Geri Dön

Mostarî'nin Şerhu Îsâgûcî adlı eserinin tasavvurât bölümü üzerine bir inceleme

A review on chapter of conceptions from book of Mostarî's Sharh Isagugî

  1. Tez No: 667997
  2. Yazar: LEYLA DÜNDAR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET NASİH ECE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mantık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 114

Özet

Daha önce nüveleri olmakla birlikte mantığın asıl kurucusu Aristoteles'tir. Mantık, doğru düşünmenin ilkelerini konu edindiğinden kurucusundan günümüze kadar ehemmiyetinin korumuş bir yöntembilim olarak karşımıza çıkmaktadır. Aristoteles'ten beri oluşan mantık külliyâtı içerisinde Porphyrios'un Îsâgûcî'si önemli bir yere sahiptir. Bu önem İslâm mantık dünyasında da karşılık bulmuştur. Ebherî'nin yazdığı Îsâgûcî, İslâm dünyasında yazılmış en önemli çalışmalar arasında yer almaktadır. Ebherî'nin Îsâgûcî'sine tarih boyunca pek çok şerh yazılmıştır. Zamanla oluşan bu şerh geleneğine katkı sunan eserlerden biri de tezimizin konusunu teşkil eden, Bosnalı ilim adamı Mostarî'nin yazmış olduğu Şerhu Îsâgûcî adlı eserdir. Şerhu Îsâgûcî, tasavvurât ve tasdikât olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. Bu tezin konusunu bölümlerden ilki oluşturmaktadır. Mostarî, bu bölümde ilk olarak mantığın kelime anlamı, işlevi, tanımı ve konuları üzerinde durmuştur. Ardından tasavvurât bölümüne, Îsâgûcî kelimesinin etimolojik çözümlemesini yaparak geçmekte son olarak delâlet, lafız çeşitleri, beş tümel ve tanım teorisiyle bölümü tamamlamaktadır. Bu çalışmada, söz konusu kronoloji takip edilerek adı geçen konular incelenmiştir. Çalışmanın sonunda, incelenen eserin tercümesi verilerek çalışma tamamlanmıştır. Böylece, Mostarî'nin İslâm mantık geleneği içerisinde nerede konumlandırılabileceğine dair bir fikir verilirken aynı zamanda bu geleneğe yapmış olduğu katkı ve eleştiriler de belirginleştirilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Although there have been some logical movements before, Aristoteles is the real founder of logic. Logic appears as methodology which is so important from ancient history to our age since it talks about the principles of correct thinking. Since Aristoteles, Porphyrios's Isagoge plays a crucial role within in logic corpus. This role finds a response in Islamic logic intelligentsia. Isagugî, written by al-Abharî, is among the most important works written in Islamic logic intelligentsia. During the history, there are many commentaries were written about al-Abharî's work. Also, one of commentary that has contributed to this logic corpus tradition is my thesis about Sharh Isagugî which were written by Mostarî, is Bosnian scholar. Sharh Isagugî are consisting of two main part: conceptions and assents. This thesis only mentions about conceptions part. In this part, Mostarî is firstly focus on literal meaning of logic, function of logic, definition of logic and subject of logic. After that while he was passing to conceptions part by refiring to etymology of Isagogue, finally he completed by discussing theory of definition, five universals, types of utterance and signification. I completed my thesis with giving original translation end of the thesis. Thus, not only this thesis provides with an idea where Mostarî is in Islamic logic intelligentsia, but also is struggling to make a clear his critics and contributions to logic tradition.

Benzer Tezler

  1. İbrâhim Opijac el-Mostarî ve Şerhu'l-Misbâh adlı eserinin edisyon kritiği

    İbrahim Opijac al-Mostari and critical edition of his work named sharh al-Misbah

    MESUT KÖKSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimSelçuk Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHMUT KAFES

  2. شرح العوامل المئة، لأيوبي زاده مصطفى البوسنوي دارسة وتحقيق عنوان الرسالة

    Eyyûbîzâde Mustafa el-Bosnevî'nin Şerhu'l-'Avâmili'l-mie adlı yazma eserinin tahkik ve değerlendirilmesi / Investigation and evaluation of the manuscript explaining the Hundred Factors of Ayoubizadeh Mustafa al-Bosnawi

    BILAL MOHAMMED BASHA HAMAWND

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEHİL DERŞEVİ

  3. Mostarlı Mustafa Efendi ve Şerhu'l-Avami'li'l Cürcani adlı eseri (Metin-Tahkik)

    Başlık çevirisi yok

    RASİM FIRAT YALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. ZÜLFİKAR TÜCCAR

  4. Fetâvâ-yı Üskûbî ve Fetâvâ-yı Ahmediyye'ye göre İslâm Aile Hukuku

    Fetâvâ-yi Üskûbî ve Fetâvâ-yi Ahmediyye?ye göre İslâm Aile Hukuku

    RAHİM KALOSHİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DinUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RECEP CİCİ

  5. Mostarlı Muhammed Fevzî'nin Bülbülistân'ı (Metin inceleme-tercüme-trankripsiyon)

    Bülbülistan of Mostar Muhammed Fevzi (Text-analysis-translation-transcription)

    İBRAHİM ALTINAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimSüleyman Demirel Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT SARICIK