Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, yapabilirlik ve yapabilirlikten yoksunluk: Sosyal politika yansımaları
Gender inequality, capabilities and lack of capabilities: Social policy reflections
- Tez No: 669656
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMA BUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Bu çalışma kapsamında eğitim yaşamlarının bir döneminde şartlı eğitim yardımından yararlanmış genç kadın ve erkeklerin onların değer verdikleri bir yaşam sürmek üzere çeşitli alanlardaki yapabilirliklerini etkileyen başta toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri olmak üzere çeşitli eşitsizlikler, bu eşitsizlikler nedeniyle karşılaştıkları engeller ve bu engellerle mücadele deneyimleri ele alınmıştır. Niteliksel araştırma metodolojisinin tercih edildiği çalışmada, 16 kadın ve 12 erkekle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Derinlemesine görüşmelerde, yapabilirlik yaklaşımının teorik çerçevesinden yararlanılarak hazırlanmış görüşme yönergesi kullanılmıştır. Veriler, MAXQDA programı kullanılarak çözümlenmiş ve veri çözümleme sürecinde temellendirilmiş kuram çalışmasının metodolojik adımları izlenmiştir. Bugün tümü Keçiören'de ikamet eden görüşmecilerin büyük çoğunluğu, tarımsal üretimden koparak İç Anadolu bölgesindeki köy ve kasabalardan Ankara'ya gelen ailelere mensuptur. Görüşmecilerin yarısı, halen sosyal yardımlardan yararlanmaya devam ederken, önemli bir kısmı ise ya yakın zamanda yeniden sosyal yardım başvurusunda bulunmuş ya da yararlandıkları yardımlar yakın tarihte sonlandırılmıştır. Yardım alan ailelerin çocuklarının daha uzun süre eğitim yaşamında kalmaları amacıyla sağlanan şartlı eğitim yardımından yararlanmış genç kadın ve erkeklerin yarısı maddi yoksulluk, kurumsal olanaksızlıklar ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği gibi yapısal eşitsizliklerin kesişiminde eğitim yaşamlarını erkenden terk etmek zorunda kalmışlardır. Bugün ise, geçmişe oranla yaşam koşullarının görece iyileştiği ancak işgücü piyasasının güvencesiz koşullarından olumsuz etkilendikleri ve sosyal yardımlara olan ihtiyacın sonlanmadığı görülmektedir. Sadece maddi transferlere dayanan yardımların yararlanıcıları olan genç kadın ve erkelerin yapabilirlik alanlarını, ekonomik, kültürel, siyasal ve toplumsal özgürlüklerini genişletebilmek ve onları yapabilirlikten yoksun bırakan yapısal eşitsizliklerle mücadele edebilmek için özgürleştirici ve dönüştürücü sosyal politikalara gereksinim bulunmaktadır. Sosyal yardımlar, ailelere kısmi ekonomik destekler sunulmasının dışında onları yoksullaştıran ve kendi yaşamları üzerinde sınırlı eylemlerde bulunabilecek biçimde kısıtlayan farklı biçimlerdeki eşitsizliklere duyarlı olmalı, hak temelli ve bütüncül bir kurguyla planlanmalıdır. Yardım alanlarla çalışan ve sosyal politikaların sahadaki uygulayıcısı konumundaki bir meslek olan sosyal hizmet ise, baskı karşıtı ve feminist sosyal hizmet gibi özgürleştirici ve eleştirel uygulamalarla bu eşitsizliklere meydan okuma ve onları dönüştürme potansiyelini barındırmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study focuses on the capabilities of young women and men to lead a life as they reason to value, the inequalities like gender inequalities in their lives and their coping experiences with inequalities and obstacles created by these structural inequalities. Qualitative research methodology has been used and ın-depth interviews have been conducted with 16 women and 12 men who were once the beneficiaries of conditional cash transfer for education. Interview guideline has been formed with the help of the theoretical framework of capability approach. MAXQDA qualitative analysis software has been used for data analysis, and the methodological steps of grounded theory has followed to analyze the data. All the study participants are residents of Keçiören and majority of their families were immigrated from the villages of central Anatolia after they were drifted apart from the agricultural production. Half of the participants are still the beneficiaries of social welfare programs while significant part of them either have recently applied for a social welfare program or the program was recently canceled. Eventhough, they benefitted from conditional cash transfer for education, a good part of them dropped school prematurely because of poverty, institutional incapacities, and structural inequalities like gender inequalities. Today, they are still struggling with the insecurities in the labor market and the need for social welfare still goes on even if their living conditions have relatively improved. Therefore, there is a need for transformative and emancipatory social policies besides the social welfare programs which solely aim to transfer cash in order to enhance capabilities and economic, cultural, political and social freedoms and challenge inequalities. Social welfare programs should be rights-based and go beyond partial economic transfers and evaluate inequalities that condemns people to poverty and restricts their agencies. Social work practice with welfare beneficiaries should include critical and emancipatory perspectives like anti-oppressive practice and feminist social work to challenge inequalities and transform them.
Benzer Tezler
- Yoksulluğun yeniden üretim sürecinde toplumsal cinsiyetin yapabilirlikler üzerine etkisi: Erzincan örneği
The effect of social gender on capabilities in the reproduction process of poverty: The case of Erzincan
MELEK ERYENTÜ GÜREL
- Neoliberal ekonomide kadın yoksulluğu: Alternatif bir ölçüm modeli
Women's poverty in neoliberal economy: An alternative measurement model
ŞEYDA GÜDEK GÖLÇEK
Doktora
Türkçe
2022
EkonomiEge ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLIHAN AYKAÇ YANARDAĞ
- Yoksulluğun kadınsılaşmasının çalışan ve çalışmayan kadınlar üzerindeki farklılığı: Bilecik ili örneği
The difference of the feminization of poverty on working and non-working women: Case of Bilecik
PINAR EBE GÜZGÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal BilimlerKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUBA KANCI DOĞAN
- Belediyelerde toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme: Gaziantep Büyükşehir Belediyesi örneği
Gender-sensitive budgeting in municipalities: Case study of Gaziantep Metropolitan Municipality
EBRU KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiGaziantep ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ATİK ASLAN
- Suriyeli ve Türkiyeli kadınlar açısından toplumsal cinsiyet eşitsizliği: Hatay'da Suriyeli mülteci kadınlar örneği
Gender inequality in terms of Syrian and Turkish women: The case of Syrian refugee women in Hatay
UYSUN BUBOLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiGöç Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZERRİN ARSLAN