Geri Dön

Türkiye'de yayılış gösteren Scabıosa L. sensu lato (Caprıfolıaceae) cinsinin taksonomik revizyonu

Taxonomic revision of the genus Scabiosa L. sensu lato distributed in Turkey

  1. Tez No: 684571
  2. Yazar: JALE ÇELİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET AKSOY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Botanik, Botany
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 292

Özet

Bu çalışmada Türkiye Florası'nda 38 takson (2'si şüpheli kayıt ve 2'si Ege adalarından bilinen) ile temsil edilen Scabiosa L. cinsinin taksonomik açıdan revize edilmesi amaçlanmıştır. Cins üzerindeki bu revizyon çalışması morfolojik ve nümerik çalışmalar olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın materyali olan Scabiosa taksonları 2015-2021 yılları arasında yapılan arazi çalışmaları ile Türkiye genelinden toplanmıştır. Morfolojik çalışmalar arazi çalışmaları sırasında toplanan ve incelenen ulusal ve uluslararası herbaryum örnekleri üzerinden gerçekleştirilmiştir. Nümerik analizler 44 metrik olmayan ve 48 metrik karakter olmak üzere toplam 92 karakter üzerinden yapılmıştır. UPGMA kullanılarak bir dendrogram elde edilmiştir. Metrik olmayan karakterlere, Metrik Olmayan Çok Boyutlu Ölçekleme analizi (Non-metric Multidimensional Scaling, NMDS) ve metrik karakterlere Temel Bileşenler Analizi (Principal Component Analysis, PCA), Past v4.06b programı kullanılarak uygulamış ve türler arasındaki fenetik ilişkiler ortaya konmuştur. Morfolojik açıdan Türkiye Scabiosa cinsinin 3 cins (Scabiosa L., Sixalix Raf. ve Lomelosia Raf.) altında toplanabileceği görülmüştür. Nümerik çalışmalar sonucunda taksonları ayırmada metrik olmayan verilerin metrik verilere göre daha kullanışlı olduğu belirlenmiştir. Ek olarak Scabiosa ve Lomelosia cinslerini net olarak ayırmış, ancak Sixalix cinsi içerisinde yer alan taksonu Scabiosa cinsi içerisinde değerlendirmiştir. Bu tez çalışması sonucunda Scabiosa cinsine bir yeni takson kaydı yapılmış, Scabiosa lucida ve L. brachiata taksonları için lektotip belirlenmiş, L. pseudograminifolia'nın statüsü değiştirilmiştir. Ayrıca 7 takson sinonim yapılmıştır. Böylece Türkiye'de yayılış gösteren Scabiosa cinsine ait takson sayısı 1'i endemik olmak üzere 11 takson, Sixalix cinsine ait takson sayısı 1 ve Lomelosia cinsine ait takson sayısı 7'si endemik olmak üzere 22 takson olarak belirlenmiştir. Bu çalışmanın yazılmakta olan Resimli Türkiye Florası'na katkı sağlayacağı ve ileride yapılacak çalışmalara ışık tutacağı beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

The aim of this study was the taxonomic revision of the genus Scabiosa L., which is represented by 38 taxa (2 suspicious records and 2 known from the Aegean islands) in the Flora of Turkey. The revision was carried out in two steps using morphological and numerical studies. Samples of the Scabiosa taxa were collected across Turkey during field studies that were carried out between the years 2015-2021. Morphological studies were carried out on national and international herbarium samples that were collected and examined during the field studies. Numerical analyses were performed using a total of 92 characters, of which 44 were non-metric and 48 were metric. A dendrogram was obtained using UPGMA. Non-metric Multidimensional Scaling (NMDS) and Principal Component Analysis (PCA) were performed on non-metric and metric characters, respectively, using the software Past v4.06b which revealed the phenetic relationship between the species. Morphologically, it was found that the Turkish representatives of the genus Scabiosa can be grouped under 3 genera (Scabiosa L., Sixalix Raf. and Lomelosia Raf.). From results of the numerical studies, it was determined that non-metric data were more useful than metric data in separating the taxa. Additionally, the genera Scabiosa and Lomelosia were clearly separated, but the taxon within the genus Sixalix was evaluated to be within the genus Scabiosa. As a result of this thesis study, a new taxon was registered to the genus Scabiosa, lectotypes were determined for the taxa Scabiosa lucida and L. brachiata, and the status of L. pseudograminifolia was changed. In addition, 7 taxa became synonyms. Thus, the number of taxa belonging to the genus Scabiosa distributed in Turkey was determined as 11, of which 1 is endemic, the number of taxa belonging to the genus Sixalix was determined as 1, and the number of taxa belonging to the genus Lomelosia was determined as 22, of which 7 are endemic. It is expected that this study will contribute to the Illustrated Flora of Turkey and will shed light on future studies.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de yayılış gösteren Scabiosa columbaria L. taksonlarının morfolojik, anatomik ve palinolojik özelliklerinin araştırılması

    Investigation of morphological, anatomical and palynological characters of Scabiosa columbaria taxa in Turkey

    HÜSEYİN GİRİŞKEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    BiyolojiAkdeniz Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET AKSOY

  2. Marmara Bölgesinde yetişen Taraxacum türleri üzerinde farmasötik botanik araştırmalar

    Pharmaceutical Botany Investigations on Taraxacum Species Growing in Marmara Region

    MÜNEVVER BAHAR GÜRDAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Botanikİstanbul Üniversitesi

    Farmasötik Botanik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA NERİMAN ÖZHATAY

  3. Türkiye'de yayılış gösteren bazı campanula türlerinin fitokimyasal açıdan değerlendirilmesi ve biyolojik aktivitelerinin araştırılması

    Investigation of phytochemical properties and biological activities of some campanula species distributed in Turkey

    AYŞE ERDOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul Üniversitesi

    Farmakognozi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYNUR SARI

  4. Türkiye'de yayılış gösteren Bolboschoenus palla cinsine ait türlerin filogenetik analizi ve DNA barkodlaması

    Phylogenetic analysis and DNA barcoding of species of the genus Bolboschoenus palla distributing in Turkey

    HİLAL NUR VURAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    GenetikErciyes Üniversitesi

    Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEM VURAL

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDAN ŞAPCI SELAMOĞLU

  5. Türkiye'de yayılış gösteren Tomares türleri üzerinde sistematik araştırmalar

    Systematic studies on the types of Tomares distributed in Turkey

    FATMA YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyolojiGazi Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELMA ÇALIŞKAN