Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı olgularda transkraniyal doğru akım uyarımı uygulamasının bilişsel işlevler üzerine etkisinin incelenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 681237
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHDİYE IŞIN BARAL KULAKSIZOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: DEHB, PFK, yürütücü işlevler, tDAU, çalışma belleği, uygunsuz uyaran inhibisyonu, planlama, ADHD, PFC, executive functions, tDCS, working memory, interference inhibition, planning. Contact: [email protected]
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Amaç: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) çocukluk döneminde yaygın görülen (prevalans~%5) ve erişkinlik döneminde devam edebilen (prevalansı~%2,5) nörogelişimsel bir bozukluktur. DEHB'nin belirtilerini açıklayan nöropsikolojik modellerin en popüler olanı yürütücü işlev bozukluklarıyla bu belirtileri ilişkilendiren modellerdir. Araştırma sonuçları bu modelleri onaylar mahiyettedir. Bu sonuçlara göre DEHB'de yürütücü işlevlerden özellikle inhibisyon, çalışma belleği, set değiştirme ve planlama işlevlerinin bozulduğu gösterilmiştir ve bu işlevlerle ilişkili olan prefrontal korteks (PFK)'in yapısal ve fonksiyonel zafiyeti gösterilmiştir. Yakın zamanda yürütücü işlevlerin üzerine transkraniyal Doğru Akım Uyarımı (tDAU) uygulamasının olumlu etkisi olabileceğine dair öncül kanıtlar elde edilmiştir. Bu araştırmada sağ PFK'e anodal ve kontralateral katodal tDAU uygulamasının PFK ile ilişkili olan planlama, dikkati sürdürme, çalışma belleği ve uygunsuz uyaran inhibisyonu gibi farklı yürütücü işlevler üzerine etkisi incelenmiştir. Yöntem: Araştırma randomize çift-kör sham -kontrollü olarak yapılmıştır. DEHB tanılı 22 katılımcıya uyarım öncesi nöropsikolojik batarya uygulanmış ve katılımcılar aktif ya da sham akımı olarak iki gruba alınmıştır. Aktif akım grubunda olanlara 20 dakika 2 miliAmper sağ PFK anodal sol PFK katodal tDAU uygulaması yapılmış ve sham akım grubunda olanlara sahte akım uygulanmıştır. Uyarımdan sonra nöropsikolojik batarya yeniden uygulanmıştır. Bulgular: Aktif akım grubunda planlama ile ilişkili olan Londra Kulesi Tesi-toplam hamle skorları belirgin şekilde azaldı ve başlangıç zamanında artmaya yönelik anlamlılık eğilimi saptandı. İnhibisyon ile ilişkili Stroop Testi-hata sayısında azalmaya yönelik anlamlılık eğilimi saptandı. Çalışma belleği ile ilişkili Geri Sayı Menzili Testi- toplam rakam sayısında anlamlı artış saptandı. Diğer testlerde anlamlı fark saptanmadı. Sonuç: Bu araştırmada elde edilen bulgular transkraniyal Doğru Akım Uyarımı Uygulaması'nın DEHB'nin nörobiyolojisinde önemli rolü olan yürütücü işlevlerden planlama, çalışma belleği ve inhibisyon üzerine olumlu etkisi olabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: Attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD) is a common neurodevelopmental disorder in children (prevalance~%5) which may persist in adulthood (~%2.5). The most popular neuropsychological models explaining symptoms of ADHD are the models which relate these symptoms to executive dysfunctions. Results of many studies have supported these models. It was reported that ADHD associated with distruption in all exective functions generally and in response inhibition, vigilance, working memory and planning functions especially. Neuroimaging studies have revealed that ADHD had been associated with dysfunction and structural abnormalities of the prefrontal cortex (especially in the right hemisphere) which is linked to executive functions. Recently transcranial Direct current stimulation (tDCS) has been shown to have enhancing effects on executive functions. In this study we investigated the effects of anodal tDCS over the right dorsolateral prefrontal cortex coupled with contralateral cathodal stimulation on many executive functions associated with the PFC such as planning, interference inhibition and working memory in individuals with ADHD. Method: The study was designed as a randomised sham-controlled double-blind study. 22 participants with ADHD were included and a neuropsychological battery was administered before stimulation. Individuals in the active group were administered 30-minute 2 miliAmper anodal transcranial Direct Current Stimulation over the right dorsolateral prefrontal cortex coupled with contralateral cathodal stimulation whereas individuals in sham group were administered sham stimulation. Finally, the neuropsychological battery was administered. Results: In the active group, the number of total moves in The Tower of London test which mainly assesses planning ability decreased significantly and a trend towards increasement in the initial time was observed. The number of non-corrected errors in Stroop test which assesses interference inhibition showed a decreasing tendency. The maximum number of digits in Digit Span Backward test which assesses the working memory increased significantly. There were no significant differences in other cognitive test scores. Conclusion: The present study has shown the potential positive effect of tDCS on working memory, response inhibition and planning functions which have been considered to play a critical role in ADHD.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı olan erişkin hastalarda transkranial doğru akım uyarımının duygularla ilişkili risk alma davranışı ve gecikme indirimi üzerine etkisi
The effect of transcranial direct current stimulation on emotion-related risk-taking behaviour and delay discounting in adult patients with attention deficit hyperactivitydisorder
ZEHRA UÇAR HASANLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGUVAN TUĞBA ÖZEL KIZIL
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu(DEHB) tanılı olgularda ebeveyn kabul-red kavramı'na sluggish cognitive tempo(SCT - yavaş bilişsel tempo)'nun etkisi
The parental acceptance - rejection perceptions among children with attention deficit hyperactivity disorder and investigate the impact of sluggish cognitive tempo diagnosis
HASİBE ARAS
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EYÜP SABRİ ERCAN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı erkek çocuklarda silik nörolojik belirtilerin yürütücü işlevler ve serum beyin kaynaklı nörotrofik faktör düzeyi ile ilişkisi
Correlation between neurological soft signs, executive functions and brain derived neurotrophic factor in male children with attention deficit/hyperactivity disorder
MUSTAFA TOLGA TUNAGÜR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE AKSU
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı 6-12 yaş arası çocuklarda serum büyüme faktörleri ile birlikte galanin düzeylerinin ve bunlarla ilişkili olabilecek etmenlerin değerlendirilmesi
Evaluation the levels of serum growth factors, galanin and the factors that may be related to them in children aged 6-12 years diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder
CAVİTHAN GÜMÜŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriFırat ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İPEK PERÇİNEL YAZICI
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuklarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi, tip 1 diyabetes mellitus ve sağlıklı kontrol gruplarıyla karşılaştırılarak yaşam kalitesine etki eden faktörlerin belirlenmesi
Assessment of life quality in the children with attention deficit hyperactivity disorder, investigation of the factors affecting life quality by comparison with type1 diabetes mellitus and healthy control groups
NİHAL YURTERİ ÇETİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR AKAY