İndirekt hiperbilirubinemili bebeklere uygulanan kanguru bakımının anne sütü ile beslenme ve fototerapi süresi üzerine etkisi
Effect of kangaroo mother care on breastfeeding and phototherapy duration in babies with indirect hyperbilirubinemia
- Tez No: 666601
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FİGEN IŞIK ESENAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Randomize olmayan, kontrol gruplu deneysel nitelikte olan bu araştırma; indirekt hiperbilirubinemi için tedavi gören bebeklere uygulanan kanguru bakımının anneyi emme sayısı, LATCH emzirme tanılama ölçüm aracı puanı, fototerapi alma süresi ve kilo artışı üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma Amasya Üniversitesi Sabuncuoğlu Şerefeddin Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde, 17.10.2017-29.06.2018, 12.09.2019-18.03.2020 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Örneklem grubunun belirlenmesinde güç analizi yapılarak (birinci tip hata (): 0,05, çalışmanın gücü (1-): % 90) her bir grup için minimum 24 bebek belirlenmiş; %20'lik kayıp ekiyle birlikte çalışmaya grup başına 30 bebek olacak biçimde 60 bebek dâhil edilmesi planlanmıştır. Toplam 54 bebekle (kontrol grubu:30, girişim grubu:24) çalışma tamamlanmıştır. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan Anne-Bebek Bilgi Formu, Bebek Takip Formu, Aile Bebek Takip Formu ve LATCH Emzirme Tanılama Ölçüm Aracı kullanılarak toplanmıştır. LATCH puanı yatışta ve taburculuk öncesinde değerlendirilmiştir. Girişim grubunda yer alan anne ve refakatçisine araştırmacı tarafından 15 dakikalık yüz yüze kanguru bakımı eğitimi verildikten sonra uygulama gerçekleştirilmiştir. Eğitimde araştırmacının geliştirdiği broşür kullanılmıştır. Kontrol grubu rutin hemşirelik bakımı almıştır. Gruplar arası karşılaştırmalarda normal dağılan verilerde T test, normal dağılmayan verilerde Mann Whitney U test kullanılmıştır. Kategorik verilerin karşılaştırılmasında ise Ki-Kare ve Fisher's Exact test kullanılmıştır. Normal dağılıma uymayan verilerin yatış ve son değerlerinin karşılaştırılmasında Wilcoxon Test, değişimlerin iki grupta karşılaştırılmasında Mann Whitney U Test kullanılmıştır. Kanguru bakımı uygulama süresinin bağımlı değişkenler üzerinde doğrudan veya dolaylı etkileri path analizi ile değerlendirilmiştir. Kontrol ve girişim grubundaki annelerinin yaşı, doğumdaki gebelik haftaları, anne ve bebeğin doğum sonrası hastaneden taburculuk süresi arasında istatistiksel olarak fark saptanmamıştır (p>0,05). Her iki gruptaki bebekler arasında doğum kiloları ve boyu açısından istatistiksel olarak fark saptanmamıştır (p>0,05). Kontrol grubundaki annelerle girişim grubundaki annelerin eğitim durumu, gelir düzeyi, aile tipi, kronik hastalığa sahip olma durumu, doğum şekli, kan grubu, Rh faktörü ile bebeklerin cinsiyeti, kan grubu ve Rh faktörleri arasında istatistiksel olarak fark saptanmamıştır (p>0,05). Kontrol grubundaki annelerle girişim grubundaki annelerin doğumdan sonra bebeğini emzirebilme durumu, doğum sonrası bebeğini besleme şekli, doğum sonrası hastaneden taburcu olurken yenidoğan sarılığı ile ilgili bilgi alma durumu açısından istatistiksel olarak fark saptanmamıştır (p>0,05). Kontrol grubundaki annelerde kanguru bakımını duyanların oranı %6,7, girişim grubundaki annelerde kanguru bakımını duyanların oranı %8,3 olarak saptanmış ve gruplar arasında istatistiksel olarak fark bulunamamıştır (p>0,05). Çalışmada kontrol ve girişim gruplarında yer alan bebeklerin hastanedeki yatış süresince anneyi emme ve defekasyon sayıları arasında istatistiksel olarak fark saptanmış, girişim grubundaki bebeklerin annelerini emme ve defekasyon sayısının kontrol grubundaki bebeklere göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir (p0,05). Kanguru bakımı uygulama süresinin, anneyi emme sayısı (etki değeri=0,28) ve defekasyon sayısı (etki değeri=0,23) üzerinde doğrudan bir etkisi olduğu ayrıca defekasyon sayısının anneyi emme sayısı aracılığıyla da (etki değeri=0,130) etkilendiği belirlenmiştir. Dolayısıyla anneyi emme sayısının, kanguru bakımı uygulama süresi ile defekasyon sayısı arasında aracı bir değişken (mediatör) olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak indirekt hiperbilirubinemisi olan bebeklere uygulanan kanguru bakımının anneyi emme, defekasyon sayısı ve LATCH puanını arttırdığı, bebeğin aldığı fototerapi süresini azalttığı saptanmıştır. Bu doğrultuda kanguru bakımının indirekt hiperbilirubinemili bebeklerin anne sütü ile beslenmesini geliştirici ve bebeğin aldığı fototerapi süresini azaltan bir yöntem olduğu; hemşirelik bakım aktivitelerine destekleyici olarak eklenmesi gerektiği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This non-randomized, experimental research with a control group was carried out in order to examine the effect of kangaroo mother care on number of breastfeeding, LATCH Breasfeeding Assesment Tool score, duration of phototherapy and weight gain. The research was carried out in Amasya University Sabuncuoğlu Şerefeddin Training and Research Hospital neonatal intensive care unit between the periods of 17.10.2017-29.06.2018 and 12.09.2019-18.03.2020. In determining the sample group, a minimum of 24 babies were determined for each group by performing power analysis (type one error (): 0.05, power of the research (1-): 90%); 60 babies was planned to include in the research, 30 babies per group, with the addition of 20% loss. The research was completed with a total of 54 babies (control group: 30, intervention group: 24). The data were collected through Mother-Baby Information Form, Baby Follow-up Form, Family Baby Follow-up Form and LATCH Breastfeeding Assesment Tool. LATCH score was evaluated at admission to hospital and before discharge. The application was carried out after the mother and her attendant received a 15-minute face-to-face kangaroo mother care training by the researcher. A brochure developed by the researcher was used in the training. The control group received routine nursing care. In comparisons between groups, T-test was used for normally distributed data, and Mann Whitney U test was used for non-normally distributed data. Chi-Square and Fisher's Exact test were used for comparison of categorical data. Wilcoxon Test was used to compare the admission and final values of data that were not normally distributed, and the Mann Whitney U Test was used to compare the changes in two groups. Direct or indirect effects of kangaroo care time on dependent variables were evaluated using path analysis. No statistically significant difference between the the control and intervention groups in terms of age of the mothers, weeks of gestation at delivery, and period of discharge from hospital after delivery could be found (p>0,05). Also, no statistically significant difference between babies in both groups in terms of birth weight and height could be found (p>0,05). Additionally, there was no statistically significant difference between the mothers in the control group and the ones in the intervention group in terms of educational status, income level, family type, chronic disease status, type of delivery, blood type, Rh factor, and the sex, blood group and Rh factors of babies (p>0,05). There was also no statistically significant difference between the mothers in the control group and the intervention group in terms of breastfeeding after birth, method of feeding their baby after birth, and obtaining information about neonatal jaundice while discharging from hospital after birth (p>0,05). Rate of those in the control group who heard kangaroo mother care was 6,7%, and that of those in the intervention group was 8,3%, and there was no statistically significant difference between the groups (p>0,05). In the research, a statistically significant difference was found between the number of breastfeeding and defecation of the babies in the control and intervention groups during their hospitalizations, and that of the babies in the intervention group was found to be significantly higher than the ones in the control group (p0,05). Kangaroo care duration was found to have a direct effect on number of breastfeeding (effect value=0,28) and number of defecation (effect value=0,23) and it was also found that the number of defecation was affected by the number of breastfeeding (effect value=0,130). Therefore, the number of breastfeeding was found to be a mediator variable between the duration of kangaroo mother care and the number of defecation. As a result, kangaroo mother care applied to babies who have indirect hyperbilirubinemia increases the number of breastfeeding, defecations and LATCH scores; and decreases the duration of phototherapy applied to the baby. In this respect, kangaroo mother care seems to be a method that improves breastfeeding of babies with indirect hyperbilirubinemia and reduces the duration of phototherapy and therefore it should be added to nursing care activities as a supportive intervention.
Benzer Tezler
- Yenidoğan ünitelerinde yatan bebeklerde ve annelerinde oluşan stres etkilerinin azaltılmasında kanguru bakım modelinin etkisi
Investigate the effects of kangaroo care (KC) in lowering the stress effects that occur in newborns and the mothers in neonatal units
KAMİLE DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
HemşirelikEge ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAHİRE BOLIŞIK
- Fototerapi alan yenidoğanlarda dermal biluribin kinetiği
Dermal bilirubin kinetics during phototherapy in newborns
HASAN ÖZKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1997
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NECLA T. ÇEVİK
- İndirekt hiperbilirubinemi nedeniyle kan değişimi uygulanan yenidoğanların retrospektif analizi
Retrospective analysis of neonates who underwent exchange transfusion due to indirect hyperbilirubinemia
AYSUN ATAY GÜNEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ TUNCER
- İndirekt hiperbilirubinemili yenidoğanlarda kan değişimi süresinin tedavideki etkinliği
The effect of blood exchange duration on the treatment in newborns with indirect hyperbilirubinemia
SERVET YEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAHATTİN KATAR
- Ciddi indirekt hiperbilirubinemili term yenidoğanların uzun süreli izlemi; Türkiye'de kan değişim sınırları yükseltilmeli mi?
Long term follow-up of the term neonates with severe indirect hyperbilirubinemia; should the exchange transfusion limits be changed in Turkey
NURAY DUMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2001
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HASAN ÖZKAN