Vergi affı uygulamaları ile makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki: Türkiye'de 1980 sonrası dönemin analizi
Tax amnesty application with relationship between macroekonomic variables: Analysis of the period after 1980 in Turkey
- Tez No: 667922
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN KIRBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, İşletme, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Muhasebe ve Finansal Yönetim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Devletlerin artan kamusal ihtiyaçlarını giderebilmek için yöneldiği en önemli kaynakların başında vergiler gelmektedir. Vergi gelirlerinin tam ve düzenli bir şekilde tahsil edilebilmesi için, etkin ve adil bir vergi sisteminin oluşması gerekmektedir. Kamu gelirlerinden olan vergiler, devletler açısından incelendiği zaman ciddi bir gelir kaynağı oluşturmaktadır. Devletler azalmış olan vergi gelirlerini telafi etmek ve kamu gelirlerinin yükseltmek amacıyla vergi aflarına başvurmaktadır. Böylece vergi afları vergi sistemi içerisinde önemli bir uygulama noktası haline gelmiştir. Vergi gelirlerini artırmak ya da tahsil edilemeyen vergileri toplamak için vergi afları Türkiye'de olduğu gibi birçok ülkede de uygulanmaktadır. Kısa vadede vergi gelirlerini artırmak, ilgili vergi kurumlarının ve bu konudaki anlaşmazlıklar ya da yaptırımlar sebebiyle yargının yükünü azaltmak yönüyle önemli katkıları olan vergi aflarına Türkiye'de hem ekonomik hem de siyasi nedenlerle sıkça başvurulmaktadır. Bu çalışmada ilk olarak vergi affı uygulamasının teorik tanımı yapılmıştır. Ardından vergi affı uygulaması ile ilgili ortaya atılan görüşlere yer verilmiştir. Daha sonra Dünya'da ve Türkiye'de uygulanan vergi afları ele alınmıştır. Ardından da çalışmanın son bölümünde Türkiye'de 1980-2019 yılları arasında uygulanan vergi afları ile seçilmiş makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki ampirik olarak Vektör Otoregresyon Modeli (VAR) ile analiz edilmiştir. Çalışmada kurulan modelde bağımlı değişken olarak Vergi Affı değişkeni belirlenirken, vergi affını açıklayıcı değişkenler olarak ise Büyüme Oranı, Enflasyon Oranı, İşsizlik Oranı ve Vergi Gelirlerinin Gayri Safi Milli Hasılaya Oranı değişkenleri belirlenmiştir. Analizlerden elde edilen bulgulara göre; vergi afları ile işsizlik oranı ve vergi affı değişkeni (yani kendisi) arasında istatistiki açıdan anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Buna göre ekonomide istihdam kaybı olduğu durumlarda ortaya çıkan gelir kaybı nedeniyle vergi ödemelerinde de olumsuz bir sonucun ortaya çıkabileceği ve çıkartılan vergi affı uygulamalarının aslında bir sonraki muhtemel vergi affına bir beklenti oluşturabileceği sonuçlarına varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Taxes are one of the most important resources that states turn to to meet their increasing public needs. In order to collect tax revenues fully and regularly, an efficient and fair tax system must be established. Taxes from public revenues constitute a serious source of income when examined by states. States apply for tax amnesties to compensate for reduced tax revenues and to raise public revenues. Thus, tax amnesties have become an important application point in the tax system. Tax amnesties to increase tax revenue or to collect uncollected taxes are also applied in many countries as well as in Turkey. In the short term to increase their tax revenues it is frequently resorted to the appropriate tax authority and the direction to reduce the burden of the judiciary due to disputes or sanctions on this subject to the tax amnesty significant contribution, both economically and in Turkey for political reasons. In this study, firstly, the theoretical definition of tax amnesty application is made. Then, the opinions about the tax amnesty application were given. It is then dealt with tax amnesties that applied in the World and Turkey. Then in the last part of the study were selected with tax amnesties implemented between 1980-2019 years in Turkey as empiricial relationship between macroeconomic variables Vector Autoregression Models (VAR) were analyzed. In the model established in the study, while the Tax Amnesty variable was determined as the dependent variable, the variables of Growth Rate, Inflation Rate, Unemployment Rate and the Ratio of Tax Revenues to Gross National Income were determined as variables that explain the tax amnesty. According to the findings obtained from the analysis; A statistically significant relationship was found between tax amnesties and the variables of unemployment rate and tax amnesty variable (ieitself). According to this; it has been concluded that there may be a negative result in tax payments due to the loss of income that occours when there is a loss of employment in the economy, and that the tax amnesty implementations may actually create an expectation for the next possible tax amnesty.
Benzer Tezler
- Vergi aflarının mükelleflerin vergi bilinci ve vergi ahlakı üzerine etkileri: Antalya ili örneği
Tax awareness and tax ethics of tax liabilities effects on: Antalya province
NAZİF DENİZ ERSÖZ
- Muhasebe meslek mensuplarının vergi aflarına ilişkin görüş ve beklentilerinin değerlendirilmesi: Adana ili örneği
Evaluation of accounting professional's opinions and expectations regarding tax implementation: The case of Adana
ELİF ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MaliyeAğrı İbrahim Çeçen Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA TEMELLİ
- Vergi affı uygulamaları ve mükellefler üzerine etkilerinin incelenmesi (1980 sonrası Türkiye örneği)
Examining tax amnesty applications and their effects on taxpayers (An example of Turkey after 1980)
İBRAHİM TOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİH ÖZÇALIK
- Türkiye'de vergi affı uygulamaları ve 6111 sayılı Kanunun mali yönden değerlendirilmesi
Tax relief practices in Turkey and evaluating of the law no : 6111 financially
ERCAN YELMAN
- Türkiye'de vergi affı uygulamaları ve kuşaklar açısından mükelleflerin vergi affından etkilenmeleri konusunda nicel bir araştırma
A quantitative research on tax amnesty practices in Turkey and tax amnesty of taxpayers in terms of generations
SEMİHA YILMAZ