Geri Dön

Kelam konularının Kur'ân merkezli tartışılması bakımından Konevî'nin Beyzâvî tefsiri hâşiyesinde kesb nazariyesi

The kasb theory in Konevi's hashiya on Beydavi's tafseer in terms of the discussing of theological subjects in Quran-centered context

PDF İndir

  1. Tez No: 670199
  2. Yazar: BURCU DİLEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDULHAMİT BİRIŞIK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 242

Özet

İsmail Konevî Efendi Envâru't-tenzîl hâşiyesinde ayetler bağlamında birçok kavram ve tartışmayı ele almıştır. Bunlar arasında kesb, hâşiyede sıklıkla vurgulanan bir nazariye olarak karşımıza çıkmaktadır. Konevî doğrudan veya dolaylı olarak kulların fiilleriyle ilişkilendirdiği ayetleri kesb nazariyesi çerçevesinde te'vîl etmiş ve yaşadığı dönemin öne çıkan kaynak ve tartışmalarını hâşiyesine taşımıştır. Hâşiyede mezkûr konuya dair tefsir faaliyeti bir nazariye üzerinden sistemli ve çok boyutlu olarak yürütülmüştür. Bu çalışmada Konevî'nin Envâru't-tenzîl hâşiyesinde, kesb nazariyesinin insan fiilleriyle ilgili ayetlerin yorumuna ne şekilde etki ettiği incelenmektedir. Müellifin bir teori çerçevesinde ayetleri yorumlarken hangi geleneği takip ettiği ve bu geleneğin Konevî'nin tercihlerine nasıl yansıdığı üzerinde durulmaktadır. Bu minvalde ilk olarak Konevî'nin hayatı ve eserleri, kesb nazariyesi ve nazariyenin tefsir tarihindeki izdüşümü ele alınmaktadır. Böylece Konevî'nin nazariyeyi tartışma biçimi ve benimsediği düşünce geleneği tespit edilmiştir. Daha sonra Konevî'nin kesb nazariyesi ve ilgili tartışmaları hâşiyeye nasıl tatbik ettiği ortaya koyulmaktadır. Bunun sonucunda Konevî'nin ayetleri son dönem Mâtürîdî düşünce geleneğine göre te'vîl ettiği tespit edilmiştir. Özellikle cüz'î irade konusunda söz konusu Mâtürîdî etkinin Sadrüşşerîa ve“Mukaddimât-ı Erbaa”ile öne çıktığı görülmüştür. Neticede kesb nazariyesinin hâşiye boyunca müellifin insan fiilleriyle ilgili ayetleri tefsir etme yönteminde ciddi bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Ismail Konawi deals with many concepts and debates in the context of verses in his Anwar al-Tanzeel hashiya. Among them, 'kasb' appears as a theory that is often emphasized in his hashiya. Konawi interpreted the verses that associates with human acts within the framework of the theory of kasb and examined the prominent sources and discussions of the period in which he lived. In his hashiya, the tafsir on the aforementioned subject is carried out in a systematic and multidimensional manner through a theory. In this research, the impact of kasb theory on the interpretation of the verses related to human acts is examined in Konawi's Anwar al-Tanzeel hashiya. Which tradition the Konawi followed while interpreting the verses within the framework of a theory and what extent such tradition influenced the preferences of author is emphasized. In this regard, first the life and works of Konawi is presented, and then the theory of kasb and its reflection in the history of tafsir is discussed. Thus, the way in which Konawi discussed theory and the tradition of thought adopted by him has been found out. Thereafter, how Konawi applied the theory of kesb and related discussions to his hashiya is examined. Thereby it has been determined that Konawi explain the verses according to the post-classical Maturidite. Especially in the subject of will, it has been observed that the Maturidite effect becomes prominent with Sadr al-Sharia and“al-Mukaddimat al-Arba”. As a result, it has been found that the theory of kasb has a significant impact on the author's interpretation of the verses throughout the hashiye.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    145612

    Kelâm ekollerinin Allah tasavvurunda insan unsuru

    As an issue the human in Allah concept of Islamic theology's schools

    NAİL KARAGÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    DinÇukurova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İSMAİL YÖRÜK

  2. Tez No

    849434

    Ahmet Yesevî'nin Divân-ı Hikmet'inin itikadi açıdan değerlendirilmesi

    Evaluation of Ahmet Yesevi's Divân-ı Hikmet in terms of faith

    HANİFE TURSUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE ÖĞÜK

  3. Tez No

    498683

    Maturidi'nin Te'vilat adlı eserinde irade-fiil ilişkisi -yöntem bağlamında bir değerlendirme

    Will and action relationship in the work of al-maturidi named taʾwilat -an assessment in the context of his methods-

    MAHMUT KILINÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. HASAN TEVFİK MARULCU

  4. Tez No

    803557

    علم الكلام الجديد في العالم العربي - الألوهية أنموذجاً

    Çağdaş Arap dünyasında yeni ı̇lm-i kelam arayışları (Ulûhiyyet örneği)

    İBRAHİM İSMAİLOĞLU

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2023

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM

  5. Tez No

    847930

    Buharalı Alim Zendevistî'nin Ravzatü'l-Ulemâ adlı eseri çerçevesinde Hanefî (Mâtürîdî) gelenek

    Hanafi (Maturidi) tradition in the framework of the work named Rawdat al-Ulama by the Bukhara school Zandawisti

    KURSANBEK DUISHONKUL UULU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET DALKILIÇ

Geri Dön