Toplumda erişkin bireylerde kanser için çoklu davranışsal risk faktörlerinin belirlenmesi
Determining multiple behavioral risk factors for cancer in adults in the community
- Tez No: 674679
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYLA TUZCU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: kanser, risk davranışı, sağlığın geliştirilmesi, cancer, health behavior, health promotion
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı kansere neden olan çoklu risk davranışlarını (düşük fiziksel aktivite, tütün kullanımı ve obezite) ve bu çoklu risk davranışlarının demografik özellikler ve sağlık öyküsüyle ilişkisini incelemektir. Yöntem: Kesitsel tipte olan çalışma Antalya'da yürütülmüştür. Çalışmaya çok aşamalı küme örnekleme yöntemiyle belirlenen 720 erişkin birey alınmıştır. Çalışma verileri Dünya Sağlık Örgütü'nün STEPwise yaklaşımı doğrultusunda hane ortamında toplanmıştır. Veriler; demografik özellikler ve sağlık öyküsü formuyla toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, t testi, Ki Kare Testi ve Kruskal Wallis Varyans Analizi kullanılmıştır. Risk davranışları; sıfır, bir, iki ve üç olarak gruplandırılmıştır. Bulgular: Erişkinlerin %82.2'sinde düşük fiziksel aktivite, %50.4'ünde tütün kullanımı ve %10.8'inde obezite olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların %6.8'inin sıfır, %46.9'unun bir, %42.8'inin iki ve %3.5'inin üç risk davranışının olduğu saptanmıştır. Bireylerin risk davranış gruplarıyla eğitim, medeni durum, gelir, algılanan sağlık durumu ve yakın çevrede kanser öyküsü arasında anlamlı fark olduğu bulunmuştur. Bir, iki veya üç risk davranışı olanlarda sıfır risk davranışı olanlara kıyasla evlilerin oranı yüksektir. İki risk davranışı olanlarda sıfır risk davranışı olanlara kıyasla algılanan sağlık düzeyleri çok iyi olanların oranı düşük, yakın çevrede kanser öyküsü bulunanların oranı yüksektir. Üç risk davranışı olanların sıfır risk davranışı olanlara kıyasla eğitim düzeyi ve gelirinin düşüktür. Sonuç: Evlilerde, eğitimi, geliri, algılanan sağlık düzeyleri düşük ve yakın çevresinde kanser öyküsü olan bireylerde risk davranışları sayısının daha yüksek oranda olduğu bulunmuştur. Bu özelliğe sahip bireylerde risk davranışlarını önlemeye yönelik sağlık müdahale stratejilerinin geliştirilmesi ve uygulanması önemlidir.
Özet (Çeviri)
Objective: This study aims to explore the multiple behavioral risk factors (use of tobacco, obesity and deficient physical activity) that cause cancer and their relationship with demographics and health history. Method: The study is cross-sectional and was conducted in Antalya. The participants were 720 adults selected with the multistage cluster sampling method. The study data were collected in the household environment according to the STEPwise approach of the World Health Organization. Data were collected via demographics and health history forms. Descriptive statistics, t test, chi-square and Kruskal Wallis Analysis of Variance were used in the analysis of the data. Risk behaviors were summed to zero, one, two, or three. Results: Of the adults, 36% were use of tobacco, 39% reported low levels of physical activity, and 45% had a obesity. It was found that 6.8% displayed zero, 46.9% showed one, 42.8% showed two, and 3.5% exhibited three types of risky behavior. It was observed that there were significant differences between the behavioral risk behavior groups and the participants' education, civil status, income, perceived health status and whether or not they knew someone with a history of cancer. The percentage of married individuals was higher among those engaging in one, two or three risky behaviors as compared to those exhibiting zero risky behavior. Among the participants exhibiting two risky behaviors, the percentage of those who perceived their health status as very good was lower than among those with zero risk behaviors; the percentage of those with friends or relatives with a history of cancer was high. Those displaying three risky behaviors were lesser educated and had lower income compared to those exhibiting zero risky behavior. Conclusion: It was found that married individuals, those with lesser education, lower income, a poorer perception of their health status and those who knew people with a history of cancer displayed a higher percentage of risky behavior. It is important that interventional and strategies are developed and implemented for individuals that fall into these categories.
Benzer Tezler
- Kansere bağlı yorgunluk yaşayan bireylerde remotivasyon sürecine dayalı ergoterapi müdahalesinin oküpasyonel yeterliliğe etkisi
The effect of occupational therapy intervention based on remotivation process on occupational competence in individuals with cancer-related fatigue
CEREN DAVUTOĞLU
- Erişkin bireylerin deri kanseri bilgi düzeyleri ve güneşten korunma davranışları
Adults' skin cancer knowledge and sun protection behaviors
FİRDEVS DOĞAN DUYAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KÜRŞAT ŞAHİN
- Doğu Anadolu Bölgesi Van Yöresinde helicobacter pylori infeksiyonunun epidemiyolojik özellikleri
To investigate epidemiological characteristics of HP infection in peptic ulcer, chronic gastritis and gastric cancer in general population of Van region
İSMET KABA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
GastroenterolojiYüzüncü Yıl Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. KÜRŞAT TÜRKDOĞAN
- Aile sağlığı merkezi'ne başvuran üniversite öğrencilerinin HPV enfeksiyonu, HPV aşısı ve HPV ile ilişkili kanserler hakkındaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the knowledge levels of university students applicable to the family health center about HPV infection, HPV vaccine and HPV-related cancers
YUNUS EMRE KIDAM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN TELATAR
- Erişkin bireylerin kolorektal kanserden korunmaya yönelik sağlık inanç düzeyleri ve tarama programına katılım durumları
Adult individuals' health belief levels about protection from colorectal cancer and status of participation in the screening program
HİLAL ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikSelçuk ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE KURŞUN