A critical approach to the literature on reasons for delay; and perception of the reasons for delay in the Turkish construction industry
Gecikme nedenleri üzerine olan literatüre eleştirel bir yaklaşım; ve Türk inşaat endüstrisindeki gecikme nedenlerine ilişkin algı
- Tez No: 683439
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜL POLAT TATAR, PROF. DR. MİKLOS HAJDU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı İşletmesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
Bir inşaat projesinin başarılı bir şekilde yükleniciden işverene teslim edilmesi veya diğer bir ifade ile bir inşaat projesinin başarılı bir şekilde tamamlanması; projenin belirlenen süre, bütçe ve kalite standartları içerisinde, işverenin çizmiş olduğu kapsam dâhilinde tamamlanması anlamına gelmektedir. Dolayısıyla; bir inşaat projesinin belirlenen süre içerisinde tamamlanması, projenin başarıya ulaşmasında en önemli kıstaslardan biridir. Ancak; inşaat projeleri doğaları gereği dinamik, sürekli değişen ve karmaşık bir yapıya sahiptir. İnşaat projelerinin sahip olduğu bu özellikler, projenin başarılı bir şekilde tamamlamasını engelleyen çeşitli belirsizlik ortamlarını doğurmaktadır. Birçok bilinmezliği bünyesinde barındıran inşaat projelerinde gecikmelerin veya diğer bir ifade ile proje başarı metrikleri içerisinde yer alan süre parametresinde meydana gelen olumsuz sapmanın oldukça sık bir şekilde meydana geldiği bilinmektedir. En genel anlamıyla gecikme kavramı bir şeyin planlanandan veya beklenenden daha geç tamamlanması durumunu ifade etmektedir. İnşaat projeleri ve proje yönetimi konseptinde“gecikme”terimi, bir inşaat projesinin yapım aşamasının sözleşmede belirtilen süreden daha geç veya sözleşme belirtilen belirgin bir tarihten sonra tamamlanması durumunu ifade etmektedir. Ancak, tanımın daha anlaşılır olabilmesi adına proje kavramının kapsamının net bir şekilde ortaya konulmalıdır. İnşaat teknolojilerinin ve proje yönetim araçlarının her geçen gün gelişmesine rağmen, hemen hemen her inşaat projesi bir dereceye kadar gecikmektedir. İnşaat projelerinde meydana gelen bu gecikmeler, projenin başarı ölçütleri üzerinde çeşitli olumsuz etkilere neden olmaktadır. İnşaat projelerinde meydana gelen gecikmeler genellikle süre uzatımı hak taleplerine, maliyet aşımlarına, proje paydaşları arasındaki anlaşmazlıklara ve nihai olarak sözleşmenin feshi veya terkine yol açar. Buna ek olarak; inşaat projelerinin hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri için önemi ile birlikte gecikmelerin inşaat projeleri özelindeki önemi göz önünde bulundurulduğunda, inşaat projelerinde meydana gelen gecikmelerin bir ülkenin ekonomik ve sosyal kalkınma süreçlerine çeşitli olumsuz etkilerinin olduğu söylenebilir. Bu nedenle, inşaat projelerinde meydana gelen gecikmelerle ilişkili riskleri yönetmek ve gecikmelere bağlı olumsuz etkileri minimum düzeylere çekebilmek adına gecikme nedenlerinin belirlenmesi önemlidir. Gecikmelerin olumsuz etkilerini ortadan kaldırmanın veya minimum düzeye indirmenin ilk adımı, gecikme nedenlerinin belirlenmesidir. İnşaat projelerinde meydana gelen gecikmeler üzerine yapılan çalışmalar incelendiğinde; bir çok araştırmacının inşaat projelerine özgü çeşitli parametreleri de göz önünde bulundurarak inşaat projelerindeki gecikme nedenlerinin belirlenmesi konusu altında bir çok kapsamlı çalışma yaptıkları gözlemlenmiştir. Araştırmacılar tarafından incelenen inşaat projelerine özgü parametlere belirgin ülke koşulları, proje tipi, projenin ölçeği, proje teslim yöntemi örnek olarak verilebilir. Türkiye'deki inşaat projelerinde meydana gelen gecikmeleri derinlemesine analiz edebilmek ve olası gecikme nedenlerinin belirlenmesi adına ayrıntılı bir literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda; 33 farklı ülkede yapılan 70 farklı akademik çalışma çeşitli açılardan eleştirel olarak incelenmiştir. Yapılan literatür taraması sonucunda incelenmek üzere 30 olası gecikme nedeni belirlenmiştir. Ayrıca; kapsamlı literatür taraması sırasında, inşaat projelerinde meydana gelen gecikmelerin belirlenmesi üzerine kalemine alınan mevcut literatürdeki bazı eksiklikleri gün yüzüne çıkarmıştır. Gecikme nedenlerinin belirlenmesine yönelik kapsamlı ve eleştirel bir literatür taramasının ardından, Türkiye yürütülen inşaat projelerinde çalışan uygulamacıların gecikmelerin oluşum sıklıklarına ve gecikme nedenine bağlı olarak inşaat projesinde meydana gelmesi muhtemel olumsuz etkilerine yönelik bakış açılarını incelemek için bir anket çalışması yürütülmüştür. Hazırlanan anket 4 ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, katılımcıların eğitim durumları, inşaat sektöründeki toplam deneyimi, yer aldıkları proje sayısı gibi katılımcıların mesleki deneyimlerine yönelik çeşitli sorular sorulmuştur. İkinci bölümde ise katılımcıların görev aldıkları projelere ilişkin çeşitli bilgiler sorgulanmıştır. Anketin üçüncü ve dördüncü bölümleri, kapsamlı literatür taraması sonucunda elde edilen 30 gecikme nedeninin her birinin oluşum sıklığı ve oluşması durumunda etkileri sorgulanmıştır. Hazırlanan anketteki mantıksal hataları kontrol etmek ve anketin eksiksizliğini değerlendirmek için anket katılımcılara dağıtılmadan önce bir pilot çalışması yapılmıştır. Yapılan pilot çalışmanın ardından, İnşaat Mühendisleri Odası ve sosyal medya aracılığıyla ilgili anket dağıtıma çıkmıştır. Toplam 153 geri dönüş sağlanmış olmakla birlikte bir katılımcının (RSP51) anketi cevapladığı gün itibariyle sektörel tecrübesinin bulunmaması ve herhangi bir projede çalışmıyor olmasından dolayı değerlendirme dışı bırakılmıştır. Nihai olarak 152 katılımcının anket sorularına vermiş olduğu cevaplar değerlendirmeye alınmıştır. %95 güven düzeyi ve %8 hata payı için toplam örnek büyüklüğü 150 olarak hesaplanmıştır. Anketten elde edilen sonuçlar ile birlikte 30 gecikme nedeni Sıklık İndeksi, Şiddet İndeksi ve Göreceli Önem İndeksi'ne göre sıralanmıştır. Ayrıca anketten elde edilen verilere Cronbach Alpha güvenirlik testi ve Kruskal-Wallis H Testi uygulanmıştır. Tezde Cronbach Alfa değerleri oluşum sıklığı için 0.952, şiddet derecesi için 0.969 ve önem derecesi için 0.964 olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, anketin güvenilir olduğu ve tüm katılımcıların soruları hemen hemen aynı şekilde anladıkları kabul edilmiştir. Kruskal-Wallis H testinden elde edilen sonuçlara göre, gecikme nedenlerinin önem derecesini yönelik algıyı şekillendiren en önemli unsurun ankete katılan katılımcıların deneyim düzeyi olduğu tespit edilmiştir. Son olarak; yapılan sıralama analizi sonucunda Türk inşaat endüstrisinde karşılaşılan en önemli problemler sırasıyla“DC02: Proje kapsamındaki belirsizlikler ve/veya değişiklik talimatları”,“DC25: Ekonomik problemler (kur kayıpları, enflasyon, fiyat artışları, fiyat dalgalanmaları vb.”,“DC06: İşverenin/Mal sahibinin karar ve/veya onay mekanizmasında yaşanan aksaklıklar”,“DC11: Yüklenicinin eksik veya yetersiz plan ve programı ve yanlış veya yetersiz maliyet tahmini”,“DC20: Düşük alt yüklenici performansı ve/veya alt yüklenici kaynaklı problemler”olduğu belirlendi. Öte yandan, en az öneme sahip olan 5 gecikme nedeni ise“DC30: İş kazaları ve/veya yetersiz saha güvenlik önlemleri”,“DC22: Su, elektrik, telefon hizmetleri gibi kamusal hizmetlerin alınmasında yaşanan sorunlar”,“DC27: Doğal Afetler”,“DC29: Mevzuat Değişiklikleri”, ve“DC26: İşçi ve/veya teknik personel arasında yaşanan sorunlar ve/veya grevler”olduğu tespit edilmiştir. Bu tez ile temel olarak inşaat projelerinde meydana gelen gecikmelerin belirlenmesi konusunda yürütülmüş mevcut çalışmalar incelenmiş ve bu çalışmalar eleştirel bir bakış açısı ile değerlendirilmiştir. Elde edilen bulguların, ilerleyen aşamalarda benzer konularda yapılması muhtemel çalışmalara önemli katkılar sunması hedeflenmiştir. Bunun yanı sıra, bu tez ile Türkiye'de gerçekleştirilen inşaat projelerinde meydana gelen gecikme nedenleri derinlemesine incelenmiştir. Bu kapsamda yürütülen anket çalışması ile Türkiye'deki inşaat projelerinde çalışan profesyonellerin inşaat projelerindeki gecikme nedenlerine yönelik tecrübelerinin aktarımı hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
Throughout the decades, it has been common knowledge that the most important goal of a construction project is to achieve an owner's desire on time, within budget, and at the specified quality level. However, due to the construction projects' dynamic, ever-changing, and complex nature, achieving these goals is quite challenging. This complex, dynamic and ever-changing environment creates uncertainties that can lead to deviations in project success metrics. One of the most important negative deviations in project success metrics is delays encountered in construction projects. In the most general sense,“delay”is a term referring to making something happen at a later time than originally planned or expected. In the concept of“construction management”, the term“delay”is referring the situation where the construction phase of the project completes or is expected to complete either beyond the stipulated completion date by the work contract or beyond a significant interim contract milestone date specified in the project schedule. Despite the introduction of new construction technologies and management tools, almost every construction project has been delayed to some degree. Delays have several adverse effects on the success of construction projects in terms of time, cost, and quality. Delays often lead to an extension of time claims, cost overruns, disputes between project stakeholders, and abandonment and termination of contracts. In addition, at the macro level, delays in construction projects may adversely affect the economic and social growth of countries, especially in developing countries. Therefore, it is important to identify the causes of delays to manage the risks associated with delays. The first and most crucial step in eliminating or minimizing the negative impacts of delays is to identify the causes of delays. Indeed based on this foundation, the identification of the causes of delays in construction projects has been extensively studied over the years in terms of various aspects, such as country characteristics, type of project and scale of the project, and others. To make a list of potential causes of delay and adapted the list to the Turkish Construction Industry, a detailed literature review was conducted on the papers that revealed the reasons for the delay. However, the comprehensive literature review indicated that there are several problems in the existing literature that need to be addressed. Within this scope, a total of 70 papers focusing on the identification of the causes of delay in construction projects from 33 countries were critically analyzed in terms of the research method used, the phases of the project, the perspective of project stakeholders, the type of classification of causes of delay, number of causes of delay identified, the definition of the delay, the type of project delivery system and/or contract, the type of project, and the location of the project. Following a comprehensive and critical literature review on the identification of causes of delay, a questionnaire was prepared to examine the perspectives of practitioners working in the Turkish Construction Industry. There were four key sections in the questionnaire. In the first section, the respondents' background such as their professionalism, educational background, experience in the construction industry, number of projects in which they were involved were questioned. The second section of the questionnaire was created to collect information about the project in which the respondent was involved. The third and fourth sections of the questionnaire focused on the frequency and severity of each of the 30 causes of delays. A small pilot study was conducted before the questionnaire was distributed to collect useful responses, check for logical errors, and assess the questionnaire's completeness. This questionnaire was distributed to the participants via the Chamber of Civil Engineers and social media after a pilot study. After collecting the responses, the 30 causes of delay were ranked according to their Frequency Index, Severity Index, and Relative Importance Index. Moreover, the Cronbach Alpha reliability test and Kruskal-Walis H Test were applied to the data obtained from the questionnaire. The thesis was revealed that Cronbach's Alpha Values were 0.952 for the frequency of occurrence, 0.969 for severity, and 0.964 for importance degrees. As a result, the questionnaire was deemed reliable, and all respondents had the same understanding of the questions. According to the Kruskal-Walis H Test, the respondents' level of experience was the most important factor in their assessments of the importance degree of the causes of delay. Lastly, according to the results of ranking analysis, the top-five most important causes of delay were“DC02: Change orders and/or uncertainty in the project's scope”,“DC25: Economic problems (currency losses, inflation, escalation, price increases, fluctuations, etc.)”,“DC06: Deficiencies in the owner's decision and/or approval process”,“DC11: Inadequate or improper budgeting and planning conducted by the contractor”,“DC20: Low subcontractor performance and/or subcontractor related problems”. On the other hand, the top-five least important causes of delay were“DC30: Occupational accidents and/or insufficient site safety considerations”,“DC22: Problems in providing services from utilities (water, electricity, telephone)”,“DC27: Acts of God”,“DC29: Legislative amendments”, and“DC26: Problems among the labors and/or technical staff and/or strikes”in Turkish Construction Industry.
Benzer Tezler
- İnşaat projelerinde gecikmeye neden olan faktörler: Bir sentezleme çalışması
The causes of delay in construction projects: An synthesis study
ÖZGE UÇMAZBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA HEYECAN GİRİTLİ
- Zaman gecikmeli sistemler için kural kaydırma tabanlı bulanık mantık kontrolör tasarımı
Rule shift based fuzzy controller design for time delay systems
MÜGE ATEŞOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜJDE GÜZELKAYA
- Hukuk güvenliği bakımından mülkiyet hakkına vergisel müdahaleler: AİHM kararları ışığında bir inceleme
Tax interventions on right to property in terms of legal security: An examination in the light of ECHR decisions
AYŞE NUR YAYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BALCA ÇELENER
- Quorum quenchıng membran biyoreaktörlerde kullanılan immobilizasyon medyalarında malzeme tercihinin etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of material preference on immobilization media used in Quorum quenching membrane bioreactors
SEMANUR SOYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÖRTE KÖSE MUTLU
- Harita projelerinin cpm-PERT yöntemleri ile programlanması
Project plannıng and management with CPM and PERT
REHA METİN ALKAN