XIX. yüzyılda Hazar ötesi Türkmenlerinin siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısı
The political, social, economic and cultural structure of the trans-caspian Turkmens in 19th century
- Tez No: 666796
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH GÜNDOĞDU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 766
Özet
Hazar Ötesi Türkmenleri veya başka bir ifade ile Türkistan Türkmenleri Cengiz istilası sırasında batıya göç etmeyerek Hazar Denizi'nin doğusunda kalan Türkmenlerdir. Bu Türkmenler XVI. yüzyıl sonrasında ortaya çıkan çeşitli sebepler dolayısıyla yeniden tarihî kaynaklarda görünmeye başlamıştır. Yeniden ortaya çıktıkları yüzyıldan itibaren çevrelerindeki devletler olan Hive, Buhara ve Safevi, Avşar ve Kaçar yönetimindeki İran'la genellikle sorunlu ilişkiler geliştirmişlerdir. Özbeklerin Harezm'i ele geçirmesi ve sonraki süreçte Özbek Nogay, Kalmuk ve Kazak saldırıları nedeniyle Güney Türkmenistan, Harezm, Hazar Denizi'nin güneydoğu kıyıları, Kuzeybatı Afganistan ve Buhara Emirliği kontrolündeki Ceyhun kıyılarına göç eden Türkmenler, bu bölgelerde çeşitli siyasi faaliyetlere dâhil olmuştur. XIX. yüzyılın ikinci yarısında Hive ve Kaçar birliklerini yenen Türkmenler, yüzyılın son çeyreğinde Rus işgaline karşı yürüttükleri inatçı mücadelede başarılı olamayarak Rus hâkimiyetini tanımak zorunda kalmıştır. Türkmenler XVI. yüzyıldan sonraki süreçte yaşadıkları bölgelerin siyasi durumunu etkilemenin yanı sıra bu bölgelerde yaşayan insanlarla da kültürel ve etnik etkileşimde bulunmuştur. Çevre yerleşik devletlerin saldırılarına inatla direnen Türkmenlerin kontrol ettikleri büyük coğrafyada kendi devletlerini kurma eğilimi göstermemiş olmaları dikkat çekicidir.
Özet (Çeviri)
Trans-Caspian Turkmens or in other words Turkestan Turkmens are the Turkmens who did not migrate to the west during the Cengiz invasion and remained in the east of the Caspian Sea. These Turkmen began to appear in historical sources after the 16th century due to various reasons. After their re-emergence, they have generally developed problematic relations with the states around them, Hive, Bukhara and Iran which was under dominance of Safevid, Avshar and Kadjar dynasties. Turkmens who migrated to the South Turkmenistan, southeast coasts of Caspian Sea, Khorezm, Northwest Afghanistan and the coasts of Oxus controlled by Bukhara Emirate after Uzbeks conquested Khorezm and then durring the period of Uzbek, Noghay, Kalmyk and Kazakh assaults were involved in various political activities in these regions. The Turkmens, who defeated the Khiva and Kadjar troops in the second half of the 19th century, had to recognize the Russian domination by not being successful in their stubborn struggle against the Russian occupation in the last quarter of this century. In addition to influencing the political situation of the regions where they lived in the period after the 16th century, Turkmens also had cultural and ethnic interaction with the people living in these regions. It is noteworthy that the Turkmen who stubbornly resisted the attacks of the neighboring sedentary states did not tend to establish their own state in the great geography they controlled.
Benzer Tezler
- XIX. yüzyıl seyyahlarına göre Hazar ötesi Türkmenleri (sosyal, iktisadi ve kültürel durum)
The Turkmens beyond caspian according to travellers in XIX. century (Social, economic and cultural situation)
CİHAD CİHAN
- XIX. Yüzyılda Türkistanlı hacıların hac yolculuğu
The pilgrimage of Turkistani muslims in the XIX. Century
DYİKANBEK SHAMSHIDIN UULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÇINAR
- Erken Türk-Macar ilişkilerinde Onogur meselesi
The Onogur problem in the early Turkic-Hungarian relations
ŞEYMA GEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ArkeolojiAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDAL ÇOBAN
- Borçalı bölgesi (VII-XX. yüzyıllar)
Borchalı region (VII-XX. centuries)
GUSAN ASKEROV
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLHAMİ ORUÇOĞLU
- Başlangıcından Rus hakimiyetine kadar Kumuk Türkleri ve Tarku Şamhallığı
Kumuk Turks and Tarkhu Samkhal from beginning until the Russian sovereingnty
İSMAİL BÜLBÜL