İklim değişikliğine uyum çalışmalarını destekleyici bir havza duyarlılık değerlendirme metodunun geliştirilmesi
Development of a watershed vulnerability assessment method to support climate change adaptation action
- Tez No: 679771
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF SERENGİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
İklim değişikliğinin artan etkilerinden dolayı havzaların yönetimi ve sürdürülebilirliği, çeşitli çevresel risklere maruz kalmaktadır. IPCC, RCP 2.6 senaryosuna göre 2065 yılına gelindiğinde küresel ortalama sıcaklığın sanayi devrimi öncesine göre 1,6 oC, yüzyılın sonuna gelindiğinde ise ise 1,7 oC artması beklenilmektedir. Tüm çalışmalar ve çabalar küresel ortalama sıcaklığın 2 oC altında tutmaya ve değişen iklim koşullarına uyum sağlamaya yöneliktir. Su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi ve havzaların korunabilmesi için öncelikle hangi havzaların daha duyarlı hangilerinin daha dayanıklı olduğunu ortaya koymak gerekmektedir. Bazı indikatörler geliştirilerek havzaların adaptif kapasitesini ortaya koymaya çalışan yaklaşımlara“havza kırılganlık analizi (HKA)”adı verilmektedir. Bu tez çalışmasının amacı ülkemize özgü bir“havza kırılganlık analizi (HKA)”metodunun geliştirmesine katkı sağlamaktır. Planlama kararları verilirken ekosistemlerin sürdürülebilirliğine yönelik metotlardan yararlanılması gerektiği düşüncesindeyiz. Bu çalışma Susurluk Havzası'nda yürütülmüştür. Çalışma kapsamında; literatür taraması yapılmış, model olabilecek altlıklar incelenmiş ve bir metodoloji test edilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında Susurluk Havzası için havza kırılganlık analizi parametreleri belirlenmiştir. İkinci aşama, her alt havzanın su kalitesi örneklemesini içeren arazi çalışmalarını içermektedir. Üçüncü aşamada ise veriler yardımıyla uzaktan algılama yöntemlerinin kullanılması ve çıkan sonuçların analiz edilmesini içermektedir. Havza kırılganlık analizinin üç bileşeni olan; hassaslık, maruz kalma ve uyum kapasitesi altındaki parametreler belirlenmiştir.“İklim Değişikliğine Uyum Çalışmalarını Destekleyici Duyarlılık Değerlendirme Metodunun Geliştirilmesi”başlıklı bu çalışmada ilgili çalışma alanındaki kırılganlık analizi (hassaslık, maruz kalma ve uyum kapasitesi) sayısallaştırılmıştır. Kırılganlık analizini iklim değişikliği süreciyle ile ilgili olarak daha kapsamlı ve detaylı değerlendirebilmek amacıyla; alanın biyofiziksel, sosyo-ekonomik özellikleri ve arazi kullanımları sınıflandırılmıştır. Rastgele örnekleme ile oluşturulmuş havzalardan alanın tamamı hakkında fikir verecek şekilde örneklemeler yapılmıştır. Toprak, su, vejetasyon ve akış örnekleri alınmıştır. Kırılganlık analizi değerlendirmesi her bir parametrenin analizleri sayısal modellere ve geliştirilen kırılganlık noktası puanına göre haritalanması ve su kalitesi parametreleri ile yapılan çalışmanın doğrulanması ve diğer havzalar için tahmin modelinin kullanılmasını içermektedir. Havza kırılganlık puanının ekolojik su kalitesi ile doğrulanabilirliği istatistiksel ve mekânsal olarak değerlendirilmesi ile iklim değişikliğine uyum kapsamında havza kırılganlık değerlendirme metodunun iklim değişikliği sürecine ve planlamaya entegrasyonunu sağlanmıştır. Sonuç olarak, uluslararası literatür ülkemiz koşullarına göre yorumlanarak bir taslak analiz metodunun geliştirilmesi ve Susurluk Havzası'nda yer alan orta ölçekli havzalarda denemesi gerçekleştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Management and sustainability of watersheds are exposed to various environmental hazards due to increasing effects of climate change. According to IPCC's 2.6 scenario, the global average temperature is expected to rise 1,6 oC by 2065 and 1,7 oC by 2100 years compared to pre-industrial revolution. All researches and efforts are trying to keep the global average temperature below 2 oC and adapting to changing climatic conditions. In order to ensure the sustainable management of water resources and the protection of basins, first of all, it is necessary to determine which basins are more sensitive and which are more resilient. Approaches that try to reveal the adaptive capacity of the watersheds by developing some indicators are called“Watershed Vulnerability Analyses (WVP)”. The objective of this thesis study is to contribute to the development of a“Watershed Vulnerability Analyses (WVP)”method specific to our country. We believe that methods for the sustainability of ecosystems should be used while making planning decisions. This study has been conducted in Susurluk Basin. In the scope of this study; the literature was searched, the bases that could be a model were examined and a methodology was tested. In the first phase of the study, watershed vulnerability analysis parameters were determined for the Susurluk Basin. The second phase includes field studies including water quality sampling of each sub-basin. The third phase includes the use of remote sensing methods by using the data and analyzing the results. The three components of the watershed vulnerability analysis are the parameters under sensitivity, exposure and adaptive capacity were determined. In this study titled“Development of a Watershed Vulnerability Assessment Method to Support Climate Change Adaptation Action”, the vulnerability analyses (sensitivity, exposure and adaptation capacity) in the relevant study area was digitized. In order to evaluate the vulnerability analysis in a more comprehensive and detailed way in relation to the climate change process; biophysical, socio-economic characteristics and land uses of the area are classified. Sampling was made from the watersheds created by random sampling that represent the area. Soil, water, vegetation, and flow samples were taken. The vulnerability analysis assessment includes the analysis of each parameter, mapped according to numerical models and the developed vulnerability point, verifying the work done with water quality parameters, and using the prediction model for other watersheds. With the statistical and spatial assessment of the verifiability of the watershed vulnerability point with ecological water quality, the integration of the watershed vulnerability assessment method into the climate change process and planning was ensured within the scope of adaptation to climate change. As a result, a draft analysis method has been tested by interpreting the international literature according to the conditions of our country and to test it in medium watershed located in the Susurluk Watershed.
Benzer Tezler
- Türkiye için iklim değişikliğine karşı sektörel bazlı uyum faaliyetleri önerileri
Suggestions for sectoral based climate change adaptation practises for Turkey
DENİZ TEKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE GÜL TANIK
- Türkiye'de tarihsel çevrenin korunmasına ve turizme UNESCO dünya mirası kriterlerinin etkileri ve katkıları
Effects and contributions of UNESCO world heritage criteria to the protection of the historical environment and tourism in turkey
İRFAN ÖNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiAnkara ÜniversitesiSosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR HAKAN ÖZTANER
- İklim değişikliğine uyum sürecinde doğa temelli çözümler: Tuz Gölü ve çevresi örneği
Nature-based solutions for climate change adoptation: The case of Tuz Lake and its surroundings
GİZEM YILMAZ ARSLANALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECİBE AYDAN SAT
- Kentlerin küresel iklim değişikliğine uyum politika ve eylem stratejlerinin incelenmesi Londra örneği
Study on global climate change adaptation policy and action strategies of cities London case
PINAR TUBA KARAMIZRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN CENGİZ
- Küresel iklim değişikliği :AB ve Türk tarımı
Global climate change: European Union and Turkish agriculture
FATMA FEYZA APARI ÇETİNSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiAvrupa Birliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAVVA TUNÇ