Sosyal medyanın gözetim aracı olarak kullanılması bağlamında Türkiye'deki banoptikon uygulamalarına yönelik bir araştırma
A study on banopticon practices in Turkey in the context of using social media as a surveillance tool
- Tez No: 676735
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SEZAİ TÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Radyo-Televizyon, İletişim Bilimleri, Radio and Television, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Gözetim kavramı, günümüzde en yoğun şekilde dijital mecralarda uygulanmaktadır. İnternet ve sosyal medya kullanıcıları çeşitli amaçlarla ve yöntemlerle gözetim mekanizmalarına maruz kalmakta, kişisel birçok verileri toplanıp depolanmakta ve gözetim sürecine gönüllü olarak dâhil edilmektedir. Bu tez çalışmasının amacı, gözetim kuramlarından Banoptikon gözetim sisteminin sosyal medya içerisinde nasıl uygulandığını belirlemek ve sosyal medya kullanıcılarının bu gözetim unsuru konusunda farkındalık düzeylerini ölçmektir. Gözetim mekanizmalarına her an her yerde dâhil olan bireylerin, karşılaştıkları banoptikon gözetimi konusunda farkında olup olmadıklarının tespiti bağlamında bu tez çalışması önem arz etmektedir. Çalışmada, hem insanların gözetim mekanizmalarına karşı bilinç ve farkındalık düzeyleri ölçülmüş hem de banoptikon gözetim kuramı aracılığıyla maruz kalınan gözetimin boyutları incelenmiştir. Çalışmada ilk olarak gözetim ile ilgili üretilen akademik yayınlar incelenmiştir. Ardından saha araştırması olarak anket çalışması uygulanmıştır. Anket çalışması için seçkisiz örneklem belirleme yöntemiyle Türkiye'de yaşamakta olan bireyler çalışmaya dâhil edilmiştir. Araştırma verilerine göre; katılımcıların sosyal medya ortamında gözetim mekanizmalarına maruz kaldıkları, gözetim unsurlarıyla kişisel verilerinin toplandığı konusunda bilgi sahibi oldukları, sosyal medya aracılığıyla kişilere ait profillerin oluşturulması bağlamında banoptikon gözetim sisteminin uygulandığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular neticesinde, bu tez çalışmasının ana hipotezi olan“Sosyal medya, Türkiye'de Banoptikon gözetimi olarak kullanılmaktadır”varsayımı doğrulanmıştır.
Özet (Çeviri)
The concept of surveillance is most intensely applied in digital media today. Internet and social media users are exposed to surveillance mechanisms for various purposes and methods, many personal data are collected and stored and voluntarily included in the surveillance process. The aim of this thesis is to determine how Banoptikon surveillance system, one of the surveillance theories, is implemented in social media and to measure the awareness level of social media users about this surveillance element. This thesis study is important in the context of determining whether individuals who are involved in surveillance mechanisms are aware of the banopticon surveillance they encounter. In the study, both the consciousness and awareness levels of people against surveillance mechanisms were measured and the dimensions of the surveillance exposure through the banopticon surveillance theory were examined. In the study, firstly, academic publications related to surveillance were examined. Then, a survey study was applied as a field research. For the survey study, individuals living in Turkey were included in the study by using a random sampling method. According to research data; It was concluded that the participants were exposed to surveillance mechanisms in the social media environment, they were informed about the collection of their personal data with surveillance elements, and the banoptikon surveillance system was applied in the context of creating profiles of individuals through social media. As a result of the findings obtained in the research, the hypothesis of“Social media is used as banopticon surveillance in Turkey”, which is the main hypothesis of this thesis, has been confirmed.
Benzer Tezler
- Gözetim kapitalizmi bağlamında sosyal medya ve yabancılaşma
Social media and alienation in the context of surveillance capitalism
YUSUF SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sosyolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİKRİYE GÖZDE MOCAN
- Gözetim toplumunda sinoptikon ve sosyal medya
Synopticon and social media in the surveillance society
ŞAKİR EŞİTTİ
- Gözetim toplumunda sosyal medya bağımlılığı olan bireylerin gelişmeleri kaçırma korkusuna dair nitel bir araştırma
A qualitative research on the fear of missing out of individuals with social media addiction in surveillance society
MÜKERREM ÖNLÜ
Doktora
Türkçe
2022
Halkla İlişkilerEge ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE SARAN
- Değişen tüketim anlayışının sanal yansımaları: Instagram üzerine bir içerik analizi
Virtual reflections of changing consumption understanding: Anexample of content analysis on Instagram
BAHAR MORGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSEL GÜNİNDİ ERSÖZ
- Sosyal medya kullanımının kişilerarası iletişimde bireyin mahremiyet algısına etkileri: Gümüşhane Üniversitesi örneği
Individuals in the interpersonal communication of social media use effects on privacy perception: Example of Gümüşhane university
MURAT ÜLKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halkla İlişkilerGümüşhane ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSÜM ÇALIŞIR