Değişen kahvaltı kültürü ve günümüzde kafein kullanımının araştırılması
Comparison of changing breakfast culture and coffein consumption
- Tez No: 667554
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKSUN DEMİREL, PROF. DR. FATMA ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Biruni Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 72
Özet
Toplumların beslenme alışkanlıklarını, üzerinde yaşadıkları bölgenin coğrafi konumu, yaşadıkları toprakların iklimi, sosyo-ekonomik durumları, komşu ülke insanlarıyla olan etkileşimleri şekillendirmektedir. Beslenme alışkanlıklarından en önemlisi sayılan sabah kahvaltısı, güne enerjik başlamanın ve günü verimli geçirmenin temel taşlarından biridir. Sabah kahvaltısı uzun süren açlık sonrasında alınan ilk öğün olması bakımından, ayrıca tüm günü etkilemesi sebebiyle altın değerinde bir ana öğün olarak değerlendirilmektedir. Hatırlama, algılama ve verimli bir şekilde çalışma için kahvaltının önemi oldukça büyüktür. Yasal olarak kullanılan bağımlılık yapıcı maddeler arasında en çok kullanılan kahve en önemli kafein kaynaklarının başında gelmektedir. Kullanışı ya da satışında herhangi bir kısıtlamanın bulunmaması tüketimini daha da artırmakta ve bu durum endişe yaratmaktadır. Bu sebeple kafein; Kafein Kullanım Bozukluğu adıyla DSM-5'de ki yerini almıştır. Kafeinin sağlık üzerindeki etkilerine yönelik çok sayıda araştırma olmasına rağmen, özellikle son yıllarda değişen kahvaltı kültürümüzle birlikte genç nüfus tarafından tüketim insidansı üzerine yeterli sayıda çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma İstanbul'da bulunan özel bir hastanenin beslenme ve diyetetik kliniğine başvuran 300 gönüllü birey ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların sabah kahvaltı yapma, kahvaltıda tüketilen besinlerin ve günlük kafein tüketimi alışkanlıklarına ait verileri toplanmıştır. Katılımcıların kahvaltıda tercih ettikleri kafein kaynaklı içeceklere incelendiğinde, gönüllü katılımcıların %84,7'si çay, %18'i kahve, %12,6'sı kahvaltıda gazlı içecek tükettiği gösterilmiştir. Çalışmaya katılan bireyler arasıda özellikle genç katılımcılar arasında genel ortalamaya göre kahvaltıda kahve tüketiminin artış gösterdiği saptanmıştır. 18-25 yaş aralığındaki bireylerin %43,6'sının, 26-33 yaş aralığındaki bireylerin %36,3'ünün, 34-41 yaş aralığındaki bireylerin %20,1'in kahvaltıda çay yerine kahve tükettiği gözlemlenmiştir. Geçmişte kültürel olarak özellikle sabah kahvaltısına eşlik etmeyen ancak günümüzde oldukça ilgi duyulan bir kafein kaynağı olan kahvenin kahvaltı üzerine kültürel evrimi incelenmiştir. Özellikle çocuk ve gençlerin beslenme alışkanlıkları yaşamlarının ileriki yıllarını etkilemektedir. Bu sebeple değişen kültür atmosferinde bireylerde kafein tüketimi ve kafein tüketimini etkileyen etmenlerin incelenmesi ve gerekli önlemlerin alınması için dikkat çekilmesi yararlı olacaktır.
Özet (Çeviri)
Toplumların beslenme alışkanlıklarını, üzerinde yaşadıkları bölgenin coğrafi konumu, yaşadıkları toprakların iklimi, sosyo-ekonomik durumları, komşu ülke insanlarıyla olan etkileşimleri şekillendirmektedir. Beslenme alışkanlıklarından en önemlisi sayılan sabah kahvaltısı, güne enerjik başlamanın ve günü verimli geçirmenin temel taşlarından biridir. Sabah kahvaltısı uzun süren açlık sonrasında alınan ilk öğün olması bakımından, ayrıca tüm günü etkilemesi sebebiyle altın değerinde bir ana öğün olarak değerlendirilmektedir. Hatırlama, algılama ve verimli bir şekilde çalışma için kahvaltının önemi oldukça büyüktür. Yasal olarak kullanılan bağımlılık yapıcı maddeler arasında en çok kullanılan kahve en önemli kafein kaynaklarının başında gelmektedir. Kullanışı ya da satışında herhangi bir kısıtlamanın bulunmaması tüketimini daha da artırmakta ve bu durum endişe yaratmaktadır. Bu sebeple kafein; Kafein Kullanım Bozukluğu adıyla DSM-5'de ki yerini almıştır. Kafeinin sağlık üzerindeki etkilerine yönelik çok sayıda araştırma olmasına rağmen, özellikle son yıllarda değişen kahvaltı kültürümüzle birlikte genç nüfus tarafından tüketim insidansı üzerine yeterli sayıda çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma İstanbul'da bulunan özel bir hastanenin beslenme ve diyetetik kliniğine başvuran 300 gönüllü birey ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların sabah kahvaltı yapma, kahvaltıda tüketilen besinlerin ve günlük kafein tüketimi alışkanlıklarına ait verileri toplanmıştır. Katılımcıların kahvaltıda tercih ettikleri kafein kaynaklı içeceklere incelendiğinde, gönüllü katılımcıların %84,7'si çay, %18'i kahve, %12,6'sı kahvaltıda gazlı içecek tükettiği gösterilmiştir. Çalışmaya katılan bireyler arasıda özellikle genç katılımcılar arasında genel ortalamaya göre kahvaltıda kahve tüketiminin artış gösterdiği saptanmıştır. 18-25 yaş aralığındaki bireylerin %43,6'sının, 26-33 yaş aralığındaki bireylerin %36,3'ünün, 34-41 yaş aralığındaki bireylerin %20,1'in kahvaltıda çay yerine kahve tükettiği gözlemlenmiştir. Geçmişte kültürel olarak özellikle sabah kahvaltısına eşlik etmeyen ancak günümüzde oldukça ilgi duyulan bir kafein kaynağı olan kahvenin kahvaltı üzerine kültürel evrimi incelenmiştir. Özellikle çocuk ve gençlerin beslenme alışkanlıkları yaşamlarının ileriki yıllarını etkilemektedir. Bu sebeple değişen kültür atmosferinde bireylerde kafein tüketimi ve kafein tüketimini etkileyen etmenlerin incelenmesi ve gerekli önlemlerin alınması için dikkat çekilmesi yararlı olacaktır.
Benzer Tezler
- Zaman mekân sıkışmasının gündelik bir taktik olarak yolculuk deneyimi üzerinden okunması: İstanbul örneği
Reading of time space compression through travel experience as an everyday tactic: The case of İstanbul
FURKAN EVLİYAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İPEK AKPINAR AKSUGÜR
- The role of interior design in changing accommodation perspectives: The case of Airbnb houses
Değişen konaklama anlayışında içmimarlığın rolü: Airbnb evleri örneği
ZEYNEP KÖMÜR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İç Mimari ve DekorasyonYaşar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP TUNA ULTAV
- Okula giden çocuklarda günlük besin ve enerji ihtiyacının karşılanmasında kahvaltının yeterliliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the quality of breakfast in the daily food and energy needs in school children
COŞKUN FIRAT ÖZKEÇECİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECATİ BALAMTEKİN
- İstanbul il merkezindeki ortaokullarda öğrenim gören öğrencilerin kahvaltı alışkanlıkları üzerine bir araştırma
A research on breakfast habits of the students studying in secondary schools in İstanbul province
ÖZGENUR SAVAŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikSelçuk ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİDEM ÖNAY DERİN
- Merkezefendi İlçe Sağlık Müdürlüğü Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Birimi'ne başvuran bireylerde insülin direnci ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of insulin resistance of the advisees and affecting factors in the Department of Healthy Nutrition and Active Living of Merkezefendi District Health Directorate
HURİ HÜDANUR ULUTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikPamukkale ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERGİN