Geri Dön

İstanbul'da ikâmet eden yeniçerilerin miras kayıtları üzerinden sosyal yaşantılarına mikro bakış (1748-1750)

A micro perspective on social life through inheritance records of the janissaries residing in Istanbul (1748-1750)

  1. Tez No: 680731
  2. Yazar: TANER ÖZTÜRK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLAY YILMAZ DİKO
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 235

Özet

Dünya askerî tarihinde kendisine önemli bir yer edinmiş olan yeniçeri ordusu ve yeniçeriler günümüze kadar çeşitli açılardan incelenmiştir. Bu incelemelerin büyük kısmı yeniçerilerin askerlik vasıfları ve bu vasıflarını kazanma-kaybetme sebepleri üzerinde durmuştur. Ancak 1980'lerden sonra artık ocak içindeki askerlerin sosyo-ekonomik hayata neden ve nasıl girdiği soruları ilgi çekmeye başlamıştır. Bu ilgi XVII. ve XVIII. yüzyıllar içerisinde yaşanan değişim sürecine daha çok odaklanma eğilimindedir. Çünkü yeniçerilerin sosyo-ekonomik hayata girmeleri özellikle bu yüzyıllarda yaşanan ekonomik değişimlerin sonucunda olduğu kabul edilmektedir. Bu çalışmada yeniçerilerin ocak dışarısındaki hayata nasıl adapte oldukları, hangi yollarla aile bağları kurmaya başladıkları, şehrin iş yaşamına hangi mesleklerle katıldıkları ve kişisel servetlerini nasıl oluşturdukları incelenmektedir. XVIII. yüzyıl ortasındaki yeniçerilerin İstanbul'daki hayatlarını İstanbul Kısmet-i Askerîye Mahkemesi defterlerinde 1748-1750 yılları arasında yer alan on adet tereke defteri içindeki yeniçeri tereke kayıtları üzerinden inceledim. Bilindiği gibi tereke defterleri ölen kişinin sahip olduğu her şeyin kaydedildiği belgelerdir. Bu belgeler tüm serveti göstermek konusunda tartışmalı olsa da özellikle kişinin aile bağlarını, varsa mesleğini, yaşadığı mahalle ve mekânları, başkalarıyla olan para ilişkilerini, kişisel zevklerinin ne olduğu ve ne tür eşyalara para harcadıklarını göstermesi açısından sosyo-ekonomik hayat için vazgeçilmez arşiv kaynaklarındandır. İşte bu özellikleri sebebiyle yeniçeriler kendi tereke kayıtları üzerinden incelenmektedir. Bu çalışmada çeşitli birincil ve ikincil kaynaklarla desteklenen 169 tereke kaydının analizi sonucunda XVIII. yüzyıldaki yeniçerilerin İstanbul'daki rollerinin ortaya çıkarılacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

As one of the world's important military factions, Janissaries and the janissary army have been examined from various aspects. Yet to this day, most of which have been on their military qualifiacations and the reasons for their achieving or losing these qualifications. Yet, after 1980s, the questions about the soldiers taking part in the socio-economic life started to attract interest. Which had the tendency to focus on the changes between 17th and 18th century because it is accepted that the Janissaries' taking part in the socio-economic life had their roots in the changes occured between the given centuries. In this study, how the janissaries adapted to life outside the hearth, in which ways they started to establish family ties, with which professions they participated in the business life of the city and how they build their personal wealth is examined. I examined the lives of Janissaries in Istanbul by studying the inheritance records of Janissaries in ten registers recorded by Istanbul Kısmet-i Askerîye Court between 1748-1750. It is known that these registers are records in which all the property of the deceased person is listed. Even though it is debatable whether these records illustrate all the wealth of a deceased person or not, nevertheless they are indispensable archive sources since they show the socioeconomic lives of Janissaries on the basis of, if any, family relations, professions, places of residence or neighborhoods, material relations with others, personal expenses and on what kind of materials they enjoyed spending their money. Due to these characteristics of these sources, the Janissaries should be examined through their own inheritance records. In this study, it is believed that analyzing 169 inheritance records supported with various other primary and secondary sources, will reveal the roles of the Janissaries of 18th century in Istanbul.

Benzer Tezler

  1. Tuzla'da tarihi mezar taşları

    Historical tombstones in Tuzla

    HAKAN DEMİRTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sanat Tarihiİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KADİR PEKTAŞ

  2. İstanbul'da ikamet eden göçmen işçilerin istihdam durumu ve sosyal entegrasyonu: Sosyolojik bir araştırma

    Employment status and social integration of migrant workers residing in Istanbul: A sociological research

    KAMİLA KHUDAVERDİYEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sosyolojiİstanbul Aydın Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA NUR ŞENGÜL

  3. İstanbul'da ikamet eden ve çocuklarını uluslararası okula gönderen expatriate ebeveynlerin, sosyal, kültürel adaptasyon süreçleri ve uluslararası okulların bu alanlardaki rolü

    The social and cultural adaptation process of expatriate parents residing in istanbul and the role of the international schools in the social adaptation process

    BURCU DOĞAN KOÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Sosyolojiİstanbul Ticaret Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA POYRAZ

  4. Yüze uygulanan dermokozmetik işlem yaptıran kadınlarda görünüş ile sosyal anksiyete ilişkisi

    Appereance and social anxiety relationship on the women having facial dermocosmetics applications

    CANSU COŞKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Psikolojiİstanbul Kent Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. EMEL ANER AKTAN

  5. Bir iç göç araştırması: İstanbul'da Rizeliler

    A case study on a internal migration the people of Rize in İstanbul

    AHMET CEM ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaMarmara Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMALETTİN ŞAHİN