Dini ve etnik özdeşim ile iç grup yanlılığı arasındaki ilişkiler
Relationships of religious and ethnic identifications with ingroup bias
- Tez No: 679524
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ufuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu araştırmada etnik özdeşim ve dini özdeşim ile iç grup yanlılığı arasındaki ilişkiler kaynak dağıtımına ilişkin adalet algısı bağlamında incelenmiştir. Araştırma yaşları 18-90 arasında değişen 160 kadın ve 157 erkek olmak üzere toplam 317 katılımcı ile yürütülmüştür. Araştırmada, veri toplama aracı olarak Türklük Kimliğine Aidiyet Ölçeği, Dini Özdeşim Ölçeği, bir demografik bilgi formu ve araştırmacı tarafından yapılandırılan 8 kısa öykü kullanılmıştır. Tüm öykülerde ortak olarak bir örgütün yönetim kurulunun bünyesinde çalışan mühendislere yapılacak zam konusunda aldığı bir karadan söz edilmekte, ancak öyküler örgütün konumu (ülke içinde ve ülke dışında), mühendisin etnik kimliği (Türkiyeli-Suriyeli-Amerikalı) ve mühendisin etnik kimliğine göre belirlenen avantajlı kaynak tahsisi açısından farklılık göstermektedir. Katılımcılardan öyküde yer alan, iç grup üyesi ya da dış grup üyesi lehine sonuçlanan kararı ne derecede adil bulduklarını, karara ne ölçüde katıldıklarını ve karar karşısında verecekleri olumlu ve olumsuz duygusal tepkilerini 7 basamaklı ölçekler aracılığıyla değerlendirmeleri istenmiştir. Etnik ve dini özdeşim ile iç grup yanlılığı arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amacıyla hesaplanan Spearman korelasyon katsayıları, örgütün ülke içinde olduğu ve kaynak dağıtımının iç grup üyelerinin lehine yapıldığı koşul dışında, etnik ve dini özdeşim düzeyi ile iç grup yanlılığı arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığını göstermiştir. Cinsiyet, örgütün konumu ve lehine kaynak paylaşımı yapılan çalışanın kimliğinin bağımsız, kaynak dağıtımına ilişkin tepki ve değerlendirmelerin bağımlı değişken olarak alındığı 2x2x2 faktörlü varyans analizlerinin sonuçları ise katılımcıların tepki ve değerlendirmelerinde sistematik olarak iç grup yanlılığı sergilediklerini ortaya koymuştur. Cinsiyet ve örgütün konumu değişkenlerinin katılımcıların tepki ve değerlendirmeleri üzerinde herhangi bir anlamlı etkisi gözlenmemiştir. İç grup yanlılığının demografik değişkenlerle ilişkisine yönelik analiz sonuçları ise katılımcıların etnik ve dini özdeşim düzeylerinde yaş ve cinsiyete bağlı bir farklılığın bulunmadığını ancak lise ve altı eğitim düzeyinde olan katılımcıların etnik ve dini özdeşim düzeyi puanlarının ortalamalarının üniversite ve üstü eğitim düzeyinde olan katılımcıların etnik ve dini özdeşim puanlarının ortalamalarından daha yüksek olduğunu göstermiştir.
Özet (Çeviri)
The study investigated effects of ethnic and religious identifications on ingroup bias within the context of fairness perception in allocation of resources. A total of 317 participants, 160 females and 157 males, between 18 and 90 years of age took part in the study. After filling Turkishness Social Identity Scale, Religious Identification Scale, and a demographic information form participants read one of the 8 vignettes about an organization's decision to increase its employees' salaries with varying amounts. Ethnic identity of the employees (Turkish/ Syrian/American), organization's location (within the country/abroad) and advantageous salary increase determined by the ethnic identity of the employees were manipulated in the vignettes. Participants indicated on 7 points scales the degree to which they would consider the decision as fair and how angry or happy they would be with the decision. Relationships of ethnic and religious identifications with ingroup bias were examined using Spearman rank order correlations. Overall, the results indicated no significant relationship between participants' ethnic and religious identification levels and their fairness perceptions and emotional reactions. Effects of gender, organizations' location and ethnic (religious) identity of the employees who get advantageous salary increase on participants' fairness perceptions and emotional reactions were examined using a series of 2x2x2 ANOVAs. The results indicated a strong ingroup bias in participants' fairness perceptions and emotional reactions. No effects of gender and organizations' location was observed.
Benzer Tezler
- Suçlunun cezalandırılmasına ilişkin adalet algısında iç grup yanlılığının etkisi
Effect of ingroup bias on perception of fairness of a retributive punishment
NİHAT ATAR
- Questioning the entitativity of social categories in Turkey and its intergroup implications
Türkiye'deki sosyal kategorilerin bütünleşikliğinin ve gruplar arası etkilerinin sorgulanması
EMİNE YÜCEL
Doktora
İngilizce
2021
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMŞAFAK ÇUKUR
- Ergenlik dönemi kimlik oluşumunda dinin rolü: Konya örneği
The role of religion in formation of identity during adolescence period: The case of Konya
FEYZA NUR KALECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜNYAMİN SOLMAZ
- Dini ve etnik kimlik bağlamında göç: Balkan örneği
Migration in the context of religious and ethnic identity: The Balkan case
PAKİZE UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TUNÇ
- Twitter'daki dini ve etnik temelli nefret söylemlerinin analizi
Analysis of religious and ethnic hate speech on Twitter
HASAN KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEVKİ IŞIKLI