Bursevî ve İbn Acîbe'nin işârî tevillerinin mukâyesesi (Yûsuf Sûresi örneği)
The work of Bursevî and İbn Acîbe comparison of tevils (Example of the Sir of Yusuf)
- Tez No: 681035
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVGİ TÜTÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İsmâil Hakkı Bursevî, İbn Acîbe, Ruhu'l-beyân, Bahru'l-medîd, İsmâil Hakkı Bursevî, İbn Acîbe, Ruhu'l-beyân, Bahru'l-medîd
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
İsmâil Hakkı Bursevî hicrî XI. yüzyılın sonu ile XII. yüzyılın başında, İbn Acîbe ise hicrî XII. yüzyılın sonu ile XIII. yüzyılın başında yaşamıştır. Her iki bilgin de hem kendi zamanlarındaki birçok âlim ve tasavvuf ehlini etkilemiş, hem de kendilerinden sonraki zamanlarda meşhur olan tasavvuf erbâbı arasına girerek, gerek o dönemde yaşayan insanları gerekse günümüze kadarki dönemde yaşayan sûfî ehlini tasavvuf âdâbıyla eğitmişlerdir. Tezimizin amacı her iki müfessirin Yûsuf Sûresi bağlamında işârî yorumlarını tespit edip, mukâyese etmektir. Çalışmamızda İsmâil Hakkı Bursevî'nin 'Rûhu'l Beyân' tefsiri ve İbn Acîbe'nin 'Bahru'l-medîd fî tefsîri'l-Kur'âni'l-mecîd' adlı tefsiri esas alınmıştır. Bu çalışmamız bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında Kur'ân-ın anlaşılması ve tefsir edilmesinin öneminden, farklı tefsir ekollerinin oluşumundan ve tezimizle ilgili bağlantı kurmak suretiyle bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde, her iki müellifin hayatları ve ilmî yönleri ile ilgili özet bilgilere değinilerek eserleri muhteva, metod ve kaynakları yönüyle incelenmiştir. İşârî tefsirin mahiyeti ve özellikleri üzerinde durduktan sonra Yûsuf Sûresi hakkında genel bilgiler verilmiştir. Bölümün sonunda ise eserler ve müellifler ile ilgili yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilerek bölüm tamamlanmıştır. İkinci bölümde ise, müelliflerin Yûsuf Sûresine dair işârî tevilleri ele alınıp mukâyesesi yapılmıştır. Netice itibariyle Bursevî'nin Rûhu'l Beyân adlı tefsirinde yaptığı işârî yorumların, vücudun organlarından örneklemelerle benzetme sanatına başvurarak açıklama cihetine gittiğine şahit olmaktayız. Tasavvufî kavramlara bir ölçüde âşinâ olanların, söz konusu işârî tevilleri biraz düşünmek suretiyle anlayabileceği manalar içerdiğini ve üslubunun da genel olarak anlaşılabilecek tarzda olduğunu ifade edebiliriz. İbn Acîbe'nin tasavvufî yorumlarının ise sade bir anlatımla daha net manalar içerdiğini belirtelim. Bu durumun ortaya çıkmasın da, her iki müellifin etkisi altında kaldıkları âlimlerin ve yaşadıkları çevre ile şartların farklı olmasından kaynaklandığını düşünmekteyiz. Aralarındaki benzerliklere gelince her ikisinin kalplerine doğan manalar çoğu zaman farklı olsa da zaman zaman birbirine yakın anlam ve benzer manalar verdiklerini gözlemlemekteyiz. Her ikisinin de âyetlerin işârî yorumlarını ayrı bir başlık altında vermesi, yorumlarının sonunda okuyanlara nasihat ve tavsiye içeren bilgiler aktarmaları ve asıl Alîm ve Hakîm olanın Allah olduğu vurgusunu yapmaları benzer yönleri diye aktarabiliriz.
Özet (Çeviri)
İsmâil Hakkı Bursevî lived in the end of the 11th century and the beginning of the 12th century, while Ibn Acîbe lived in the end of the 12th century and the beginning of the 13th century. Both scholars influenced many scholars and Sufis in their time, and became one of the famous Sufi connoisseurs in their time, and treated both the people who lived in that period and the people of Sufis who lived in the period up to the present time. Our main aim is to identify the mystical signs of both commentators and to compare their interpretations. In our study, the interpretation of 'Rûhu'l Beyân' by İsmâil Hakkı Bursevî and the interpretation of 'Bahru'l-medîd fî tefsîri'l Qur'âni'l-mecîd' by Ibn Acîbe were taken as basis. This study consists of an introduction and two parts. In the introduction, general information about the Surah Yûsuf, which we have taken as an example, is given after dwelling on the nature and characteristics of the ishari tafsir. At the end of the section, the section has been completed by giving information about the works and the work done on the authors. In the first chapter, brief information about the lives and scientific aspects of both authors is mentioned and information about the works is given by examining the content, methods and sources of both works. In the second part, the conclusion has been reached by examining and comparing the verses of the two authors regarding the Surah Yûsuf. As a result, we witness that Bursevî's ishari interpretations in Rûhu'l Beyân go to the direction of explanation by using the organs of the body and using the analogy. We can say that those who are somewhat familiar with mystical concepts contain meanings that can be understood by listening and reading the said ishârî interpretations. We can say that the style he uses is also the one that everyone can understand. Let us state that Ibn Ajiba's mystical signs contain clearer meanings in plain expression. We think that the emergence of this situation is due to the differences between the scholars they were under the influence of both authors and the environment they lived in and the conditions. As for the similarities between them, we observe that although the meanings born to their hearts are often different, they sometimes give similar meanings and similar meanings to each other. We can cite similar aspects that both of them give the verse interpretations of the verses under a separate heading, they convey information containing advice and advice to the readers at the end of their interpretations, and that they emphasize that the true God is the true God.
Benzer Tezler
- İsmail Hakkı Bursevî'nin Şerhu Nuhbeti'l-Fiker adlı eserinin tahkik ve tahlili
An edition and analysis of Sharh Nukhbat al-Fikar, a work of Ismail Haqqi al-Bursawi
NECMİ SARI
Doktora
Türkçe
2017
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH AYDINLI
- İsmail Hakkı Bursevî'nin Risâle Câmi'a li Mesâil Nafi'â adlı eserinin günümüz Türkçesi ve bu eser ışığında kelâmi görüşleri
İsmail Hakkı Risale-i community Bursevî'nin li-in Mesâil Views Nafia works with kelâmi
FATMANUR BETÜL ÖNCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM BULUT
- Bursevî'nin Şerhu Nuhbeti'l-fiker'inde faydalandığı kaynaklar bağlamında usûl tasavvuru
Bursevī's usūl perception in the context of the sources he used in his Sharhu Nukhbat al-fikar
HİLAL GÜZELTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. MEHMET ŞAKAR
- Seyyit Ahmet Sıdkı b. Ali el-Bursevi'nin Zeriatu'l-İmtihan adlı kitabının Tasavvurat kısmının tercümesi ve değerlendirilmesi
Translation and analysis of the chapter Tasavvurat of Seyyit Şerif Ahmet Sidki b. Ali el-Bursevi's entitled Zeriatu'l İmtihan
UĞUR SAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEKİN ÖZEL
