Çukurova halk kültüründe gelin
Bride in Çukurova folk culture
- Tez No: 678449
- Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ GÖKŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: gelin, Türk kültürü, Çukurova halk kültürü, gelinlik, evlenme, bride, Turkish culture, Çukurova folk culture, wedding dress, marriage
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 259
Özet
İnsanoğlunun doğum-evlenme ve ölüm evreleri içinde tercih veya zorunlu olarak yerine getirmesi gereken dönem olan evlilik içinde gelin figürü sıkça karşımıza çıkmaktadır. Günlük hayatımızı şekillendiren hatta yöneten gelin elindeki sihirli değneği ile dokunmadığı hayat hemen yoktur. Bunun yanında toplumumuzda gelin, güzelliğin, sadeliğin, saflığın, temizliğin, namusun, istikbalin timsalidir. Bir başına bu kadar değerli kabul edilen gelin çalışmamızın konusunu teşkil etmektedir.“Çukurova Halk Kültüründe Gelin”başlıklı çalışmamız, Giriş dışında üç ana bölüm ile Sonuç ve Kaynakça kısımlarından oluşmaktadır. Çalışmamızın Türk kültüründe gelin başlığını taşıyan ilk bölümünde“gelin”tanımlarına,“gelin”in Türk kültüründe özel bir yere sahip lale/gelincik çiçeğiyle olan benzerliğine, gelinliğin kısa tarihçesine ve Türk kültür ve edebiyatında ayrı bir yere sahip olan Orhun Abideleri, Kutadgu Bilig, Dîvânu Lugâtî't- Türk ve Dede Korkut Hikâyeleri gibi ilk Türk eserlerinde geline bakış hakkında bilgi verdik. Çalışmamızın ikinci bölümünde Anonim Halk Şiiri, Sözlü Anlatım Türleri, Âşık Şiirlerinde“gelin”figürünü inceledik. Üçüncü bölümde ise Çukurova halk kültüründe“gelin”i inceledik. Bu bölümde gelinin seçilmesinden, gelinlik, nişan, gelin çeyizi, gelin kınası, gelin süsleme, gelin alma, gelin indirme, yüz görümlüğü, duvak mevlidi, gelin görme, gelinin baba evine gezmeye gitme, gelinlik etme, gelinin ev içindeki statüsüne kadar“gelin”i bütün yönleriyle incelemeye çalıştık. Önce yazılı kaynaklardan elde ettiğimiz bilgileri verdik. Ardından sözlü kaynaklardan elde edilen âdet ve görenekleri aktardık. Çukurova bölgesindeki halk anlatmaları ve halk şiirine yansımış gelin figürünü iki ayrı başlık altında ele aldık. Çalışmanın sonuç kısmında“gelin”in toplum hayatında geçmişten günümüze daima ayrı bir yere sahip olduğu, sadece eşine ve ailesine karşı değil yetiştirdiği çocuklar vesilesiyle bütün bir topluma karşı sorumlu olduğu görülmüş, çalışma neticesinde ulaşılan sonuçlar değerlendirilmiştir. Gelinin sadece bir ferdin değil, bütün toplumun hayatında yer aldığı ve rol oynadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The bride figure is frequently encountered in marriage, which is the period that human beings must fulfill as a choice or mandatory within the birth, marriage and death stages. There is almost no life that the bride, who shapes and even manages our daily life, does not touch with her magic wand. In addition, in our society, the bride is the representation of beauty, simplicity, purity, cleanliness, honor and the future. The bride, which is considered so valuable on its own, represents the subject of our study. Our work, titled“Bride in Çukurova Folk Culture”, consists of three main sections, except the Introduction, and the Conclusion and Bibliography. In the first part of our study with the title of bride in Turkish culture, the definitions of“bride”, the similarity of the word“bride”with the tulip / poppy flower, which has a special place in Turkish Culture, the short history of the wedding dress and the“Orhun Monuments”,“Kutadgu Bilig”, which has a special place in Turkish Culture Literature. In the first Turkish works such as“Divanu Lugatit- Türk”and“Dede Korkut Stories”, information about the bride's gaze was given. In the second part of our study,“Anonymous Folk Poetry, Oral Expression Types, In Love Poems”the bride figure was examined. In the third part, the bride in Çukurova folk culture was examined. In this section,“bride”from the selection of the bride to the wedding dress, engagement, bridal dowry, bridal henna, bridal decoration, bridal taking, bridal wear, face-dress, veil mawlid, seeing the bride, going to the bride's father's house, wearing a wedding dress, and the status of the bride in the house. has been studied in all its aspects. Firstly, after giving the information we obtained from written sources, the customs and traditions obtained from oral sources were transferred. The bride figure, which is reflected in folk narratives and folk poetry in the Çukurova region, is discussed under two separate headings. In the conclusion part of our study, it has been seen that the concept of“bride”has always had a special place in social life from past to present, and that it is responsible not only to his wife and family, but also to the whole society through the children he has raised, and the results obtained as a result of the study have been evaluated. It has been determined that the bride takes place and plays a role not only in the life of an individual, but also in the life of the whole society.
Benzer Tezler
- Nedim Divan'ında mahallileşme
Başlık çevirisi yok
DİLEK BATİSLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE MENGİ
- Çukurova bilmece sorma geleneği ve Çukurova bilmeceleri (Adana-Osmaniye)
Çukurova riddle asking tradition and ve çukurova riddles (Adana-Osmani̇ye)
GÜLSÜM TARÇIN
Doktora
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Çukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERMAN ARTUN
- Adana halk kültüründe geçiş dönmeleri doğum-evlenme-ölüm
Transition periods of Adana folk culture birth-marriage-death
AYŞE BAŞÇETİNÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)Çukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERMAN ARTUN
- Mersin Konargöçerlerinin halk kültüründe inanışlar ve bunlara bağlı uygulamalar
The beliefs in public culture of Mersin nomads and the practices related to them
ASLI BALİ
Doktora
Türkçe
2016
Halk Bilimi (Folklor)Çukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REFİYE ŞENESEN
- Adana (merkez) halk kültüründe halk inançları bayramlar ve törenler
Folk beliefs, festivals and ceremonies in adanas folk culture
NERİMAN SENEM AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
SosyolojiÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ERMAN ARTUN