Geri Dön

Alimony debates in Turkey: Masculinist restoration, male self-victimization, and gender inequality

Türkiye'de nafaka tartışmaları: Eril restorasyon, erkeğin kendini mağdurlaştırması ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği

PDF İndir

  1. Tez No: 668370
  2. Yazar: HİLAL DİKMEN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK CAN, DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI ERMİŞ MERT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Antropoloji, Sosyoloji, Tarih, Anthropology, Sociology, History
  6. Anahtar Kelimeler: boşanma, yoksulluk nafakası tartışmaları, neomuhafazakâr ailecilik, eril restorasyon, kadın hakları, erkeğin kendini mağdurlaştırması, toplumsal cinsiyet, Türkiye, erkeklik, divorce, alimony debates, neoconservative familialism, masculinist restoration, women's rights, male self-victimization, gender, Turkey, masculinity
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Koç Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Karşılaştırmalı Tarih ve Toplum Çalışmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 228

Özet

Bu tez, 2016'dan bu yana Türkiye'de kamuoyunun gündeminde olan nafaka tartışmalarını toplumsal cinsiyet eşitliği, aile ve boşanmaya yönelik neoliberal sosyal politikalar ve neomuhafazakâr aileci siyasi söylemler bağlamında incelemektedir. Türk Medeni Kanunu'nun nafaka düzenlemesini kapsayan 175. maddesinde, boşanma ile yoksulluğa düşen eşin süresiz nafaka alma hakkı olduğu hükmü bulunmaktadır. Sosyal, ekonomik ve ailevi ilişkilerdeki köklü toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir sonucu olarak, çoğu durumda nafaka almaya hak kazanan kadınlardır. 2014 yılında, kendilerini“nafaka mağdurları”olarak nitelendiren bir grup, nafakaya süre sınırı getirilmesi talebiyle sosyal medyada örgütlenmeye başladı. Aynı yıl, boşanma nedenlerini ve aile bütünlüğünü olumsuz etkileyen faktörleri araştırmak üzere bir meclis komisyonu kuruldu ve“nafaka mağdurları”meclis komisyonuna davet edildi. 2016 yılında yayınlanan komisyon raporunda yapılan önerilerden biri nafakaya süre sınırı getirilmesiydi. O zamandan beri, ezici çoğunluğu erkeklerden oluşan çeşitli gruplar,“erkek mağduriyeti”yarattığı gerekçesiyle nafaka hakkına ve diğer iki yasal düzenlemeye karşı çıkmaktadır. Bu düzenlemelerden biri toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması, diğeri kadına yönelik şiddetin önlenmesine dairdir (sırasıyla“İstanbul Sözleşmesi”ve 6284 Sayılı Kanun). Öte yandan, AKP (Adalet ve Kalkınma Partisi) hükümeti, bilhassa 2016 yılından beri siyasi söyleminde“boşanmaların önlenmesi”vurgusu yapmakta ve söz konusu yasal hakları tartışmaya açmaktadır. Tez, Ekim 2018 - Ekim 2020 tarihleri arasında yürütülen, nafaka karşıtı gruplarda aktif olarak yer alan boşanmış erkekler ve kadın destekçiler, boşanmış kadınlar, boşanma avukatları ve feminist avukatlarla yapılmış 30 görüşmeden oluşan etnografik araştırmaya dayanmaktadır. Eleştirel ve feminist bir perspektiften üç aşamalı bir tartışma sunmaktadır. İlk olarak, refahın neoliberal yeniden yapılandırılması ve neomuhafazakâr ailecilik bağlamında çağdaş Türkiye'de yükselen kadın hakları karşıtı hareket üzerindeki siyasi etkiyi açıklar. Deniz Kandiyoti'nin, patriyarkanın sürdürülmesi ve yeniden üretilmesi için hem tepeden inme hem de sokaktaki çabalar olarak tanımladığı eril restorasyon kavramsallaştırmasından yararlanarak, nafaka tartışmalarını eril restorasyon siyaseti bağlamında tartışır. İkinci olarak, nafaka karşıtı gruplardaki kadın ve erkeklerle yapılan görüşmelere dayanarak hem onların evlilik ve boşanmaya ilişkin deneyimlerini hem de nafaka karşıtı söylemde“erkek mağduriyetinin”inşasını ve işleyişini inceler. Bu bakımdan, tez, eril restorasyonun önemli bir ayağı olarak“erkeğin kendini mağdurlaştırması”kavramını ileri sürer. Üçüncü olarak, boşanmış kadınlarla yapılan görüşmeler, kadınların evlilik, boşanma ve boşanma sonrası süreçte karşılaştıkları ortak sorunlara ışık tutmayı amaçlar. Bu tez, kadın ve erkeklerin deneyimlerini analiz ederken boşanmanın mali ve toplumsal sonuçlarının, evlilikte ve boşanmada kadının ücretsiz ev içi emeğinin ve erkek şiddetinin üstünde durmaktadır.

Özet (Çeviri)

This thesis examines alimony debates that have been on public agenda in Turkey since 2016 in the context of neoliberal social policies and neoconservative familialist political discourse towards gender equality, family, and divorce. Article 175 of the Turkish Civil Code, which covers alimony regulations, stipulates that the spouse who fall into poverty upon divorce has the right to receive alimony for an indefinite period of time. In most cases, it is the woman who becomes entitled to receive alimony as a result of the deep-seated gender inequality in social, economic, and familial relations. In 2014, a group of people who called themselves as“alimony victims”started organizing on social media with a demand of introducing time limitation to alimony. The same year, a parliamentary commission was established to investigate the reasons for divorces and the factors that negatively influence the integrity of family, and“alimony victims”were invited to the parliamentary commission. The commission report, released in 2016, involved a recommendation on introducing time limitation to alimony. Since then, various groups, overwhelmingly consisting of men, have been protesting“male victimization”on the ground of the right to alimony as well as two other legislations; one on assuring gender equality and the other on the prevention of violence against women (the“Istanbul Convention”and Law No. 6284 respectively). The AKP (Justice and Development Party) government has emphasized“preventing divorces”as well as brought these legal rights into question in its political discourse, particularly since 2016. The thesis is grounded in the ethnographic research that was conducted between October 2018 and October 2020 that consists of 30 interviews with divorced men and women supporters actively involved in anti-alimony groups, divorced women, and divorce lawyers and feminist lawyers. It offers a three-fold discussion from a critical and feminist perspective. Firstly, it reveals the political influence on the rising anti-women's rights movement in contemporary Turkey within the context of the neoliberal restructuring of welfare and neoconservative familialism. Drawing from Deniz Kandiyoti's conceptualization of masculinist restoration, that is top-down and bottom-up efforts to maintain and reproduce patriarchy, thesis discusses alimony debates in the context of masculinist restoration. Secondly, based on interviews with men and women actively involved in anti-alimony groups, it investigates their experiences in marriage and divorce as well as the formation and workings of“male victimization”in anti-alimony discourse. In this sense, this thesis puts forth the concept of“male self-victimization”as one significant pillar of this masculinist restoration. Thirdly, interviews conducted with divorced women aim to shed light on common problems that women face during the process of marriage, divorce, and post-divorce. This thesis pays special attention to the financial and social consequences of divorce, to women's unpaid domestic work and to male violence in marriage and divorce in its analysis of experiences of both women and men.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    703419

    Türkiye'de yoksulluk nafakası tartışmalarının İslamcı basına yansımaları: Yeni Akit gazetesi örneği

    Reflections of poverty alimony debates in Turkey to the Islamist press: Yeni Akit newspaper example

    SİNEM ÇAKMAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    SosyolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SONGÜL SALLAN GÜL

  2. Tez No

    862167

    Egalitarian jurisprudence and gendered dynamics: An inquiry into the poverty alimony system in Turkey

    Eşı̇tlı̇kçı̇ hukuk sistemi ve toplumsal cı̇nsı̇yet dı̇namı̇klerı̇: Türkı̇ye'de yoksulluk nafakası sı̇stemı̇ üzerı̇ne bı̇r inceleme

    SİNE GENÇASLAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    HukukOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CANAN ASLAN AKMAN

  3. Tez No

    553623

    Türk Hukukunda yoksulluk nafakası

    Welfare allowance under Turkish Law

    NAGİHAN KARTAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Hukukİstanbul Medipol Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEVDET YAVUZ

  4. Tez No

    659616

    Eleştirel erkeklik çalışmaları izdüşümünde Türk aile hukukunda nafaka

    Alimony in Turkish family law in the projection of critical masculinity studies

    YILMAZ ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukAnkara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLRİZ UYGUR ÇALMİDİS

  5. Tez No

    780398

    İslam hukuk metodolojisinde manaya delaletin şekli bakımından lafızlar

    Consepti̇ons i̇n connecti̇on wi̇th the form of sensal i̇ndi̇cati̇on i̇n the methodology of Islamic jurisprudence

    ÜMMÜHAN ARK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA YILDIRIM

Geri Dön