Türkiye'de istihdam ve hasıla: Sektörel bir analiz
Employment and income in Turkey: A sectoral analysis
- Tez No: 681965
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK SÜREKÇİ YAMAÇLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Nuh Naci Yazgan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Çalışmada Türkiye'de istihdam oranı ile sektörel hasıla arasındaki ilişkiler 2002-2019 dönemi kapsamında incelenmektedir. 2001 ve 2002 yıllarında yaşanan ekonomik krizler nedeniyle çalışma 2002 yılı sonrası dönem için planlanmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde iki model oluşturulmuş, bu modellerin tahmininde Gecikmesi Dağıtılmış Otokorelasyon Model (ARDL), Johansen Eşbütünleşme Analizi ve Hata Düzeltme Modeli yöntemleri kullanılmıştır. Birinci modelde (Model 1) bağımlı değişken istihdam oranı, bağımsız değişkenler tarım sektörü hasılası, sanayi sektörü hasılası, hizmet sektörü hasılası, işletmelereden alınan vergi gelirleri toplamı, sabit sermaye yatrım harcamaları ve ihracatın ithalatı karşılama oranıdır. İkinci modelde (Model 2) bağımlı değişken istihdam oranı, bağımsız değişkenler gayri safi yurtiçi hasıla, işletmelerden alınan vergi gelirleri toplamı, sabit sermaye yatırım harcamaları, ihracatın ithalatı karşılama oranıdır. Model 1'de değişkenlerin durağanlıkları farklı seviyede olduğu için ARDL yöntemi kullanılmıştır. Model 1'in uzun dönem ARDL sonuçlarına göre sabit sermaye yatırım harcamaları ile istihdam oranı arasında istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönlü ilişki vardır. Diğer değişkenler ile istihdam oranı arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Kısa dönem ECM sonuçlarına göre, Model 1'deki kısa dönemli hatanın her bir çeyrek dönemde 0.97 azalacağı ve Model 1 uzun dönemde dengeye geleceği belirlenmiştir. Bunun yanısıra kısa dönemde istihdam oranı ile dört dönem gecikmeli reel tarım sektörü hasılası arasında istatiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü ilişki vardır. İki dönem gecikmeli reel sanayi sektörü hasılası ile istihdam oranı arasında anlamlı ve negatif yönlü ilişki vardır. Cari reel hizmet sektörü hasılası ile istihdam oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü ilişki vardır. Cari ve bir dönem gecikmeli reel sabit sermaye yatırım harcamaları ile istihdam oranı arasında istatiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü, dört dönem gecikmeli reel sabit sermaye yatırım harcamaları ile istihdam oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönlü ilişki vardır. Cari ihracatın ithalatı karşılama oranı ile istihdam oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü, birinci, ikinci ve üçüncü dönem gecikmeli değerleri ile istihdam oranı arasında istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönlü ilişkisi vardır. Model 2'de değişkenlerin hepsi birinci fark durağan olduğu için Johansen eşbütünleşme analizi uygulanmıştır. Model 2'nin Johansen analizi sonuçlarına göre uzun dönemde reel GSYH'da meydana gelen %1 birimlik artış istihdam oranını %0,35 oranında artırmaktadır. Reel sabit sermaye yatırım harcamalarındaki %1 lik artış istihdam oranını %0,22 oranında artırmaktadır. Vergi gelirlerindeki 1 birimlik artış istihdam oranını %4,5 oranında azaltmaktadır. Model 2'nin ECM sonucuna göre sabit sermaye yatırım harcamaları ile istihdam arasında kısa dönemli ilişki vardır. Model 2'de kısa dönemli hata her çeyrek dönemde yaklaşık 0.018 azalmakta ve model uzun dönemde dengeye gelmektedir. Çalışmanın bulgularına göre sektörel hasıla ile istihdam oranı arasında uzun dönemde ilişki olmaması, Türkiye'de hasıla ile istihdam arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Türkiye'de istihdamı artıracak sektörel yatırımların desteklenmesi, işsizliği azaltacaktır. Sabit sermaye yatırımlarının artması da istihdam oranını artıracak bir diğer bulgu olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In the study, the relations between employment rate and sectoral product in Turkey are examined between 2002-2019. Due to the economic crises experienced in 2001 and 2002, the study was planned for the period after 2002. In the implementation part of the study, Autoregressive Distributed Lag Bound Test (ARDL), Johansen Cointegration Analysis and Error Correction Model methods were used. In the study, the dependent variable is employment rate, independent variables are gross domestic product, agricultural sector product, industry sector product, labor sector product, total tax revenues from enterprises, fixed capital investment expenditures and the ratio of exports to imports. For Model 1, dependent variable is employment rate, independent variables are agricultural sector product, industry sector product, labor sector product, total tax revenues from enterprises, fixed capital investment expenditures and export import coverage ratio. For Model 2, the dependent variable is the employment rate, the independent variables are the gross domestic product, the sum of tax revenues from businesses, fixed capital investment expenditures, the export-import coverage ratio. Since the stationarities of the variables in Model 1 are at different levels, the ARDL method was used. According to the long-term ARDL results of Model 1, there is a statistically significant and positive relationship between fixed capital investment expenditures and employment rate. No statistically significant relationship was found between other variables and the employment rate. According to the short-term ECM results, it has been determined that the short-term error in Model 1 will decrease by 0.97 in each quarter and Model 1 will stabilize in the long-term. In addition, there is a statistically significant and negative relationship between the employment rate in the short term and four-period lagged real agricultural product. There is a significant and negative relationship between the two-period lagged real industrial sector output and the employment rate. There is a statistically significant and negative relationship between the current real labor sector output and the employment rate. Statistically, between current and one-period lagged real fixed capital investment expenditures and employment rate, there is significant and positive real fixed capital investment expenditures with a four-period lag and employment rate. Statistically, there is a statistically significant and positive relationship between the current imports' export coverage ratio and the employment rate, and between the first, second and third period lagged values and the employment rate. In Model 2, Johansen cointegration analysis was applied for all the variables were stationary in the first difference. According to the results of Johansen analysis of Model 2, a 1% unit increase in real GDP in the long run increases the employment rate by 0.35%. A 1% increase in real fixed capital investment expenditures increases the employment rate by 0.22%. A one-unit increase in tax revenues reduces the employment rate by 4.5%. According to the ECM result of Model 2, there is a short-term relationship between fixed capital investment expenditures and employment. In Model 2, the short-term error decreases by about 0.018 in each quarter, and the model comes to equilibrium in the long-term. As policy recommendations, the fact that there is no long-term relationship between sectoral output and employment rate in Model 1 reveals that the relationship between output and employment in Turkey should be strengthened. Unemployment will decrease as a result of supporting sectoral investments that will increase employment in Turkey. In addition, the increase in fixed capital investments has been determined as another finding that will increase the employment rate.
Benzer Tezler
- Menderes dönemi Türkiye'yi kalkındırma politikaları
Turkey's development policies in Menderes era
ZAHİDE SUNGUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
EkonomiSüleyman Demirel ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN SEYDİ
- Türkiye'de turizm gelirlerinin makro iktisadi değişkenler üzerindeki etkisinin ekonometrik analizi
The econometric analysis of the effect of tourism revenues on macro economic variables in Turkey
İLKER KURTDERE
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği bölgesinde deniz ticareti perspektifinden limanların ve rotaların analizi
Analysis of ports and routes from the marine trade perspective in the Black Sea Economic Cooperation region
BURCU DEĞERLİ ÇİFÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Sigara sanayi yatırım projeleri yönetimi
Başlık çevirisi yok
NEDİM DİKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İ. DOĞAN KARGÜL
- İktisadi büyüme ve yapısal değişme paternleri ve Türkiye örneği
Başlık çevirisi yok
SELAHATTİN DİBOOĞLU