Geri Dön

Fas İslâmî hareketleri 'Tevhid ve Islâh Hareketi' örneği

Morocco İslamic movements, example of the Movement for Unity and Reform

PDF İndir

  1. Tez No: 672249
  2. Yazar: TAHSİN YILDIRIM
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MAKSUT ÇETİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mezhepler Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 464

Özet

Bu tez, Fas'taki en büyük İslâmcı siyasal hareketlerden biri olan“Tevhid ve Islah Hareketi”nin köklerini ve ortaya çıkış sürecini incelemektedir. Tezin amacı, Tevhid ve Islah Hareketi'nin hedeflerinin tam bir perspektifini ortaya koymak için hareketin tarihini, ideolojik bakış açısını ve örgütsel yapısını ana hatlarıyla belirtmektir. Tezin alan çalışması bölümü, hareketin kıdemli üyeleri, aktivistler, eski üyeler ile yapılan röportajlar, hareketin yereldeki faaliyetlerine ilişkin gözlemler, hareketin yayınladığı belgelerden, çıkardığı kitapları ve gazetelerden oluşan saha çalışmasına dayanmaktadır. Giriş bölümünde İslâmî hareketlerin tanımsal ve kavramsal çerçevesi ele alındıktan sonra, Fas'ta ortaya çıkan İslâmcı hareketlerin ve devlet eliyle yürütülen İslâmî hareketin karakteristik yapısını daha iyi anlayabilmek için birinci bölümde Fas tarihine kısaca değinilerek, Fas'ta monarşik yapıyı destekleyen dini kurumlar veİslâmcı oluşumların ortaya çıkışını etkileyen en önemli etkenler incelenmiştir. İkinci bölümde ise Fas'ta ortaya çıkan İslâmcı oluşumlar ve İslâmî referansa sahip siyasî partiler, Tevhid ve Islah Hareketi'nin tarihi gelişimine projeksiyon sunabilmek için devrimci Şebîbe İslâmiyye'deki kökleri ele alındıktan sonra Tevhid ve Islah Hareketi'ni oluşturan diğer İslâmcı oluşumlar tarafından ortaya konulan çeşitli ideolojik reformlar, hareketin liderlerinin görüşlerini yeniden incelemelerine ve nihayetinde monarşi için eşsiz bir eleştirel destek tercih etmelerine neden olan iç ve dış baskılar sunulmuştur. Üçüncü bölümde Tevhid ve Islah Hareketi'nin reformist selefî eğilimindeki ideolojik kökenlerinden hareketle özellikle Mısır Müslüman Kardeşler örgütünün etkisi ve daha sonra eleştirel perspektiflerin yanı sıra yerel entelektüellerin entegrasyonu yoluyla da ortaya koydukları yapı ele alınmıştır. Son olarak, Tevhid ve Islah Hareketi'nin devlet hakkındaki idealize edilmiş anlayışını ve değişim stratejisini sunmak için hareketin temel belgelerini, tüzüğünü ve yayınları incelenerek özellikle Kral'ın meşruiyetinin belirli dinî yönleri ve halk arasında resmî bir hesap verebilirlik mekanizmaları yaratma ve nihayetinde Kral'ın“emiru'l-mu'minin”vasfının ve anayasal İslâm Devleti ilkesinin işlevsellik kazandırılmış“makâsıd-ı şeria”dan hareketle fert, aile ve toplumun yeniden inşası anlamına gelen“ıslah”projesi, idealleri, kullandığı argümanlar incelenmiştir. Bununla birlikte yine üçüncü bölümde Tevhid ve Islah Hareketi'nin“ıslah”projesini gerçekleştirmeye yönelik toplumsal faaliyetlerini incelemek için tarihi arka plan araştırıldıktan sonra, hareketin dayandığı ilkeleri, uzmanlık alanı olan dava anlayışında ulaşmak istediği örgütsel hedefleri ve bu alana nasıl yayılarak sosyal sorunlara alternatif çözümler oluşturduğuele alınmıştır. Ayrıca Tevhid ve Islah Hareketi'in siyasî alana ve özellikle de başta Tevhid ve Islah Hareketi'in siyasî uzmanlığından ortaya çıkan ancak daha sonra özerk bir kimlik geliştirerek bir parti olan Fas Adalet ve Kalkınma Partisi/PJD ile gelişen ilişkisine bakılmıştır. Zira Tevhid ve Islah Hareketinn literatüründe ortaya konan siyasî idealler, PJD'nin otaya koyduğu ideallerden çok daha radikal ve“ıslah”projesi ile PJD'nin şu anki enkarnasyonu arasındaki doğal gerilimlerine işaret edilmiştir. Tez, hem toplumun belirli bir vizyonunu elde etmek amacıyla gerçekleştirilen kademeli ve köklü değişikliklerin daha iyi anlaşıldığını belirtmek hem de sonuçta PJD'yi değişim için daha geniş bir proje içinde yeniden konumlandırmak için gerçekleştirilen kapsamlı bir anlayışı sunmaktadır. Aynı zamanda resmî siyasal aktivizmin Tevhid ve Islah Hareketi'ni ve 1960'lı yıllardaki selefî kimliğinden uzaklaşıp/uzaklaştırılıp birtakım moderasyon surecinden geçtikten sonra monarşik sistemde İslâmcı kimliği ile siyasallaşarak/siyasallaştırılarak 2016 yılından bu yana kurulan koalisyon hükûmetinin büyük ortağı olarak parlamenter sistemde yerini alan PJD'yi mevcut monarşik yapıyı devam ettirebilme yolunda vizyonunu gerçekleştirme yolundaki birkaç seçenekten/projeden biri olduğunu ortaya koymaya çalışmaktadır.

Özet (Çeviri)

This thesis examines the roots and the process of the emergence of The Movement for Unity and Reform, one of the largest Islamic political movements in Morocco. It aims at outlining the movement's history, its structure, and ideological point of view in order to draw a comprehensive perspective of its goals. The thesis is based on a field study consisting of interviews with senior members of the movement, activists and former members, as well as participant observations of the movement's local activities. It also revises the movement's published documents, books and newspapers. The first chapter focuses on the analysis of the conceptual framework and structure of other Islamic movements which emerged in Morocco in addition to Islamic institutions including those that support the monarchy in Morocco. The most important factors leading to the emergence of these movements are also investigated. In the second chapter, the Islamic organisations and the political parties with Islamic tendency are discussed to highlight the historical development of the Movement for Unity and Reform and on the various revolutionary ideologies introduced by the other Islamic organizations that form the Movement for Unity and Reform. It also discusses the internal and external pressures that drove the movement's leaders to re-examine their views in favour of critical support for the monarchy. The third chapter deals with the influence of the Egyptian Muslim Brotherhood on the Movement through local intellectuals, focusing on the critical perspective of the Movement as manifested in its ideological origins and its reformist predecessors. Finally, in order to present a thorough understanding of the Movement's strategy for change, its basic documents, charter and publications are examined, in particular those that back the King's religious legitimacy as“emiru'l-mu'minin”, and specify their“reform”project based on educating the individuals as well as the families on the values of Islam. The third chapter also examines the Movement's social activities related to their“reform”project, its basic principles, and alternative solutions to social problems. It also looks at the Movement's political agenda in particular with regard to the relationship with the Moroccan Justice and Development Party / PJD, which branched from the Movement to become an autonomous entity with much more radical agenda. The thesis provides a comprehensive understanding of the gradual and fundamental changes taken by the Movement to achieve a particular vision of society, and the consequent repositioning of the PJD in a wider project for change. The thesis also regards PJD as a great partner of the coalition government established since 2016 that advocates the Islamic identity of the monarchic system after going through moderation processes to realize its vision in order to maintain the existing monarchic structure.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    839662

    Otoriter rejimlerde İslami hareketlerin siyasete katılma ya da katılmama nedenleri: Fas örneği

    Reasons for Islamic movements to participate or not particpate in politics in authoritarian regimes: The Moroccan case

    FATİH MUSLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EDİP ASAF BEKAROĞLU

  2. Tez No

    72956

    Islam, opposition and state responses: Algeria and Morocco

    İslam, muhalefet ve devlet politikaları: Cezayir ve Fas

    ECE ÖZBAYOĞLU ACARSOY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1998

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MELİHA ALTUNIŞIK

  3. Tez No

    592184

    Parlamenter siyasette İslami hareketler:Mısır Müslüman Kardeşler Hareketi(1928-2013)

    Islamic movements in parliamentary politics:The Egyptian Muslim Brothers Movement (1928-2013)

    MOHAMAD JABER MALHEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Siyasal BilimlerAnkara Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN SAYİM VURAL

  4. Tez No

    475567

    Ortadoğu coğrafyasında mezhep politikaları: Türkiye, İran ve Suudi Arabistan örneği

    The sectarian pplicies in the middile east geography: The example of Turkey, İran and audi Arabia

    SEYİT ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HARUN YILDIZ

  5. Tez No

    183999

    Çok doymamış yağ asitleri bakımından zengin alg ilave edilen yemlerin levrek (Dicentrarchus albrax L., 1758)'de büyüme performansı ve vücut komposizyonuna etkisi

    Effects of pufa (Polyunsaturated fatty acids) enriched algae added diets on growth and body composition of sea bass (Dicentrarchus labrax L., 1758)

    KAMİL MERT ERYALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Su Ürünleriİstanbul Üniversitesi

    Su Ürünleri Yetiştiriciliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL ŞENER

Geri Dön