Geri Dön

Bulanık mantık yaklaşımı ile yönetici yetkinliklerinin ölçülmesi

Measuring executive competencies by fuzzy logic approach

PDF İndir

  1. Tez No: 687775
  2. Yazar: BELMA SEHER UYSAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 223

Özet

Yetkinlik, istenilen performansa ve başarıya ulaşabilmek için kişide olması gereken bilgi, kişilik özellikleri, duygusal ve sosyal özelliklerin bütünü olarak bireyin gözlemlenebilir ve ölçümlenebilir davranışların açığa çıkmasının altında yatan unsurdur. Bireylerin yetkinliği keskin çizgilerle sınırlandırılamayacak, belirsizlikler içeren ve insan doğasındaki pek çok özellikte olduğu gibi tam ve doğru bir şekilde ölçümlenmesi çok kolay olmayan unsurlardır. Var olan bu gerçek ışığında, yapılan bu araştırmada yönetici yetkinlikleri bulanık mantık yaklaşımı ile değerlendirilmiştir. Bu amaçla ilk önce yönetici yetkinlik ölçeği geliştirilmiştir. Ölçek geliştirme aşamalarında önce 101 maddelik soru havuzu oluşturulmuş, ardından kapsam geçerliği için Lawshe tekniği ile uzmanlardan alınan görüşler doğrultusunda 65 maddelik aday ölçek elde edilmiştir. Aday ölçekle MEB'de görev yapan 494 okul müdürü ve müdür yardımcısından veri toplanmıştır. Geçerlik ve güvenirlik analizleri ile açımlayıcı faktör analizi yapılarak Varimax döndürme tekniğiyle 33 maddeden ve 4 boyuttan oluşan bir ölçek elde edilmiştir. İkinci aşama olarak geçerlik ve güvenirlik analizleri tamamlanarak geliştirilen yönetici yetkinlik ölçeğiyle 422 kişiden veri toplanarak analiz edilmiştir. Kişilerin yetkinlik puanlarının hesaplanmasında bulanık mantık yaklaşımı kullanılmıştır. Mamdani bulanık çıkarımı metodu altında ölçeğin mevcut faktörleri ile dört girişli, bir çıkışlı model inşa edilmiştir. Üyelik fonksiyonu olarak gaussian üyelik fonksiyonu, durulaştırma metodu olarak centroid yöntemi kullanılmıştır. Bulanık mantık yaklaşımıyla elde edilen puanların demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Ayrıca ölçekten elde edilen veriler klasik mantık yöntemi ile de değerlendirilmiş ve yetkinlik puanları elde edilmiştir. Klasik mantık yaklaşımıyla elde edilen puanların da demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Birey bazında yetkinlik ölçeğinden bulanık mantık yaklaşımıyla ve klasik mantık yaklaşımıyla alınan puanlar analiz edilmiştir. Sonuç olarak; yetkinlik puanlarının klasik mantıkla ve bulanık mantıkla değerlendirilmelerinden elde edilen sonuçlarda farklılıklar olduğu görülmüştür. Klasik mantıkla yetkinlik puanı ölçümü yapıldığında“düşük”yetkinlik seviyesinde hiç kimse bulunmazken, bulanık mantıkla yapılan değerlendirme sonrasında“düşük”yetkinlik seviyesinde 1 kişi, klasik mantıkla yetkinlik puanı ölçümü yapıldığında“orta”yetkinlik seviyesinde hiç kimse bulunmazken, bulanık mantıkla yapılan değerlendirme sonrasında“orta”yetkinlik seviyesinde 52 kişi, klasik mantıkla yetkinlik puanı ölçümü yapıldığında“yüksek”yetkinlik seviyesinde 175 kişi bulunurken, bulanık mantıkla yapılan değerlendirme sonrasında“yüksek”yetkinlik seviyesinde 181 kişi, klasik mantıkla yetkinlik puanı ölçümü yapıldığında“çok yüksek”yetkinlik seviyesinde 247 kişi bulunurken, bulanık mantıkla yapılan değerlendirme sonrasında“çok yüksek”yetkinlik seviyesinde 188 kişi bulunmuştur. Yönetici yetkinlik ölçeğinden alınan puanların klasik mantıkla ve bulanık mantıkla değerlendirilmeleri sonucunda 394 kişinin puanlarında %36 ila %1 arasında değişen puanlar olmuş, bu puan değişimi klasik mantık aleyhine olmuştur. Yani bu 394 kişinin bulanık sistemle elde edilmiş yetkinlik puanları klasik sistemle elde edilen puanlardan düşük olmuştur. Bununla birlikte 14 kişinin puanları hem klasik mantıkla hem de bulanık mantıkla değerlendirildikleri zaman aynı kalmıştır. Öte taraftan 14 kişinin klasik mantıkla elde edilen yetkinlik puanlarında bulanık mantıkla yapılan değerlendirme sonucu artma olmuştur. Buradan hareketle değerlendirme puanlarının klasik mantık ve bulanık mantık yaklaşımına göre farklılık gösterebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

Competence is the element underlying the emergence of observable and measurable behaviors of the individual, as the whole of the knowledge, personality traits, emotional and social characteristics that a person must have in order to achieve the desired performance and success. The competencies of individuals are elements that cannot be limited with sharp lines, contain uncertainties and are not easy to measure precisely and accurately, as in many other features of human nature. In the light of this fact, executive competencies were evaluated with fuzzy logic approach in this research. For this purpose, a manager competence scale was first developed. During the scale development stages, first a 101-item question pool was created, and then a 65-item candidate scale was obtained in line with the opinions of experts using the Lawshe technique for content validity. With the candidate scale, data were collected from 494 school principals and vice principals working in the Ministry of National Education. A scale consisting of 33 items and 4 dimensions was obtained by using the Varimax rotation technique by performing validity and reliability analyzes and exploratory factor analysis. Data were collected from 422 people and analyzed with the manager competency scale developed by completing the validity and reliability analyzes. Fuzzy logic approach was used to calculate the competency scores of the individuals. Under the Mamdani fuzzy extraction method, a four-input, one-output model was constructed with the existing factors of the scale. Gaussian membership function was used as membership function and centroid method was used as clarification method. It was examined whether the scores obtained with the fuzzy logic approach differ according to demographic variables. Scores obtained from the competency scale on an individual basis with the fuzzy logic approach and the classical logic approach were analyzed. Evaluation results of competency scores with classical logic and fuzzy logic differ. While there is no one at“low”competency level when proficiency score is measured with classical logic, there is 1 person at“low”proficiency level after the assessment made with fuzzy logic, and no one is found at“medium”proficiency level when proficiency score is measured with classical logic, while there is no one at“medium”proficiency level after fuzzy logic assessment. While there are 52 people at the“proficiency level”, 175 people at the“high”proficiency level when the proficiency score is measured with classical logic, there are 181 people at the“high”proficiency level after the assessment made with fuzzy logic, and 247 people at the“very high”proficiency level when the proficiency score is measured with classical logic, After the evaluation with fuzzy logic, 188 people were found at“very high”competence level. As a result of the evaluation of the scores obtained from the executive competency scale with classical logic and fuzzy logic, 394 people's scores ranged from 36% to 1%, and this score change was against classical logic. In other words, the competency scores of these 394 people obtained with the fuzzy system were lower than the scores obtained with the classical system. However, the scores of 14 subjects remained the same when evaluated with both classical logic and fuzzy logic. On the other hand, the competency scores of 14 people obtained with classical logic increased as a result of the evaluation made with fuzzy logic. From this point of view, it was concluded that the evaluation scores may differ according to the classical logic and fuzzy logic approach.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    467732

    Bulanık mantık yaklaşımı ile insan kaynakları yönetimi

    The fuzzy logic approach in human resources management

    JALE KONAÇOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    MatematikYıldız Teknik Üniversitesi

    Matematik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA İNCİ ALBAYRAK

  2. Tez No

    397798

    A gradual approach in portfolio selection problem: Optimization by using fuzzy approach with SSD efficiency test

    İkinci derece stokastik baskınlıkta verimlilik testi ve bulanık mantık yaklaşımı ile iki aşamalı bir portföy optimizasyonu

    CELAL BARKAN GÜRAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OKTAY TAŞ

  3. Tez No

    557467

    Bir tanker işletmesinde satınalma süreç modellemesi

    Purchasing process management model in the tanker shipping company

    ENDER YALÇIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Denizcilikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZCAN ARSLAN

  4. Tez No

    397359

    Bulanık mantık yaklaşımı ile mobilya sektöründe tedarikçi seçimi

    Supplier selection application by fuzzy logic approach in furniture industry

    NURAY BARK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ESRA TEKEZ

  5. Tez No

    197675

    Sinirsel bulanık mantık yaklaşımı ile havza modellemesi

    Modeling of watershed using adaptive neuro-fuzzy inference system approach

    MAHMUT FIRAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    İnşaat MühendisliğiPamukkale Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MAHMUD GÜNGÖR

Geri Dön