Bâki'nin klasik ve modern Türk şiirine nominal etkisi
Nominal effect of Baki in the classical and modern Turkish poetry
- Tez No: 666600
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ RUKEN KARADUMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bayburt Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
On altıncı yüzyıl şairi Bâkî, Osmanlı edebiyat tarihi içinde ekol olmuş şairlerden biridir. Bâkî'nin edebî kişiliğinin tekâmülünde, şairlik yeteneğinin yanı sıra kendinden önceki şairlerin etkisi olduğu gibi, ilminin ve geniş kültürünün de büyük etkileri olmuştur. Bâkî, şairlik yeteneği ve şiirinin şöhreti nedeniyle daha yaşadığı dönemde 'Sultânu'ş-Şuarâ' unvanıyla taltif edilmiştir. Bu unvanla taltif edilmenin dışında yaşadığı yüzyılın son kırk yılına tartışmasız bir şekilde damgasını vurmuş, sürekli adından söz ettirmiş ve şiir tahtına oturmuştur. Edebiyat tarihi içinde böylesine önemli bir unvana sahip olan Bâkî, daha yaşadığı dönemden başlayarak günümüze kadar uzanan süreçte pek çok şairi etkilemiş ve sonradan gelen şairlerin birçoğu onu üstadı bilmişler ve şiirlerinde övgüyle anmışlardır. Bâkî ile aynı dönemi paylaşan, bu dönem şairlerini yakından tanıyan tezkireciler, onu devrinin en büyük şairi olarak görmüş ve bu fikirde birleşmişlerdir. Anadolu sahasının en büyük şairlerinden biri olması yönüyle edebiyat tarihine geçen Bâkî, kaside ve gazelde üstat sayılmıştır. Türk şiirini hızla geliştirmiş, ondan sonraki kuşaklar için ortam hazırlamış ve geniş ufuklar açmıştır. Bâkî, zekâsı ve güçlü edebi şahsiyetiyle Divan şiirini hem şekil hem de içerik bakımından mükemmelliğe ulaştırmıştır. Onun etkisi, yaşadığı devirden itibaren bugüne kadar kesintisiz bir şekilde şairler üzerinde sürmüştür. Bu çalışmamız, onun etkisinin bundan sonra da süreceğinin belgesi ve işaretidir. Bu konuda Bâkî, bir“mektep”olarak kabul görmüştür. Bu çalışmada nominal bağlamda Bâkî ile ilgili yazılan şiirler tespit edilip tasnife tabi tutulmuş ve tasnif neticesinde ortaya konan malzeme kısa yorumlarla desteklenerek bölümlere ayrılarak işlenmiştir. Söz konusu bu çalışma Bâkî'nin sadece klasik şiirde değil çağımız modern şairler üzerinde de etkisinin farklı şekillerde sürdüğünü göstermektedir. Bu çalışma ile hem klasik hem de modern şiire ait eserler taranarak Bâkî'nin klasik ve modern şairler üzerindeki etkisinin 'nominal' açıdan incelemesi ve değerlendirmesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
16th Century poet Bâkî is one of poets who had a doctrine in Ottoman literature history. The maturation of his literary personality is due to his wisdom and deep culture besides his talent and effect of previous poets. He was honored as 'Sultanu'ş-Şuara' (The Sultan of poets) in his lived age for his literary talent and fame. By the way, he impressed last forty years of his century and was often mentioned, so had poem throne. Baki with his such crucial title has influenced many other poets from his age to today. Most of them called Baki as maestro of poetry and praised him in their poems. Tezkireciler (Biographers) who lived in the same age with Bâkî and knew almost all poets of the time very well agree on the opinion that he is the best. One of the best poets of Anatolian literary history Bâkî is assumed as the maestro of ode and gazel (lyric). He improved Turkish poetry, prepare suitable conditions for next generations and inspired them. Bâkî with his intelligence and strong literary personality perfected both in form and content. His influence continues over poets from his age till today. This study is a sign of his influence stay forever. Bâkî is assumed as a 'school' in this subject. In this stady the poems written about nominal context were determined and classified, and the meterial produced as a result of the classificatıon was supperted by short comments and divided into sections. This stady shows that Bâkî's influence not only on classical poetry but also on modern poets of our age contunues in different ways. The influence of Bâkî on classical and modern poets is investigated and evaluated in a nominal way by scanning either classical or modern poems in this study, Nominal effect of Bâkî in the Classical Turkish Theory.
Benzer Tezler
- Musahipzade Celal'in tiyatrolarında gölge oyunlarının etkisi
The effect of shade games in the theaters of Musahipzade Celal
EKREM SÜMBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Muğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAKİ BORA HANÇA
- Hâfız, Fuzûlî ve Bâkî'nin gazellerinde sevgili tasviri
The description of the beloved in the lyrics of Hafez, Fuzuli and Baki
AHMET EMİN SARAÇ
Doktora
Türkçe
2023
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇİÇEKLER
- Baki'nin kasidelerinde edebi tasvirler
The literary descriptioons in Baki?s kasidas
İSMAİL SOYYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiEski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET NUR DOĞAN
- Bâkî Dîvânı'nda sevgili-âşık-rakîp
Divan's of Bâkî dear in love opponent
PINAR TEMEL ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN SUNGURHAN
- Fuzuli ve Baki divanlarının karşılaştırılması
Comparative of Fuzuli's divan and Baki's divan
SONGÜL AYDIN YAĞCIOĞLU
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. A. YEKTA SARAÇ