Geri Dön

Gelir dağılımı-insani gelişme ilişkisi: Türkiye ve seçilmiş ülke örnekleri

The relationship between income distribution and human development: Evidences from Turkey and selected countries

  1. Tez No: 670009
  2. Yazar: BURHAN DURGUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM DURGUN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 372

Özet

Gelir dağılımındaki eşitsizlik konusu iktisatçılar başta olmak üzere sosyal bilimlerdeki birçok araştırmacının ilgisini çekmektedir. Teknolojik devrimle daha derin bir sorun haline gelen gelir eşitsizliğinin boyutu, nedeni ve sonuçları birçok ampirik çalışmaya konu olmuştur. Literatürdeki çalışmalar gelir eşitsizliğini daha çok gelir düzeyi ile ilişkilendirmektedir. Bu yüzden de insan faktörü çoğunlukla analiz dışı tutulmaktadır. Bu çalışmada eğitim ve sağlık göstergelerini içine almasından dolayı daha kapsamlı bir gösterge olan insani gelişme endeksi ile gelir eşitsizliği arasındaki ilişki ekonometrik yöntemlerle analiz edilmiştir. Gini katsayısı ile UNDP tarafından geliştirilen insani gelişme endeksinin kullanıldığı analizlerde Türkiye için zaman serisi tekniklerinden, 25 gelişmiş ülke ve 21 gelişmekte olan ülke için ise panel veri tekniklerinden faydalanılmıştır. Toplam 47 ülke için yapılan uygulamalarda 1990-2017 dönemine ait veriler kullanılmıştır. Birim kök ve eşbütünleşme analizlerinde hem yapısal kırılmaları dikkate alan hem de almayan testlere başvurulmuştur. Bütün analizlerde eşbütünleşme ilişkisi bulunmuş ve insani gelişme endeksinden gini katsayısına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Türkiye ve gelişmekte olan ülkeler için iki değişken arasındaki ilişki negatif, gelişmiş ülkeler için pozitif bulunmuştur. Analiz sonuçları Türkiye'de ve gelişmekte olan ülkelerde insani gelişmedeki ilerlemelerin gelir dağılımını daha adaletli hale getireceğini göstermiştir. 25 gelişmiş ülke için ise insani gelişme ile gelir dağılımı arasında bir fırsat maliyeti olduğu tespit edilmiştir. Gelir dağılımında adaleti sağlamak isteyen Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkeler için bu sonuç eğitim ve sağlık yatırımlarını arttırma yönünde fikir vermektedir. Gelişmiş ülkelerde ise en zenginlerin elde ettikleri gelirler ve teknolojik devrimin yarattığı büyük rantlar gelir eşitsizliğini derinleştirmektedir. Evrensel temel gelir ve artan oranlı vergilendirme politikalarının hayata geçirilmesi toplumsal barışın sağlanması konusunda önemini arttırmaktadır.

Özet (Çeviri)

The issue of income inequality attracts the attention of many researchers in social sciences, especially economists. The scope, causes and consequences of income inequality, which has become a deeper problem with the technological revolution, have been the subject of many empirical studies. Studies in the literature generally associate income inequality with income level. Therefore, the human factor is mostly excluded from the analysis. In this study, the relationship between the human development index, which is a more comprehensive indicator than income since it includes education and health indicators, and income inequality has been analyzed using econometric methods. In the analyses using the Gini coefficient and the human development index developed by UNDP, time series techniques were used for Turkey and panel data techniques were used for 25 developed countries and 21 developing countries. Data for the period 1990-2017 were used for 47 countries in total. In the unit root and cointegration analysis, tests with structural breaks and tests without structural breaks are used. In all analyzes, cointegration relationship and one-way causality relationship from human development index to gini coefficient were determined. The relationship between the two variables were found negative for the developing countries and Turkey, were found positive for developed countries. Analysis results have shown that progress in human development render more equitable income distribution in Turkey and developing countries. For 25 developed countries, it was found that there is an opportunity cost between human development and income distribution. This result gives an idea to increase their investment in education and health in developing countries and Turkey who want to ensure justice in income distribution. In developed countries, the income earned by the richest and the great rents created by the technological revolution deepen the income inequality. The implementation of universal basic income and progressive taxation policies increases its importance in ensuring social peace.

Benzer Tezler

  1. Kuru incirlerde küf florası ve aflatoksigenik küflerin saptanması

    Başlık çevirisi yok

    SİBEL BÜYÜKŞİRİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    BiyolojiEge Üniversitesi

    Biyoloji Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL KARABOZ

  2. Türkiye'de bölgeler arası gelişmişlik farkının genel sağlık durumu üzerine etkisi

    The effect of inter regional development difference on general health status in Türkiye

    YELİZ ALACAHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sağlık YönetimiÜsküdar Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ZELKA

  3. İnsani gelişme ile ekonomik değişkenler arasındaki ilişki

    The Relation between the human development and economical factors

    EKBER TOMUL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı

    PROF.DR. BATTAL ASLAN

  4. A Configuration of systematic approaches for drinking water distribution problem in metropolitan areas

    Başlık çevirisi yok

    SELİM KAHVECİOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    1997

    Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİME SEZGİN

  5. Bölüşüm, insani gelişme ve büyüme ilişkileri: Türkiye örneği

    Distribution, human development and growth relations: Turkey sample

    ZÜMRÜT AVCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    EkonomiErciyes Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYTEKİN ALTIPARMAK