Ahdî'nin Gülşen-i Şuʿarâ tezkiresinde şahsiyet, üslup, muhteva ve edebî tenkit
The personality, style, content and literary criticism in the tazkira of Ahdî's Gülşen-i Şu'arâ
- Tez No: 684935
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT KEKLİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Klasik Türk edebiyatında, Anadolu sahasında Sehî Bey ve Latîfî tezkirelerinden sonra yazılan üçüncü şairler tezkiresi olan Gülşen-i Şuʿarâ, 1564 tarihinde Bağdatlı Ahdî (ö. 1002/1593-94) tarafından Şehzade Sultan Selîm adına kaleme alınmıştır. Büyük bir çoğunluğu Osmanlı Devletinin doğu bölgesinde yaşayan 381 şairin biyografisinin yer aldığı Gülşen-i Şuʿarâ tezkiresini konu alan bu tez çalışması dört bölümden oluşmaktadır. Gülşen-i Şuʿarâ tezkiresinin değişik açılardan değerlendirilmesini esas alan bu çalışmanın ilk bölümünde, bir şair olarak Ahdî'nin kişilik özellikleri ve bunların tezkireye olan yansımaları incelenmiştir. İkinci bölümde, şair biyografilerinin genelinde ön plana çıkan özellikleri ortaya konulmuş ve Ahdî'nin biyografilerde geçen muhtelif bilgilere tezkirede nasıl bir düzen içerisinde yer verdiği üzerinde durulmuştur. Bunun yanı sıra tarihi süreç içerisinde şairlerin sanat anlayışlarına doğrudan etki eden yaşadıkları birtakım önemli değişimler tespit edilmeye çalışılmıştır. Ahdî'nin mahlaslara yönelik değerlendirmeleri yine bu bölümde üzerinde durulan diğer bir konudur. Gülşen-i Şuʿarâ'da dil ve üslüp özelliklerine yer verilen üçüncü bölümde ise tezkirenin dili, bir üslup özelliği olarak Gülşen-i Şuʿarâ'da istitrâd ve Gülşen-i Şuʿarâ'da tahkiyevi üslup genel hatlarıyla ele alınmıştır. Dördüncü bölümde, Gülşen-i Şuʿarâ' tezkiresinde edebî tenkit ile Ahdî'nin değerlendirmelerine yön veren temel referanslar belirlenmiştir. Yine bu bölümde şairlere yönelik Ahdî tarafından ortaya konulan eleştirilerin hangi konuları kapsadığı ve hangi temel eleştiri ilkelerinin gözetildiği incelenmiştir. Yazar odaklı bakış açısının egemen olduğu bu çalışmanın merkezinde klasik edebiyatın içerisinde yoğrulmuş olan Ahdî'nin tezkire anlayışı vardır.
Özet (Çeviri)
In classical Turkish Literature, Gülşen-i Şuʿarâ, the third poets' tezkire written after Sehî Bey and Latîfî tezkires in the Anatolian field, was written by Bağdatlı Ahdî (d. 1002/1593-94) in the name of Prince Sultan Selîm in 1564. This thesis work on Gülşen-i Şuʿarâ tezkire, which includes the biographies of 38 poets, most of whom lived in the Eastern Region of the Ottoman state, consists of four parts. In the first part of this study, which is based on the evaluation of Gülşen-i Şuʿarâ tezkire from different perspectives, the personality traits of Ahdî as a poet and their reflections on the tezkire were examined. In the second chapter, the prominent features of the poet biographies are presented and the order in which Ahdî, gives a placa various information in biographies in the tezkire are emphasised. In addition to this, it has been tried to determine some important changes that poets have experienced in the historical process, which directly affect their understanding of art. The evaluations of Ahdî regarding pseudonyms are another issue emphasised in this section. In the third chapter, which includes language and style features in Gülşen-i Şuʿarâ, the language of tezkire, as a stylistic feature istitrâd in Gülşen-i Şuʿarâ, and narrative style in Gülşen-i Şuʿarâ, are discussed in general terms. In the fourth chapter, the literary criticism in Gülşen-i Şuʿarâ's tezkire and the basic references that guide Ahdî's evaluations are determined. Again, in this section, what topics covered of the criticisms put forward by Ahdî against to the poets and which basic principles of criticism considered are examined. In the center of this work, in which the author-oriented perspective is dominant, there is Ahdî's understanding of tezkire, which was kneaded in Classical literature.
Benzer Tezler
- Ahdi ve Gülşen-i Şu'arası
Başlık çevirisi yok
SÜLEYMAN SOLMAZ
Doktora
Türkçe
1996
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA İSEN
- XVI- XVII. yüzyıl şuara tezkirelerinde şair sultan ve şehzadelere dair poetik değerlendirmeler
Başlık çevirisi yok
EMİNE FENER İBİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıArtvin Çoruh ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN UZUN
- Konyalı Muhyî'nin Behcetü'l-Esrâr tercümesi (Kenzü'l-Menâkıb ve Remzü'l-Mevâhib) [İnceleme-tenkitli metin-diliçi çeviri-tıpkıbasım]
Translation of Behcetü'l-Esrâr by Konyalı Muhyî (Kenzü'l-Menâkib ve Remzü'l-Mevâhib) [Analysis-critical text-linguistic translation-facsimile]
MURATHAN ATAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK YAZAR
- Bizans tasvir sanatında tevrat öyküleri
The Old testament episodes in byzantine image art
FÜSUN AYDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Sanat TarihiEge ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP MERCANGÖZ
- Türk dış politikasında ahdi hukukun ihlalinden doğan krizler
Crises of Turkish foreign policy caused by violation of contractual Obligations
YUNUS ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Uluslararası İlişkilerYıldız Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. FUAT AKSU