Geri Dön

Osmanlı-İngiliz diplomatik münasebetleri (1580-1699)

Ottoman-British diplomatic relations (1580-1699)

  1. Tez No: 681765
  2. Yazar: RABİA DEMİR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MİKAİL ACIPINAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 249

Özet

XVI. yüzyılın sonlarında ticari gayelerle tesis edilen Osmanlı-İngiliz ilişkileri, 1580 yılında bahşedilen ahidnâmenin yürürlüğe girmesi ile birlikte resmi bir hüviyet kazandı. Ayrıca Osmanlı ülkesinde yürütülecek faaliyetlerin bir kumpanya aracılığı ile idare edilmesine de karar verildi. İstanbul'da daimî olarak bulunan İngiliz büyükelçiler, kumpanya bünyesinde hareket eden tüccarları temsilen ticari meselelere dâhil oldular ve kraliyet adına diplomatik faaliyetleri idame ettirerek mevcut ilişkilerin sürekliliğini temin ettiler. Büyükelçilik makamına atfedilen bu iki farklı vazife nedeniyle, temsilcilerin zaman zaman belirli bir göreve yoğunlaşmaları kaçınılmaz oldu. Fakat büyükelçilerin faaliyetlerini şekillendiren en önemli etkenler; dönemlerinin mevcut şartlarıydı. XVI. yüzyılın sonlarında, temsilciler İspanya Savaşı çerçevesinde hareket ederken; XVII. yüzyılın ikinci çeyreğine kadar Boğdan ve Eflak'ta yaşanan gelişmelerle ilgilendiler. Yüzyılın ortaları ise her iki ülkede de iç karışıklıklar, isyanlar ve savaşlarla geçti. Bu süre zarfında İngilizler, iç savaşın etkileriyle kendi toplulukları içinde bir ayrışma yaşarken; 1645'te başlayan Girit Savaşı ile birlikte Osmanlılar ve Venedikliler arasında bir denge siyaseti izlemeyi tercih ettiler. Daha sonra cereyan eden restorasyon süreci, İngilizlerin Akdeniz'de daha etkin olmalarını gerektirdi ve İstanbul'daki büyükelçinin faaliyetleri, Garp Ocakları ile uzlaşmanın sağlanması yönünde yoğunlaştı. Yüzyılın sonlarına doğru yine tarafların çıkarları çerçevesinde elçilerin arabulucu rolleri ön plana çıktı. İlişkilerin tesis edildiği ilk yıllarda Edward Barton'un İspanya meselesine dair giriştiği diplomatik çabalar, söz konusu tarihlerde Lord Paget tarafından Osmanlı Devleti ve Mukaddes İttifak arasında çıkan savaş için tekrarlandı. Bahsedilen zaman aralığında büyükelçiler, farklı sorunlara benzer çözüm yolları aradılar ve bu temsilcilerin faaliyetleri; hükümdarların dış politikaları, savaşlar ve isyanlar gibi çok sayıda unsur tarafından etkilendi. Bu tez, bahsedildiği üzere Osmanlı-İngiliz diplomatik münasebetlerinin asıl aktörleri olan İngiliz büyükelçilerinin diplomatik faaliyetlerine ışık tutmayı amaçlarken; zikredilen etkenleri göz önünde bulundurarak taraflar arasındaki ilişkilerde yaşanan değişimlere de cevaplar aramayı hedeflemektedir.

Özet (Çeviri)

The Ottoman-British relations, which were established for commercial purposes at the end of the 16th century, gained an official identity with the entry into force of the ahidnâme dated 1580. It was also decided that the activities to be carried out in the Ottoman country would be managed within a company. The British ambassadors, who were permanently in Istanbul, were involved in commercial matters on behalf of the merchants acting within the company, and they ensured the continuity of the existing relations by maintaining diplomatic activities on behalf of the royal. Due to these two different duties attributed to the embassy, it was inevitable for the representatives to concentrate on a specific task from time to time. However, the most important factors shaping the activities of ambassadors were the current conditions. At the end of the 16th century, while the representatives were acting in the framework of the Spanish War, they were interested in the developments in Moldavia and Wallachia until the second quarter of the 17th century. The middle of the century passed with internal turmoil, rebellions and wars in both countries. During this time, while the British was experiencing a disintegration within their own communities with the effects of the civil war, they preferred to follow a policy of balance between the Ottoman and Venetian government following the breakout of the Cretan War. The restoration process, which started later, required the British to be more active in the Mediterranean, and the activities of the ambassador in Istanbul intensified towards reconciliation with the North African Regencies. Towards the end of the century, the mediator role of the ambassadors came to the fore within the framework of the interests of the parties. In the first years of the relations, the diplomatic efforts of Edward Barton on the Spanish issue were repeated by Lord Paget for the war between the Ottoman State and the Holy Alliance. In the mentioned time period, ambassadors sought similar solutions to different problems, and the activities of these representatives, as well as the foreign policies of the rulers were influenced by many factors such as wars and rebellions. While this thesis aims to shed light on the diplomatic activities of the British ambassadors, who are the main actors of the Ottoman-British diplomatic relations, with new archival sources, it also aims to seek answers to the changes in the relations between the parties, taking into account the factors mentioned above.

Benzer Tezler

  1. XIX.yüzyılda İngiltere'nin Türkistan (Orta Asya) politikası (İngiliz kaynaklara göre)

    Britain's Central Ssia policy (according to British sources)

    AYSEL ERDOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    TarihKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN DOĞAN

  2. Filistin sorunu ve Hacı Emin el-Hüseynî

    Filistin sorunu ve Hacı Emin el-Hüseynî

    AHMAD FAYAD GHANNAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN KIZILTOPRAK

  3. 6/7 Eylül 1955 olaylarına götüren etken ve aktörler

    Factors and actors leading to the 6/7 September 1955 events

    CHRİSTİNA ZENGİNOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Siyasal BilimlerBahçeşehir Üniversitesi

    Küresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA SABRİ SAYARI

  4. Osmanlı-İngiliz ilişkilerinde William Churchill hadisesi (1836)

    Churchill issue in Ottoman-British relations (1836)

    LEVENT TAĞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinÇukurova Üniversitesi

    İslam Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH YAHYA AYAZ

  5. Milli Mücadele Dönemi'nde Hindistan Müslümanları ile Ankara hükümetleri arasındaki münasebetler (1918-1924)

    Affairs Of Indian Muslims with Ankara government at war Of independene (1918?1924)

    AYSUN GÜLTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    TarihBalıkesir Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. METİN AYIŞIĞI