Erzurum' da doğal gaz kullanımının hava kalitesine etkisinin incelenmesi
The investigation of the effects of natural gas usage on the air quality in Erzurum
- Tez No: 668051
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP EREN, PROF. DR. FERDA YERDELEN TATOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Amaç: Bu çalışmada Erzurum kent atmosferindeki hava kalitesinin değişimi; Erzurum'da hava kirliliğinin ilk kez görülmeye başlandığı 1978-1979 kış döneminden başlayarak günümüze kadar partikül madde (PM) ve kükürt dioksit (SO2) konsantrasyonları ve meteorolojik parametreler esas alınarak incelenmiştir. Erzurum kent atmosferinde hava kalitesinin değişimini etkileyecek en önemli faktör 2005 yılında kentsel ısınma amacıyla kullanılmaya başlanan doğal gaz olduğu için; doğal gaz tüketim verilerine ait veriler başta olmak üzere nüfus, kentleşme oranı, yakıt türleri ve kullanım miktarları gibi hava kalitesini etkileyebilecek diğer veriler de elde edilen model sonuçlarının değerlendirilmesinde kullanılmıştır. Yöntem: 1978-2019 yılları arasında Erzurum kent atmosferinde ölçülen PM ve SO2 konsantrasyonları ile nispi nem, ortalama sıcaklık, yağış, rüzgâr yönü ve hızı gibi meteorolojik parametreler arasındaki ilişkiyi incelemek için istatiksel modellerden yararlanılmıştır. Bulgular: PM ve SO2 konsantrasyonları meteorolojik parametrelerden önemli ölçüde sıcaklığa bağlı bulunmuştur. SO2 için 1995 ve 2009 yıllarında ve PM için ise 1995 ve 2006 yıllarında önemli kırılmalar elde edilmiştir. İthal kömüre geçildiği ve yerli, kalitesiz kömürlerin yasaklandığı yıl olan 1995 yılı sonrası öncesine göre PM 93.5 µg/m3-gün; doğal gazın yaygınlaştığı yıl olan 2006 yılı sonrası öncesine göre ise PM 52.3 µg/m3-gün azalmıştır. Benzer sebeplerle 1995 sonrası öncesi döneme göre SO2'nin %54 oranında azaldığı ve doğal gaz kullanım sonrası 2009 yılından itibaren SO2 konsantrasyonlarında önceki döneme göre %90 seviyesinde iyileşme görülmüştür. Sonuç: Kent merkezinde kullanılan yakıtların kontrol altına alınması ve kaliteli yakıt kullanılması, doğal gaz kullanımın yaygınlaştırılması ve merkezi ısıtmada kullanılması, doğru kentleşme faaliyetleri, binalarda enerji verimliliğinin sağlanması gibi temel önlemler ile Erzurum ili hava kalitesinde kalıcı iyileşme sağlanması mümkündür.
Özet (Çeviri)
Purpose: In this study, the progress of air quality in Erzurum urban atmosphere has been investigated on the basis of particle matter (PM) and sulfur dioxide (SO2) concentrations and meteorological parameters, starting from the winter period of 1978-1979, when air pollution was first seen in Erzurum, until today. Since the most important factor that will affect the change of air quality in Erzurum urban atmosphere is the natural gas that started to be used for urban heating in 2005; other data such as population, urbanization rate, fuel types and their amounts that may affect air quality were also used in the evaluation of the model results in addition to the data on natural gas consumption data. Method: For this purpose, statistical models were used to investigate the relationship between PM and SO2 concentrations measured in Erzurum urban atmosphere between 1978-2019, and meteorological parameters such as relative humidity, average temperature, precipitation, wind direction and velocity in the Erzurum city atmosphere. Findings: PM and SO2 concentrations were found to be significantly dependent on temperature among other meteorological parameters. Significant breaks were obtained for SO2 in 1995 and 2009 and for PM in 1995 and 2006. PM value decreased 93.5 µg/m3-day after 1995 compared to before the 1995 year that imported coal was started to use and poor-quality coal was banned, and PM value also decreased 52.3 µg/m3-day after 2006 compared to before the 2006 year that the use of natural gas became widespread. For similar reasons, SO2 decreased by 54% compared to the period before 1995, and after the use of natural gas starting with 2009, SO2 concentrations healed by 90% compared to the previous period before natural gas usage. Results: It is possible to achieve permanent improvement in the air quality of Erzurum City with basic measures such as controlling the fuels used in the city center and using high-quality fuel, extending the use of natural gas with the central heating system, improved urbanization activities, and providing energy efficiency in buildings.
Benzer Tezler
- Kazanlarda yanma verimi, çevre kirliliğine etkileri ve mevcut kömürlü kazanlara 'yakıcı' ilavesinin deneysel olarak incelenmesi
Combustion efficiency at boilers, effects for environmental pollution and experimental research of addition of coal burner at existing coal boilers
AHMET TURANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Makine MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEDRİ YÜKSEL
- Theoretical modeling of the energy efficiency of a shopping mall
Bir alışveriş merkezinin enerji verimliliğinin teorik modellenmesi
HAMZA ABUALESS
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
EnerjiAtatürk ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR BİLEN
- Kayseri ili hava kirliliği kaynaklarının incelenmesi ve değerlendirilmesi
Investigation and evaluation of air pollution sources in Kayseri province
ZEYNEP İPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çevre MühendisliğiErciyes ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM UYANIK
- Erzurum ilinde ısı yalıtım kalınlıklarının enerji, ekonomik ve çevresel analizi
Thermal insulation thickness of energy, economic and environmental analysis in province of Erzurum
MEHMET ALİ SAPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EnerjiAtatürk ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR BAKIRCI
- Türkiye derece gün bölgelerinde mevcut çok katlı konut binalarının dış kabuğunda yapılacak enerji etkin yenileme stratejileri
Energy-efficient refurbishment building envelope strategies of existing multi-storey residential buildings for degree day regions of Turkey
GÜLÇİN SÜT