Asklepios Kültü ve Anadolu'daki Asklepionlar
The Asclepius Cult and the Asclepions in Anatolia
- Tez No: 680964
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MAKBULE EKİCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
Prehistorik Çağ'dan itibaren insanoğlu birçok hastalık ve salgınla karşılaşmıştır. Gözle görülebilen hastalıklara tedavi yöntemleri bulmayı başaran insan zaman içerisinde sebeplerini bulamadığı ve açıklık getirmediği hastalıklar konusunda oldukça aciz kalmıştır. Antik Çağ'ın din adamları ve büyücüleri tedavi edemedikleri salgın hastalıkların tanrılar tarafından gönderilmiş bir ceza olduğuna inanmışlardır. Bu hastalıkların tedavisi için de tanrıdan medet ummuşlardır. Çünkü hastalıkları yok edecek kişiler yine tanrılar olmuştur. Birçok tanrı ve tanrıça özellikle hastalık ve şifa dağıtmada yetkili olmuşlardır. Tanrı Apollon'dan sonra dönemin en iyi sağlık tanrısı Asklepios'tur. Asklepios, hastaları teşhis etmede ve iyileştirmede göstermiş olduğu başarılarla kısa sürede büyük bir üne sahip olmuş ve Apollon'un oğlu ünvanını alarak, sağlık tanrısı kabul edilmiştir. Şifa tanrısı Asklepios'un kültü, antik çağların en popüler kültlerinden biri haline gelmiştir. Asklepios kültü, M.Ö. 5. yüzyılda Epidauros'ta ortaya çıkmış ve M.S. 4. yüzyılın sonlarına kadar devam etmiştir. Asklepios kültü, M.Ö. 370 yılında Anadolu topraklarına, M.Ö. 291 yılında ise salgın hastalıklar sebebiyle Roma'ya getirilmiştir. Greko-Romen dünyasında hızla yayılan Asklepios Kültü için 300'den fazla kült alanı inşa edilmiştir. Ancak bu Asklepionların birçoğu henüz keşfedilmemiştir. En dikkat çeken tapınaklar arasında ise; Epidauros, Trikka, Kos, Rodos, Knidos, Troizeni, Atina, Delfi ve Pergamon sayılabilir. Anadolu'da Asklepios kültünün geniş bir alana yayıldığı anlaşılmaktadır. Yapılan çalışmalar sonucunda Pergamon Asklepionu dışında Antik Dünya'ya ait yeni şifa merkezleri keşfedilmiştir. Bu merkezlerden en önemlileri, Pergamon'nun 18 km kuzeydoğusunda yer alan Alliaoni ve Tekirdağ'a 15 km uzaklıkta bulunan Heraion Teichos'tur. Ayrıca, Symrna (İzmir), Ephesos (Selçuk), Nikaia (İznik), Aigeai (Adana Yumurtalık'da) ve Eirenopolis kentlerinde (Haruniye-Düziçi) henüz Asklepion olduğu kesin kanıtlanmamış bazı mimari yapı bulunmaktadır. Bu yerlerin şifa merkezi olduğunu gösteren bazı kanıtlar olduğu söylenmektedir. Buna ek olarak ünlü mimar Vitruvius (M.Ö. 90-20), Troia Bölgesi'nde (Çanakkale) ve Tralles'te (Aydın) bir Asklepion Tapınağı bulunduğundan bahsetmiştir. Lokalizasyonları hakkında bazı iddialar olan Hadrianoutherai (Balıkesir), Hadrianoi (Orhaneli) ve Hadrianeia (Dursunbey) kentlerinde diğer tanrı kültlerinin olduğu gibi Asklepios'un kültü de bulunmaktadır. Bu çalışmada antik kaynaklar, ele geçen çok sayıdaki epigrafik buluntular, plastik eserler, tıp aletleri, mimari kalıntılar ve numizmatik buluntular ışığında Anadolu topraklarında yer alan Asklepios Kültü hakkında önemli bilgiler bir araya toplanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Since the Prehistoric Age, human beings have encountered many diseases and epidemics. People who managed to find treatment methods for visible diseases have been quite incapable of not finding the causes and diseases that they did not clarify. Ancient clergy and sorcerers believed that the epidemic diseases they could not cure were punishments sent by the gods. They expected God's help to cure these diseases because gods were once again those who would destroy diseases. Many gods and goddesses were especially authorized to distribute illness and healing. After the God Apollo, Asklepios was the best health god of the period. Asklepios gained a great reputation in a short time with his success in diagnosing and healing patients and he was accepted as the god of health by taking the title of son of Apollo. The cult of Asclepius, the god of healing, became one of the most popular cults of antiquity. The Asclepius cult emerged in Epidauros in the 5th century BC and continued until the end of the 4th century AD. The Asclepius cult was brought to Anatolia in 370 BC and to Rome in 291 BC due to epidemics. More than 300 cult sites were built for the Asclepius Cult, which was spreading rapidly in the Greco-Roman world. However, many of those Asclepions have not yet been discovered. The most remarkable temples involve Epidauros, Trikka, Kos, Rhodes, Knidos, Troizeni, Athens, Delphi and Pergamon. It is understood that the Asklepios cult spread over a wide area in Anatolia. As a result of the studies, new healing centers belonging to the Ancient World have been discovered, except the Pergamon Asclepion. The most important of these centers are Alliaoni, located 18 km northeast of Pergamon, and Heraion Teichos, located 15 km from Tekirdağ. In addition, there are some architectural structures in Symrna (İzmir), Ephesos (Selçuk), Nikaia (İznik), Aigeai (in Adana/Yumurtalık) and Eirenopolis (Haruniye Düziçi) that have not been proven to be Asclepion. It is said that there is some evidence that these places are healing centers. In addition, the famous architect Vitruvius (90-20 BC) mentioned that there is an Asklepion Temple in the Troia Region (Çanakkale) and Tralles (Aydın). In the cities of Hadrianoutherai (Balıkesir), Hadrianoi (Orhaneli) and Hadrianeia (Dursunbey), which have some claims about their localization, there are other god cults as well as the cult of Asklepios. In this study, it was tried to gather important information about the Asklepios Cult in Anatolia in the light of ancient sources, numerous epigraphic finds, plastic artifacts, medical tools, architectural remains and numismatic finds.
Benzer Tezler
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Klasik Dönem Ege dünyasında serpens (yılan) figürü
The figure of serpens (snake) in the Aegean world at Classical Period
ÖZKAN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE KALKAN