Optically stimulated luminescence (OSL) and its applications to archaelogical materials: A pilot study
Işık uyarımlı lüminesans (OSL) tarihlendirme yönteminin arkeolojik eserlere uygulanması: Arkeometrik pilot çalışma
- Tez No: 68813
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. GÜLAY ÖKE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeometri, Archaeometry
- Anahtar Kelimeler: arkeometri, arkeolojik, OSL, seramik, Datça-Burgaz, kazı alam. VI, archaeometry, archaeological, OSL, pottery, Datça-Burgaz, archaeological site, palaeodose, annual dose. IV
- Yıl: 1997
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 64
Özet
öz Yurdatapan, Emre Yüksek Lisans, Arkeometri Ana Bilim Dalı Tez Yöneticisi: Doç Dr. Gülay Öke Eylül 1997, 52 sayfa Bu çalışmada yeni alınmış olan Işık Uyanmlı Lüminesans Sistemi (OSL) ve ekipmanlarının kalibrasyonunun yapılması hedeflenmiştir. Aynı zamanda bu kalibrasyon işleminin geçerliliğinin sınanması için arkeolojik kazı alam Datça- Burgaz'dan getirilen bir seramik örneğinin yaşı saptanmıştır. İlk etapta, cihaz ve metodoloji ile ilgili çalışmalar ve literatür araştırması yapılmıştır. Bunu deneysel cihazların kalibrasyonu takip etmiştir. Daha sonra arkeolojik kazıların halen^ sürmekte olduğu Datça-Burgaz'dan, altı adet seramik örneği tarihlendirme çalışması yapılabilmesi için alınmış ve bunlardan beşi kalibrasyonda test örneği olarak kullamlmıştır. Geriye kalan son örnek ise tarihlendirme için kuUanılmıştır. Datça-Burgaz'dan toplanan seramik örneklerinin mineral içeriği, X-ışını toz kırınım analizi ile incelenmişlerdir. Sonuçta örneklerde temelde kuartz ve feldspatların bulunduğu anlaşılmıştır.Örnekler hazırlanırken ince tane yöntemi kullanılmıştır. Seramik örneklerdeki toplam doz eklemeli doz yöntemi ile saptanmıştır. Yıllık dozun bileşenleri olan uranyum ve toryum aktivitesi laboratuvarda alfa parçacıkları sayım sistemi ile saptanmıştır. Ayrıca alfa aktivitesi olmayan potasyum miktarı Atomik Absorpsiyon Spektrometri yöntemi ile saptanmıştır. Tüm bu veriler bir araya getirilerek, OSL cihazının yazılımı yardımı ile çalışılan seramik örneğinin yaşı doz oranlan ve hata analizi ile elde edilmiştir. Deney sonucunda kazı alanından getirilen seramik örneğinin 2340 ±190 yaşmda olduğu saptanmıştır. Bu sonuç arkeolojik bulgular ve literatürdeki değerlerle uygunluk göstermektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT OPTICALLY STIMULATED LUMINESCENCE (OSL) AND ITS APPLICATIONS TO ARCHAEOLOGICAL MATERIALS: A PILOT STUDY Yurdatapan, Emre M.S., Department of Archaeometry Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Gülay Öke September 1997, 52 pages The objective of this study was to calibrate the Optically Stimulated Luminescence (OSL) System purchased recently and its components. At the same time, to check the validity of this calibration, make a dating of an Archaeological pottery sample taken from the Archaeological site, Datça-Burgaz. At the beginning, a literature survey was done about the dating systems and the methodology for dating. The calibration of the system was done and the laboratory was designed to perform dating studies. Then six pottery samples were collected from the archaeological site, five of them were used as test samples in calibration. The last one was used to perform a dating study. The mineral composition of these samples were examined by X-ray Powder Diffraction Analysis. Mineralogical analysis have showed that all samples contain quartz and feldspars as essential minerals. inThe fine grain technique was used in sample preparation. The palaeodose was found by using the additive dose technique. The annual dose components of Uranium and Thorium were specified by the alpha counter. The Potassium, which has no alpha activity, was determined by Atomic Absorption Spectrometry. From these data, and by using the software of the OSL system the age of the sample was determined with the Dose Rates of radioactive components and with an Error Analysis. The age calculated from the experimental results is 2340 ±190 years, which is in good agreement with the archaeological evidence and literature.
Benzer Tezler
- Doğal ve yapay lüminesans materyallerin termal asistan optik uyarımlı lüminesans (Ta-Osl) sinyallerinin retrospektif dozimetri alanında kullanılabilirliğinin araştırılması: yaş tayini ve sağlık fiziği uygulamaları
Retrospective dosimetry study of thermally assisted optically stimulated luminescence (Ta-Osl) signals from natural and artificial luminescence materials: Possible applications on dating and health physics
HÜMEYRA GÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Fizik ve Fizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiMedikal Fizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ MERİÇ
- Diş ve kemik örneklerinin lüminesans tekniklerde geriye dönük (retrospektif) dozimetre olarak kullanımının geliştirilmesi
Development of using tooth and bone samples as retrospective dosimeter in luminescence techniques
ÜLKÜ RABİA YÜCE SEMİZ
Doktora
Türkçe
2010
Fizik ve Fizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİYAZİ MERİÇ
- Diş ve kemik örneklerinin lüminesans tekniklerde geriye dönük (Retrospektif) dozimetre olarak kullanımının geliştirilmesi
Development of using tooth and bone samples as retrospective dosimeter in luminescence techniques
ÜLKÜ RABİA YÜCE
Doktora
Türkçe
2010
Fizik ve Fizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİYAZİ MERİÇ
- Doğal kuvarsta radyasyonla yaratılan yapı kusurlarının incelenmesi: Birleştirilmiş TL, OSL VE EPR çalışması
Investigation of radiation induced defects of natural quartz: A combined TL, OSL AND EPR study
ŞULE KAYA KELEŞ
Doktora
Türkçe
2020
Fizik ve Fizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiMedikal Fizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ MERİÇ
DR. GEORGIOS POLYMERIS
- Bor nitrürün dozimetrik özelliklerinin lüminesans tekniklerle incelenerek sağlık fiziği uygulamalarında kullanılabilirliğinin araştırılması
Feasibility investigation of the dosimetric properties of boron nitride by using luminescence techniques on health physics applications
ÇAĞAN HAKAN ÖZTOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizik ve Fizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiMedikal Fizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAYE ÖZGÜR ÇAKAL