Geri Dön

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısında akran zorbalığı rolleri: Ergenler ve anneleri

Bullying roles in attention deficit hyperactivity disorder: adolescents and mothers

PDF İndir

  1. Tez No: 682088
  2. Yazar: CEMRE YAŞÖZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖZALP EKİNCİ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: İstanbul Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi
  11. Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 236

Özet

Amaç: Çocukluktan erişkinliğe geçilen bir dönüşüm dönemi, ikinci bir doğum olarak kabul edilen, arkadaşlık ilişkilerinin öneminin arttığı ergenlik döneminde, okullarda çok sık görülen akran zorbalığı davranışı, gelişim sürecine zarar vermektedir. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanılı ergenler, akran zorbalığı davranışına normal gelişim gösteren akranlarından daha fazla karışmaktadır. Ancak literatürde DEHB'li ergenlerle ve aileleriyle yapılmış, akran zorbalığı rollerini inceleyen detaylı çalışma sayısı çok azdır. Bu çalışmada DEHB'li ergenlerin akran zorbalığındaki rolleri, DEHB görünümlerine, DEHB belirti şiddetine, ergenin ve annesinin mizaç ve karakter özelliklerine, ebeveynlik tutumuna, çocukluk çağı travmalarına, ergenin komorbid psikiyatrik hastalıklarına, annedeki psikiyatrik semptomlara ve ailenin sosyoekonomik-sosyokültürel düzeyine göre incelenmiştir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, DEHB tanısı nedeniyle en az 1 yıldır kliniğimizde tedavi görmekte olan 12-17 yaş arası 134 ergen ve onların anneleri dahil edildi. Zekâ geriliği, uygulanan WISC-IV ve yapılan klinik görüşmeler dikkate alınarak dışlandı. Araştırmacı tarafından Hollingshead-Redich Ölçeği ve sosyodemografik veri formu dolduruldu, Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu'na göre eş tanılar belirlendi. DEHB semptomlarının şiddetini belirlemek için Dikkat Eksikliği ve Yıkıcı Davranış Bozuklukları için DSM-IV'e Dayalı Tarama ve Değerlendirme Ölçeği ve Conners Ana-Baba Dereceleme Ölçeği kullanıldı. Olweus Öğrenciler için Akran Zorbalığı Anketi, Çocuklar İçin Mizaç ve Karakter Envanteri, Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri-1 ve -2, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği ve Çocuklar için Depresyon Ölçeği ergenler tarafından; Leuven Algılanan Ebeveynlik Ölçeği, Mizaç ve Karakter Envanteri ve Ruhsal Belirti Tarama Listesi anneler tarafından dolduruldu. Bulgular: Çalışmaya katılan 134 ergenden, 9'u zorba (%6,72), 45'i kurban (%33,58), 31'i zorba-kurban (%23,13) rolündeyken, 49'u zorbalığa karışmamıştı (%36,57). 69 kişinin DEHB'nin dikkat eksikliği baskın görünümü (%51,49), 65 kişinin ise kombine görünümü (%48,51) ile takip edildiği örneklemde; akran zorbalığı yapanlarda kombine tip DEHB daha sık görülmekteydi. Kurbanların ebeveynlerinin yüksek oranda boşanmış, zorbalığa karışmayanların ebeveynlerinin ise evli olduğu saptandı. Zorbalık yapanlarda düşük sosyoekonomik-sosyokültürel düzey daha sıktı. Akran zorbalığına karışmayanlarda okul öncesi eğitim alma oranları yüksekti. Özgül Öğrenme Bozukluğu eş tanısı sıklığı kurbanlarda, Yıkıcı Davranış Bozuklukları eş tanısı sıklığı zorba-kurbanlarda fazlaydı. Akran zorbalığı yapanlarda DEHB semptomları daha şiddeti seyrediyordu. Çocukluk çağı travmaları, depresyon ve anksiyete semptom puanları zorba-kurbanlarda daha yüksekti. Zorbalığa karışmayanların davranışsal denetim ve özerklik desteği sağlayan, duyarlılık gösteren anne baba tutumu puanı yüksek, psikolojik kontrol uygulama puanı düşüktü. Ergenlerin ve annelerinin mizaç ve karakter özellikleri ve annelerin ruhsal belirti şiddeti ergenlerin akran zorbalığındaki rollerini etkilemekteydi. Sonuç: Çalışmamıza göre, DEHB görünümü, ebeveynlerin birliktelik durumu, ailenin sosyoekonomik-sosyokültürel düzeyi, ergenlerin okul öncesi eğitim alması, eş tanıları, DEHB semptomlarının şiddeti, ihmal ve istismar öyküleri, ergenlerin ve annenin mizaç ve karakter özellikleri, annenin ebeveynlik tutumu ve ruhsal semptomları akran zorbalığı rolleriyle ilişkilidir.

Özet (Çeviri)

Aim: In adolescence, which is considered a transformation period from childhood to adulthood and recognized as a second birth, friendships become crucial. Peer bullying, seen frequently in schools, interferes with this period's acquisitions. Adolescents diagnosed with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) are more involved in bullying behavior than their typically developing peers. However, there are not enough detailed studies conducted with the adolescents diagnosed with ADHD and their families, examining the roles in peer bullying. In this study, we examined bullying roles of adolescents with ADHD according to their ADHD presentation, symptom severity, temperament and character traits of the adolescents and their mothers, perceived parental attitude, childhood traumas, comorbid psychiatric disorders, maternal psychiatric symptoms and the socioeconomic-sociocultural status of the family. Materials anda Methods: 134 adolescents, treated at least 1 year in our outpatient clinic with the diagnosis of ADHD, between 12-17 ages and their mothers were included in the study. WISC-IV test as well as clinical interviews were evaluated to rule-out mental retardation. The Hollingshead-Redich Scale and the sociodemographic data form were completed by the researcher and comorbid diagnoses were determined according to the Kiddie Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia-Present and Lifetime Version. In order to determine the ADHD symptom severity, parents were asked to fill the Conners Parent Rating Scale and the DSM-IV Based Disruptive Behavior Disorders Screening and Rating Scale. Olweus Peer Bullying Questionnaire for Students, Junior Temperament and Character Inventory, State-Trait Anxiety Inventory-1 and -2 (STAI-1 and -2), Childhood Trauma Questionnaire (CTQ) and Child Depression Inventory (CDI) were completed by the adolescents; The Leuven Perceived Parenthood Scale, Temperament and Character Inventory, and Symptom Checklist were completed by the mothers. Results: Out of 134 adolescents participating in the study, 9 were bullies (6.72%), 45 were victims (33.58%), 31 were bully-victims (23.13%), while 49 were not involved in bullying (36%,57). 69 adolescents were followed with inattentive presentation of ADHD (51.49%) and 65 adolescents were followed with combined presentation of ADHD (48.51%) and combined presentation of ADHD was more common in adolescents, who bully their peers. It was determined that the parents of the victims were frequently divorced, and the parents of those who did not participate in the bullying behavior were frequently married. Low socioeconomic-sociocultural status was more common among the adolescents, who bully their peers. The rate of getting pre-school education was higher in those who were not involved in bullying behavior. The rate of Specific Learning Disability comorbidity was higher in victims and the rate of Disruptive Behavior Disorders comorbidity was higher in bully-victims. ADHD symptom severity was higher in those who bully their peers. Childhood trauma, depression, and anxiety symptom scores were higher in bully-victims. The mothers of those who did not engage in bullying behavior, scored higher in parental attitude providing behavioral control, sensitivity, autonomy support, and lower in psychological control. The temperament and character traits of the adolescents and their mothers and the severity of the mothers' psychiatric symptoms affected the bullying roles of adolescents. Conclusion: According to our study, the presentation of ADHD, the marriage status of the parents, the socioeconomic-sociocultural level of the family, the presence of pre-school education of the adolescents, comorbid diagnoses, ADHD symptom severity, child neglect and abuse experience, temperament and character traits of the adolescents and their mothers, mother's perceived parental attitude and psychological symptoms are associated with the bullying roles of the adolescent.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    816651

    Bir eğitim ve araştırma hastanesinin çocuk psikiyatri kliniğine başvuran boşanmış ebeveynlere sahip çocuk ve ergenlerde akran zorbalığı rolleri ve ilişkili psikopatolojiler

    Peer bullying roles and related psychopathologies in children and adolescents with diverse parents attending the child psychiatry clinic of a training and research hospital

    BİLGE DİDEM TUNALI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. İBRAHİM ADAK

  2. Tez No

    795502

    Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı almış ve almamış ortaokul öğrencilerinin akran zorbalığı ve sosyal anksiyete açısından incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    MELİKE ÖZSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiUluslararası Kıbrıs Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    ÖĞR. GÖR. UMUT ÇIVGIN

  3. Tez No

    331546

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısıyla izlenmekte olan çocuklarda akran örselemesi/ zorbalık

    Peer victimization/ bullying in children with attention deficit hyperactivity disorder

    ABDURRAHMAN CAHİD ÖRENGÜL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    PsikiyatriMarmara Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN TALAT SABUNCUOĞLU

  4. Tez No

    750463

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde ebeveyn duygu dışavurumunun incelenmesi ve duygu dışavurumu ile empati becerileri, davranış problemleri, akran zorbalığı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

    Investigation of parental expressed emotion in adolescent with attention deficit hyperactivity disorder and evaluation of the relationship between expressed emotion and empathy skills, conduct problems, peer bullying

    ASLI AYDIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE AKSU

  5. Tez No

    637590

    Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde zorbalığın yaşam kalitelerine etkisi

    The relationship between bullying and quality of life in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder

    SELENGE BALJİNNYAM

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikiyatriBezm-i Alem Vakıf Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDURRAHMAN CAHİD ÖRENGÜL

Geri Dön