Çağdaş Rus dilinde zoonim kavramı içeren deyimlerin çağdaş Türkçe ile karşılaştırılması
A comparison of idioms using the concept of zoonim in the modern Russian language and the modern Turkish language
- Tez No: 674604
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHAR GÜNEŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Dilbilim, Western Linguistics and Literature, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Deyim, Deyimbilim, Eşdeğerlik, Zoonim kavramı, Rus dili, Türk dili, Idiom, Phraseology, Equivalence, Concept Of Zoonim, Russian Language, Turkish Language
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Rusya'da deyimbilim 20. yy'ın 20'li yıllarında ortaya çıkmış, 40'lı yıllarında ise V. V. Vinogradov'un yapmış olduğu çalışmalarla bağımsız bir dilbilim dalı olarak kabul görmüştür. Deyimbilimin ayrı bir bilim dalı olarak netlik kazanmasından sonra, dilbilimciler tarafından bu alanda bir çok çalışma yapılmaya başlamıştır. Özellikle bir dilin söz varlığında bulunan deyimlerin diller arası karşılaştırmalı olarak analizlerinin yapılması dilbilimde ayrı bir yere ve öneme sahip olmuştur. Birbirinden farklı iki dil arasında anlamsal ilişkilerin kurulabilmesi, bu dilsel birimleri bir araya getiren sistemlerin belirlenmesi ve iki dil arasındaki benzer veya farklı yönlerin ortaya konabilmesi için karşılaştırmalı bir inceleme ön koşul haline gelmiştir. Bu bağlamda çalışmamızda kavramsal açıdan deyim, deyimbilim, karşılaştırmalı deyimbilim, deyimlerin yapısal, dilbilgisel ve anlamsal özellikleri, deyimlerde eşdeğerlik konularına değinilmiştir. Çalışmamızın çıkış noktasını ve temelini oluşturan Rusça zoonim kavramı içeren deyimlerin Türkçe ile karşılaştırmalı olarak incelendiği bölümde ise, Rusça-Türkçe dil çiftine ait deyimler ve ifadeler arası anlamsal ilişkiler kurulmaya çalışılmıştır. Rusça deyimler bileşimlerinde bulunan zoonim kavram adlarına göre sınıflandırılmış, Türkçedeki eşdeğerleri, benzerleri ve genel bir betimlemeyle açıklanan karşılıkları tespit edilmiş ve eşdeğerlik türleri belirlenmiştir. Çeviri, analiz, betimleme, sınıflandırma, eş zamanlı karşılaştırma, karşılaştırmalı inceleme yöntemlerinin kullanıldığı çalışmamızda, elde edilen veriler sonuç bölümünde sayısal olarak ortaya konmuştur. Rus toplumunun deyimlerde hayvan adlarına yükledikleri anlamları ortaya koymayı ve iki dil arasındaki dilsel ve anlamsal ilişki seviyesini belirlemeyi amaçladığımız çalışmamızın uygulama bölümünün ise ileride“Rusça-Türkçe Zoonim Kavramı İçeren Deyimler Sözlüğü”olarak oluşturulabileceği ve hazırlanacak olan diğer genel Rusça-Türkçe deyim sözlüklerine katkı sağlayabileceği düşüncesindeyiz.
Özet (Çeviri)
Phraseology began to reveal in the 1920s of the twentieth century, and in the 1940s, it has been considered as an independent field of linguistics with the studies of V.V. Vinogradov. After phraseology has been considered as a separate discipline, various studies have been carried out by many linguists. Especially, comparative analyses of phrases in vocabulary of a language have gained a special place and importance in linguistics. A comparative analysis has become a prerequisite to establish semantic relations between two different languages, to determine the systems which bring these linguistic units together, and to reveal similar or different aspects between two languages. In this regard, phrases, phraseology, comparative phraseology, equivalence in phrases in addition to structural, grammatical and semantic characteristics of phrases have been discussed in our study. In the section where the phrases using the Russian concept of zoonim, which forms the starting point and the basis of our study, have been analyzed comparatively with Turkish, it has been aimed to establish semantic relations between phrases and expressions belonging to the Russian-Turkish language pair. Russian phrases have been classified in accordance with their names in the concept of zoonim, their equivalents explained with a general description in Turkish have been determined, and the types of equivalence have been found. In the study in which translation, analysis, description, classification, simultaneous comparison, comparative analysis methods have been utilized, the data obtained have been presented numerically. We believe that the application part of our study, we aim to reveal the meanings attributed to the names of animals by the Russian society in idioms and to determine the level of linguistic and semantic relations between the two languages, can be formed as“Russian-Turkish Dictionary of Idioms Containing the Concept of Zoonim”and it can contribute to other general Russian-Turkish idiomatic dictionaries to be prepared.
Benzer Tezler
- Çağdaş Rus dilinde kullanılan zarflar (S.İ. Ojegov'un çağdaş Rus dili sözlüğüne dayandırılarak): Dilbilgisel açıdan karşılaştırmalı bir yaklaşımı
The envelopes used in the contemporary Russian language (S.I.Ojegov on the word of the contemporary Russian language): A comparative approach
ZEKİYE UĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR DEMİR
- Çağdaş Rus dilinde edatların ismin hallerinde kullanılması
Use of prepositions in the names of the contemporary Russian language
LEYLA SUBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Batı Dilleri ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KEZİBAN TOPBAŞOĞLU ERAY
- Çağdaş Rus dilinde bitmiş ve bitmemiş görünüşleri aynı olan fiiller ve bu fiillerin Türkçedeki ifadeleri
Verbs with the same perfect and inperfect aspects in modern Russian language and their translation into Turkish
SEVDA POLAT
Doktora
Türkçe
2021
Batı Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHAR GÜNEŞ
- Çağdaş Rus dilinde sayıları içeren deyimler (Türk öğrencisinin bakış açısıyla)
Idioms, containing the numbers in contemporary Russian language (From the point of view of the Turkish student)
AYTÜL ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR DEMİR
- Çağdaş Rus dilinde 'Kadın' kavramının yer aldığı deyimler ve atasözleri (Türk öğrencisinin bakış açısıyla)
The concept of 'Woman' in contemporary Russian idioms and proverbs (In the view of Turkish students)
CEYLAN TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Batı Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR DEMİR