Hanefî usul düşüncesinde fâsid istidlâl
Invalid istidlal in the hanifa methodical doctrine
- Tez No: 679255
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEVKET TOPAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İslâm Hukuku, İstidlâl, Sahih-Fâsid İstidlâl, Fâsid İstidlâl Çeşitleri, Islamic Law, Istidlal, Valid-Invalid Istidlal, Types of Invalid Istidlal
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Bu çalışmada usûl-ı fıkıh ilminin önemli başlıklarından fâsid istidlâl konusu Hanefî usul düşüncesi bağlamında incelenmiştir. Diğer usul âlimlerinin aksine Hanefî usulcülere göre istidlâl; kitap, sünnet, icmâ ve kıyasın dışında başlı başına müstakil şer'î bir delil değil, nassın delâletine dayalı hükme ulaşma yöntemidir. Araştırma neticesinde Hanefî usulcülere göre istidlâlin, lafzî vaz'î delâlete dayalı hüküm istinbat etme yöntemi olduğu tespit edilmiştir. Onlara göre hitabın delâletinde mütekellimin irade ve kastına değil, sadece lafzın vaz'ına itibar edildiği anlaşılmıştır. Delâlet yöntemlerinin şer'î hükümlere ulaştırdığını dikkate alan Hanefîler, sahih-fâsid istidlâl ayırımı yaparak hitabın delâletinde ihtiyatlı bir tavır benimsemişlerdir. Bu nedenle Hanefî usulcülere göre ibare, işaret, nas ve iktizânın delâleti sahih istidlâl, bunların dışındaki delâlet yollarıyla yapılan istidlâl, fâsid istidlâl olarak kabul edilmiştir. Zira fâsid istidlâl olarak adlandırılan delâlet yöntemleri, lafzın delâletiyle sabit olmadığından sadece akla veya kıyasa dayandığından meskûtun delâleti kapsamında değerlendirilmiştir. Çalışmada Hanefîlere göre sahih-fâsid istidlâl, fâsid istidlâl çeşitleri, bu istidlâl çeşitlerinin fâsid istidlâl olarak değerlendirilmelerinin sebepleri, delilleri, Hanefîlerin fâsid istidlâl yöntemleriyle amel ettikleri yönündeki iddialar ve bu iddialara verilen cevaplar sistematik bir bütünlük içinde incelenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Istidlal, meaning that inferring a thing from another thing, is a form of legal reasoning or ratiocination. This thesis examines the matter of invalid istidlal within the context of the Hanafi doctrine or school. Hanafi scholars consider istidlal not as a distinct source of Islamic law other than the Koran, the Sunnah, written materials of Islamic scholars and qiyas-specific documents, but as a method utilised in comprehending the Islamic order and its obvious rules. The thesis reveals that istidlal, according to Hanafi scholars, is a discourse-based method of understanding the Islamic order and finding out its provisions. These scholars attach importance to the content of the discourse concerned rather than the sermonizer's will or intent. The scholars, regarding istidlal as an instrument taken into account in identifying the order and its apparent principles, embrace a prudent approach by separating valid istidlals from their invalid counterparts. They classify those obtained via the methodological perspectives of inscription, denotation and contextualisation as valid istidlals whilst categorising those acquired through the other methodological standpoints as invalid istidlals. The thesis systematically analyses the followings: the meanings of valid and invalid istidlals under the Hanafi doctrine, the types of invalid istidlals, the reasons and grounds why some istidlals are acknowledged as invalid, several views arguing that Hanafi Muslims draw on some methods associated with the invalid form of istidlal and those other views scrutinising the aforementioned arguments.
Benzer Tezler
- Hanefî usûl düşüncesinde neshi tespit yolları
The methods of determining abrogation in Hanafi usûl perspective
ELİFNUR EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER YETKİN
- Hanefi usûl düşüncesinde delâlet çeşitleri arası teâruz ve çözüm yolları
The contradiction among the types of implications and the ways of its eliminations in Hanafi legal theory
SEHER ERDEM ÖRS
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL AYBAKAN
- XV. yy. Osmanlı düşüncesinde telvîh hâşiyeleri: Teklîfe dair tartışmalar
The super-commentaries on talwih in the XV th. century Ottoman thought: Debates on taklif
İMAM RABBANİ ÇELİK
- Sadrüşşerîa'nın fıkıh usûlü düşüncesinde lafızların kesinliği problemi
The problem of the linguistic certainty in Sadr al-Sharīa's legal methodology
SELMA ÇAKMAK
Doktora
Türkçe
2020
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM ÖNDER
PROF. DR. ŞÜKRÜ ÖZEN
- Hanefîlikte Bağdat Mâverâünnehir mukayesesi
A comparative study of Baghdad and Māwarāʾ al-Nahr in the context of Hanafism
HÜSEYİN AKINCI
Doktora
Türkçe
2024
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ÇEKER