Geri Dön

Sermaye birikimi ve malzeme ilişkisi: Pamuktan polyestere Türkiye'de tekstil sektörü

The relationship between capital accumulation and the material: From cotton to polyester the textile sector in Turkey

  1. Tez No: 673918
  2. Yazar: ÇAĞIN ERBEK ALAYBEYOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NERİMAN BERNA GÜLER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kalkınma İktisadı ve İktisadi Büyüme Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 178

Özet

Türkiye'de tekstil sektörü; sanayileşme sürecinin ilk aşamalarında iç birikimle yaratılan değerin yeniden birikime aktarıldığı ve 1980 sonrasında ise dışa açılmayla birlikte karın döviz girdisi biçiminde gerçekleşmesini sağlayan önemli sektörlerden biri olmuştur. Fakat geç kapitalistleşen ülkelerin emek yoğun sektörlere yönelik sanayileşme stratejileri; rekabet koşullarını ve üretim yapısını değiştiren teknolojik gelişmelerle birlikte farklılaşmıştır. Üretim araçlarında ve malzeme üretiminde yaşanan gelişmeler, yalnızca ucuz emek gücü ile uluslararası rekabette birikim elde etmenin sınırlarını belirlemiştir. Bu açıdan Türkiye gibi ülkelerin sanayileşme stratejilerinde başat bir rol oynayan tekstil sektöründe, üretimin değişen yapısına uyum sağlamak, sermaye için tekstilden birikim elde etmenin temel koşulu olmuştur. 20. yüzyılın ortalarına kadar olan süreçte pamuk, tekstil üretiminde kullanılan temel hammadde olarak karşımıza çıkmaktadır. Fakat 1970'lerden sonra, gelişen malzeme teknolojisi ve artan üretim hacmi ile birlikte sentetik elyaflar, gündelik hayatımızın bir parçası olmuş ve tekstil üretiminde yoğun kullanım alanı bulmuştur. Tekstilin tarımla olan hammadde bağlantısının yerini, kimya sanayisi ile olan malzeme bağlantısı almıştır. Emek yoğun tekstil sektöründe üretimini artırarak sermaye birikimi sağlayan Türkiye, hammadde üretimi teknoloji yoğun biçim kazandıktan sonra bu başarıyı yakalayamamıştır. Türkiye örneğinde bu dönüşümün gerisinde kalmanın sebeplerinden bir tanesi uluslararası rekabette artık katma değeri yüksek olan tekstile yatırım yapmanın sermaye gerektirmesiyken (döviz biçiminde sermaye ihtiyacı), diğeri sektörde teknoloji ve ar-ge faaliyetlerinin geri planda kalmasıdır. Bu tez çalışması, Türkiye'de tekstil sektörünü, malzemenin gelişimi ile sermaye birikim dinamiklerinin eş anlı analizi üzerinden, ilişkisel bir perspektifle ele almayı amaçlamaktadır.

Özet (Çeviri)

The textile sector in Turkey has been one of the important sectors that created surplus value in the early stages of the industrialization process and provided foreign exchange inflows after the 1980s. However, industrialization strategies of late capitalist countries for labor-intensive sectors; has differentiated with the technological developments that have changed the competitive conditions and production structure. The developments in the means of production and material production have determined the limits of acquiring savings in international competition with only cheap labor power. In this respect, in the textile sector, which plays a dominant role in the industrialization strategies of countries such as Turkey, adapting to the changing structure of production has become the main condition for capital to acquire textile savings. Until the middle of the 20th century, cotton emerges as the basic raw material used in textile production. But after the 1970s, with the developing material technology and increasing production volume, synthetic fibers have become a part of our daily life and have been used extensively in textile production. The raw material connection of textile with agriculture has been replaced by its material connection with the chemical industry. Turkey, which increased its production and accumulated capital in the labor-intensive textile sector, could not achieve this success after raw material production became technology-intensive. In the case of Turkey, one of the reasons for lagging behind this transformation is that investing in textiles with high added value in international competition requires capital (capital need in the form of foreign exchange), while the other is that technology and R&D activities in the sector remain in the background. This thesis aims to examine the textile industry in Turkey from a relational perspective, through the simultaneous analysis of material development and capital accumulation dynamics.

Benzer Tezler

  1. Türk sinemasının ekonomik yapısı ve bu yapının sinemamıza etkileri

    Economic structure of Turkish cinema and this structure influences of Turkish cinema

    HAKAN ERKILIÇ

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sinema Televizyon Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. ALEV İDRİSOĞLU

  2. L'impact de la politique sur l'accumulation du capital: Le cas d'esnaf d'Uşak

    Siyasetin sermaye birikimi üzerindeki etkisi: Uşak esnafı örneği

    CİHAN TEKİN

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2023

    SosyolojiGalatasaray Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KAMİL CEM ÖZATALAY

  3. Sermaye birikimi ve finansallaşma: Türkiye örneği

    Capital accumulation and financialization: Example of Turkey

    IŞIL TELLALBAŞI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    BankacılıkKadir Has Üniversitesi

    Bankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEDAT AYBAR

  4. Sermaye birikimi ve sermaye fraksiyonları sentezinde kamu kesimi etkinliğindeki değişim: 1980 sonrası dönemde Türkiye'de özelleştirme

    Effectiveness of public sector under senthesis of capital accumulation and capital fractions: Privatization in Turkey after 1980?s

    BİLAL KARGI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    PROF. DR. MÜFİT AKYÜZ

  5. Sermaye birikimi ve temettü politikaları: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için karşılaştırmalı bir analiz

    Capital accumulation and dividend policies: A comparative analysis for developed and developing markets

    MUSTAFA ÇAYIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiEge Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NASUH OĞUZHAN ALTAY