez, Türkçedeki geniz seslerinin tanıtıldığı ve tarihî ve modern Türk dillerinde /ŋ/ sesinin imlası hakkında bilgi verildiği giriş bölümüyle başlamaktadır. Birinci bölümde geniş kapsamlı bir araştırma tarihine yer verilmiştir. İkinci bölüm taranılan kelimelerden hareketle ŋ ~ g değişimine ayrılmış, bu değişim hem eklerde hem de kelime kök ve gövdelerinde incelenmiştir. Üçüncü bölümde ŋ ~ n, dördüncü bölümde ise ŋ ~ m ve n ~ m değişimlerine yer verilmiştir. Beşinci ve son bölümde ise taranılan sözcükler isimler ve fiiller olmak üzere alt başlıklara ayrılarak listelenmiş, sözcüklerin tarihî ve modern Türk dillerindeki şekilleri geçtikleri kaynaklar da belirtilerek verilmiştir. Sonuç bölümünde ise bu çalışmayla birlikte elde edilen sonuçlar ve tespitler ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

In this study, based on words that contain nasal sounds in Old Turkic, it was attempted to reveal the development of nasal sounds in Old Turkic in both historical and modern Turkic languages. In this context, the words obtained from Sir Gerard Clauson's An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Philologiae Turcicae Fundamenta and Dîvânu Lugâti't-Türk were determined by looking at the original works written at that time and the dictionaries of modern Turkic languages. Parts of the study related to suffixes were prepared by scanning grammar books. This thesis which consists of five parts starts with an introduction part which gives information about the nasal sounds in Turkic and the orthography of /ŋ/ sound in historical and modern Turkic languages. In the first chapter of the study a wide-ranging history of research is given. The second chapter contains ŋ ~ g change based on the words scanned. This change has been studied in both suffixes and word stems. In the third chapter the change of ŋ ~ n and in the fourth section the changes of ŋ ~ m and n ~ m are given. In the fifth and final section, the scanned words are divided into subheadings as nouns and verbs. Forms of words in historical and modern Turkic languages are given by specifying the works in which they pass. In the conclusion, the outcomes and determinations about this work are presented.

Benzer Tezler

  1. Anadolu ağızlarında sıfat-filler

    Başlık çevirisi yok

    AHAT ÜSTÜNER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    PROF.DR. TUNCER GÜLENSOY

  2. Phonology-syntax interface in Turkish: Evidence from binding and scope phenomena

    Türkçe'de sesbilim ve sözdizim etkileşimi: Bağlama ve etki alanı olgularından kanıtlar

    VAHAP ATİLLA OĞUŞGİL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    DilbilimBoğaziçi Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUMRU ÖZSOY

  3. Farsçaya kopyalanmış kelimeler üzerine bir dil incelemesi

    A language analysis on Turkish words that copied from Persian

    ELMAS ÇOKOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA UĞURLU

  4. Constructing terminology for musical timbre: A semantic mapping of acoustic features in Turkish language

    Ses tınısı için bir terminoloji oluşturmak: Anlambilimsel ve akustik özellikler arasında bir haritalandırma çalışması

    EZGİ SU ÖRÜN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TAYLAN ÖZDEMİR

  5. Tectonic and magmatic structure of Lake Van basin and its structural evolution, Eastern Anatolia accretionary complex (EAAC), East-Turkey

    Van Gölü havzasının tektonik ve magmatik yapısı ve yapısal evrimi, Doğu Anadolu yığışım karmaşığı (DAYK), Doğu Türkiye

    MUSTAFA TOKER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. A. M. CELAL ŞENGÖR