Okul öncesi öğretmenlerinin çocuklara sordukları soruların söylem analizi ile incelenmesi
Analysis of the questions asked by preschool teachers to children with discourse analysis
- Tez No: 673611
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu araştırma, okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi etkileşimlerinde kullandıkları soruları söylem analizi ile incelemek adına yapılmış nitel bir çalışmadır. Araştırma kapsamında öğretmenlerin çocuklara sordukları soruların türleri belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin sorularının oluşturdukları söylem desenleri ve öğretmenlerin kullandıkları iletişim yaklaşımları da incelenmiştir. Araştırma, devlet okullarındaki anasınıflarında görev yapmakta olan amaçlı örneklem yöntemi ile seçilen 3 okul öncesi öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin sınıf içi etkileşimleri ses kayıt cihazı ile kayıt altına alınmıştır. Her bir öğretmenden elde edilen ses kayıtları ilk olarak transkript edilmiş ve daha sonra çözümlenmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi etkileşimlerinde kullandıkları soru türleri sorgulayıcı, içerik ve etiket soru türü olarak üç başlık altında analiz edilmiştir. Etkileşim sırasında oluşan söylem desenleri ise; bitişik sözce (Schegloff, 1978), zincir desen (Scott, Mortimer ve Aguiar, 2006) ve üçlü desen (Lemke, 1990) olarak incelenmiştir. Öğretmenlerin diyalogları süresince kullandıkları iletişim yaklaşımları ise; Mortimer ve Scott (2003) tarafından geliştirilen etkileşimli otoriter/diyaloglu ve etkileşimli olmayan ototriter/diyaloglu şeklinde oluşan dört çeşit iletişim yaklaşımı türü altında analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, katılımcı okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi etkileşimlerinde genellikle içerik ve sorgulayıcı soru türlerine yer verdiği belirlenmiştir. Öğretmenlerin, diyalogları esnasında oluşan söylem desenlerinin ise genel olarak zincir ve üçlü desen olduğu tespit edilmiştir. Son olarak da okul öncesi öğretmenlerinin çocuklarla olan etkileşimlerinde sıklıkla etkileşimli diyaloglu ve etkileşimli otoriter yaklaşım türlerini benimsedikleri tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin, öğrenci merkezli yaklaşım benimsedikleri sınıf ortamlarında, etkileşimli/diyaloglu yaklaşım türü ile sorgulayıcı sorular sordukları ve zincir söylem desenini oluşturdukları sonuçlarına varılmıştır. Geleneksel sınıf içi ortam oluşturdukları durumlarda ise etkileşimli/otoriter bir iletişim ile içerik soruları sordukları ve bitişik/sözce desen kullandıkları belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This research is a qualitative study conducted to examine the questions used by preschool teachers in their classroom interactions with discourse analysis. Within the scope of the research, the types of questions asked by the teachers to the children were determined. In addition, the discourse patterns created by the teachers' questions and the communication approaches used by the teachers were also examined. The research was carried out with 3 pre-school teachers selected by purposive sampling method, working in kindergartens in public schools. The classroom interactions of the teachers participating in the research were recorded with a voice recorder. Audio recordings from each teacher were first transcribed and then decoded. The types of questions used by preschool teachers in their classroom interactions were analyzed under three headings as content, interrogative and tag question types. The discourse patterns formed during the interaction are; adjacent utterance (Schegloff, 1978), chain pattern (Scott, Mortimer, & Aguiar, 2006) and triple pattern (Lemke, 1990). Communication approaches used by teachers during their dialogues are; It has been analyzed under four types of communication approaches developed by Mortimer and Scott (2003) as interactive authoritative/dialogue and non-interactive autotrite/dialogue. As a result of the research, it was determined that the participant preschool teachers generally included content and question types in their classroom interactions. It has been determined that the discourse patterns formed during the teachers' dialogues are generally chain and triple patterns. Finally, it has been determined that preschool teachers often adopt interactive dialogue and interactive authoritative approaches in their interactions with children. In addition, it was concluded that teachers, in classroom environments where they adopt a student-centered approach, ask interrogative questions with the interactive/dialogue approach and form the chain discourse pattern. In cases where they created a traditional classroom environment, it was determined that they asked content questions with an interactive / authoritarian communication and used adjacent / utterance patterns.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmenlerinin kullandıkları şarkıların değerler eğitimi açısından incelenmesi
An examination of the songs used by preschool teachers in terms of values education
ESMA BÖREKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENEL ELALDI
- Okul öncesi eğitim kurumlarında öğrenim gören çocukların dil gelişimi özelliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the language development characteristics of children educated in pre-school education institutions
ELİF BETÜL ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAMİ BULUT
- Die wirkung der pragmalinguistik auf den daf unterricht
Edimbilimin Almanca yabancı dil dersine etkisi
HATİCE KOÇ
Yüksek Lisans
Almanca
2022
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN YILMAZ
- Burdur ili ilköğretim okullarında ilkokuma ve yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlar
The Problems faced in reading writing teaching at primary schools in Burdur
PERİHAN ÜNÜVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel ÜniversitesiProgram Geliştirme ve Öğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BANU YANGIN
- Okul öncesi öğretmenlerinin çocukluk anlayışı
Understanding of childhood of preschool teachers
MÜGE KUNT BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESLİHAN AVCI