Ağrı Dağı Bölgesi'nde Erken Demir Çağı ölü gömme geleneği (Doğubayazıt-Iğdır)
Early Iron Age burial tradition in Mount Ararat Region
- Tez No: 666393
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN YARDİMCİEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kafkas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Erken Demir Çağı olarak bilinen dönem, Urartu Krallığı öncesinde özellikle Van Gölü ile Aras Havzalarında var olan ve Assur kaynaklarında kral olarak tanımlanan bölgesel yönetimlerin var olduğu dönemdir. Bu dönem için ön plana çıkan Uriatri ve Nairi gibi coğrafi ve/veya siyasi organizasyon isimlerinin hemen akabinde Urartu Krallığı'nın kurulması. Bu beyliklerin veya yerel güçlerin Urartu Krallığı ile ilişkili olduğu fikrini ortaya çıkarmıştır. Erken Demir Çağı'nda bölgede bulunan egemen güçlerin yazıyı kullandığına dair bir emareye ulaşılmamışsa da gerek Assur ve gerekse Urartu kaynakları çeşitli beylik, krallık ve bunların başkentleri ile dönemin nispeten sosyo-kültürel yapısı hakkında bilgiler vermektedir. Buna göre sınırları çeşitli coğrafi aktörlerle çizilmiş belirli alanlarda hüküm süren bu beylikler genellikle hayvancılık tercihli bir ekonomik model benimsemişlerdir. Bununla birlikte yüksek dağ eteği, yüksek tepe zirveleri ova ya da platolara hâkim alçak tepeler üzerinde bulunan savunma tesisleri ile coğrafyaya ve coğrafyada bulunan yol ve güzergâhlara hâkim olmuşlardır. Bu dönem insanlarının ova ya da plato düzlüklerinde kalıcı yerleşim yerleri ve bu yerleşim yerleri ile entegre mezarlık alanlarına sahip oldukları model örnekleri de bulunmaktadır. Dönem insanları için en belirleyici özelliklerden birisi mezarlık alanları ile yerleşim yerlerinin iç içe geçmesidir. Bu durum Urartu Krallığı'nda tespit edilemeyen bir gelenektir. Mezar tipolojileri genel olarak, Sal taş kapaklı örme duvar, taş sandık, oda mezar ve kurgan olarak ön plana çıkmaktadır. Yapılan son araştırmalarda ilgili kültür taşıyıcılarının özellikle Aras havzasında yoğun miktarda kurgan tipi ölü gömme geleneğini uyguladıkları anlaşılmaktadır. İşte bu araştırma ile kültürün kullandığı ölü gömme geleneği araştırılarak bölge içinde farklı lokalizasyonlarda tespit edilmiş farklı tarz mezar tipolojileri arasında analojiler kurulmaya çalışılacaktır.
Özet (Çeviri)
The period known as the Early Iron Age is the period when regional governments which were located particularly in the basins of lake Van and Aras river prior to the Kingdom of Urartu and defined as the king in the Assyrian sources existed. The establishment of the Kingdom of Urartu immediately after the geographical and/or political organization names such as Uriatri and Nairi that rose to prominence in this period gave rise to the idea that these chiefdoms or local powers were related to the Kingdom of Urartu. Even if there is no sign which indicates that the dominant powers in the region in the Early Iron Age used writing, both the Assyrian and Urartian sources provide information about various chiefdoms, kingdoms, and their capitals and, to some extent, about the sociocultural structure of the period. As per these sources, such chiefdoms that ruled over specific areas bordering various geographical actors generally adopted an economic model based on animal husbandry. As well as the terrain and roads and routes on the terrain, they dominated the defense facilities located on high foothills, high hilltops, and low hills dominating the plains or plateaus. There are also model examples where the people of this period had permanent settlements in plains and plateaus and the cemetery fields integrated into these settlements. One of the most important characteristic features of the people of this period is that they had cemetery fields intertwined with the settlements. This is a custom that was not present in the Kingdom of Urartu. In general, the laid walls covered with flagstone, stone chests, chamber tombs, cromlechs, and cairns came to the fore as the prominent cemetery typologies. As per the recent research, it is understood that the bearers of culture frequently implemented the cairn-type burial custom in the Aras river basin especially. By analyzing the burial custom used by the culture, this research study will endeavor to draw analogies between the cemetery typologies in different styles identified in a variety of locations within the region.
Benzer Tezler
- Tendürek Dağı (Ağrı-Van) ve yakın çevresinin jeomorfolojisi
The geomorphology of Mount Tendürek (Ağrı-Van) and it's environment
SEMRA ÇOBANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
CoğrafyaVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL ZORER
- Normal ve florozis belirtisi gösteren koyunlarda serum tiroksin ve triiyodotironin düzeylerinin araştırılması
Başlık çevirisi yok
NALAN MARAŞLI
- Doğubeyazıt'ın kentsel fonksiyonları ve kent içi arazi kullanımı
Urban functions and urban land use in Doğubeyazıt
YILMAZ DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
CoğrafyaYüzüncü Yıl ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FARUK ALAEDDİNOĞLU