Geri Dön

Başka-hayvan, başka-mekân: Hayvanat bahçelerinde canlıların sergilenmesi

Hetero-animal, hetero-space: Exhibition of animals in zoos

  1. Tez No: 690011
  2. Yazar: RUMEYSA ÇAVUŞ PEKSÖZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ AKAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 187

Özet

Bu çalışmada hayvanat bahçelerinde canlıların sergilenmesi sergilenen canlıların yaşam ve ölümlerinin başkalaşım ve sorunsallaşmaları üzerinden incelenecektir. Çalışma temelde dört vakanın analizi etrafında şekillenmektedir ve bu vakaları incelerken Ali Akay'ın Delilik Gemisi adlı çalışmasında tanımladığı Foucaultcu vaka analizi yöntemiyle incelenecektir. İzmir Kültürpark Hayvanat Bahçesi'nin yarım yüzyıl boyunca maskotu olmuş olan Asya Fili Pak Bahadur bu çalışmadaki birinci vaka. Herhangi bir Asya filinden“İzmirli hemşehrimiz”e doğru başkalaşan yaşamı ile ölümden sonra da anıt mezarı ve devam eden maskotluğuyla sorunsallaşan ölümü buradaki odak noktası. İstanbul Akvaryum ise yirmi birinci yüzyılda sadece eğlence ve tüketime odaklanan bir hayvan sergileme mekânı olması açısından dikkat çeken bir vaka. Bir alışveriş merkezi bünyesinde bulunan akvaryumda gentoo penguenlerinin sergilenmesi hayvan hakları ve refahı açısından oldukça sorunlu. Cincinnati Hayvanat Bahçesi'nin maskotu Goril Harambe'nin hiç hesapta olmayan bir insan-hayvan karşılaşması sonucu öldürülmesi ve yarattığı infial buradaki üçüncü vaka. Dördüncü ve son vaka ise Kopenhag Hayvanat Bahçesi'nde tamamen idari sebeplerden dolayı ıskartaya çıkarılıp öldürülen Zürafa Marius. Marius'un öldürülmesi de tıpkı Harambe'nin öldürülmesi gibi hayvanat bahçesi kurumunun meşruiyetine dair soru işaretleri ve sert eleştirilere sebep olmuştur. Bu çalışma kendini özellikle insan-olmayan hayvanlara, bitkilere ve cansız nesnelere doğru açılan yeni bir tür toplumbilimin içinde konumlandırıyor. Bu vaka analizleri yoluyla bir kurum olan hayvanat bahçelerinin ve canlıları sergileme pratiklerini toplumsal bir mesele olarak ele alıyor.

Özet (Çeviri)

In this study, exhibition of animals is analyzed from the perspective of the transformation and problematization of their lives and deaths. The study is mainly based on four case studies, and the cases are to be analyzed with the method Foucauldian case analysis that is defined by Ali Akay in his Delilik Gemisi (Ship of Madness). Pak Bahadur who was an Asian elephant and mascot of the İzmir Kültürpark Zoo for half a century is the first case study. Transformation of his life from an ordinary Asian elephant to being“our Smyrnian fellow citizen”, along with the problematization of his death with his tomb and posthumous mascotness are the main subjects of the first case. İstanbul Aquarium is an unusual case in that it aims only at entertainment and consumption as a twenty-first century animal exhibition center. Located within a shopping mall, this aquarium hosts gentoo penguins in a very narrow area is quite problematic from the perspectives of animal rights and welfare. The killing of Harambe the Gorilla as a result of an unexpected and unplanned human-animal encounter, and the public outrage that followed is the third case in this study. The fourth and the last case is the culling of Marius the Giraffe as a result of a managerial decision, which resulted in questions about and severe critiques toward the legitimacy of the institution of zoo. This study situates itself in a new branch of sociology which extends itself over to the nonhuman animals, plants, and inanimate objects. Through these case analyses, this study treats the institution of zoo and its practices of exhibition of animals as sociological problems.

Benzer Tezler

  1. Tarım ve hayvancılık kaynaklı metan emisyonlarının TROPOMI metan ölçümleri ile incelenmesi

    Assessment of methane emissions from agriculture and livestock with TROPOMI methane observations

    EDA CEYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL

  2. Müzelerin künye tasarımlarında yenlikçi yaklaşımlar: MTA Tabiat Tarihi Müzesi için karekod uygulaması

    Innovative approaches in imprint designs of museums: Qr code application for MTA Natural History Museum

    BASRA BETÜL ALATAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Güzel SanatlarAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Grafik Tasarımı Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. TUTKU DİLEM ALPASLAN

  3. Karakoyunlu-Akkoyunlu mezar taşları

    The Tombstones of Karakoyunlu, Akkoyunlu

    AYHAN KAYAPINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Sanat TarihiErciyes Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KERİM TÜRKMEN

  4. Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)

    History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)

    NİHAL ÇANKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Fars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KANAR

  5. Sosyal sorumluluk projesi olarak; hayvan, yaşlı, çocuklar için entegre yaşam alanları tasarım ilkeleri uygulama yaklaşımları ve model önerisi

    As a social responsibility project; integrated living spaces design principles approaches for animals, the elderly and children & a model proposal

    UMAY YILMAZ ARER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAADET AYTIS

    PROF. DR. FÜSUN SEÇER KARİPTAŞ

    PROF. DR. İPEK FİTOZ