İklim değişikliğinin biyoklimatik konfor şartları üzerine etkileri ve olası sonuçları
Effects and possible consequences of climate change on bioclimatic comfort conditions
- Tez No: 690729
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMET BAHADIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 726
Özet
Bu çalışma geçmişten geleceğe iklim değişikliğinin biyoklimatik konfor şartları üzerine etkilerini ve olası sonuçlarını açıklamaktadır. Çalışma sahası olarak Türkiye'nin merkezi kesiminde kuzey- güney yönünde aynı hat üzerinde yer alan ve üç farklı iklim bölgesini temsil eden Samsun, Kayseri ve Adana seçilmiştir. Geçmiş (1960 – 1989) ile günümüz (1990 – 2019) biyoklimatik konfor şartları ölçüm verileri kullanılarak günün üç saatinde (07, 14 ve 21) ve günlük olarak incelenmiştir. Yakın (2020 – 2049) ve uzak (2069 – 2098) gelecekte öngörülen biyoklimatik konfor şartları iklim model senaryolarının (RCP4.5 ve RCP8.5) verileri kullanılarak günlük olarak açıklanmıştır. Biyoklimatik konfor şartları birçok etkeni bir arada hesaplayan FES (Fizyolojik Eşdeğer Sıcaklık) indeksine göre belirlenmiştir. Biyoklimatik konfor şartlarının mekânsal dağılımı; yükselti, bakı, arazi örtüsü, ortalama radyan sıcaklık (Tmrt) gibi araziye ait birçok değişkeni hesaba katan yeni bir modelleme yaklaşımı geliştirilerek yapılmıştır. Çalışma sonucunda geçmişten günümüze FES değerlerinde artış yaşandığı gözlenmiştir. Bu artışlara bağlı olarak yaz mevsiminde; Samsun'un akşam vakitleri, Kayseri'nin akşam ve sabah vakitleri“konforlu”hale gelirken, Samsun'un sabah saatleri ve Adana'nın akşam vakitleri“hafif sıcak”stresi yaşanmaya başlanmıştır. Öğle saatlerinde ise Samsun' da“çok sıcak”stresi, Kayseri'de ve Adana'da“aşırı sıcak”stresi yaşanmaya başlanmıştır. Günlük ortalamalara göre konforlu şartlar; günümüzde geçiş mevsimlerinde yaşanırken, gelecekte Samsun'da ve Kayseri'de yine geçiş mevsimlerinde, Adana'da kış mevsiminde yaşanacağı öngörülmektedir. Yaz mevsiminde Samsun'da“çok sıcak”stresinin, Kayseri'de ve Adana'da“aşırı sıcak”stresinin, kış mevsiminde Samsun'da“serin”stresinin, Kayseri'de“soğuk”stresinin yaşanacağı öngörülmektedir. Değişen ve öngörülen biyoklimatik konfor şartlarına göre; çalışma sahasında şehir ısı adaları oluşarak gelecekte daha da genişleyeceği, ısıtma gün dereceleri azalırken, soğutma gün derecelerinin artacağı, turizm sezonlarının değişeceği, soğuğa bağlı hastalıklarda (üsye, influenza, solunum sistemi hastalıkları vb.) azalma, sıcağa bağlı hastalıklarda (dehidrasyon, dolaşım sistemi hastalıkları, sindirim zehirlenmeleri vb.) artış olacağı, mevsimlik göç faaliyetlerine daha fazla ihtiyaç duyulacağı ve kalma süresinin artacağı öngörülmektedir. Planlamacıların ve karar vericilerin bu değişimleri göz önünde bulundurması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
This study explains the effects and possible consequences of climate change on bioclimatic comfort conditions from the past to the future. Samsun, Kayseri and Adana, which are located on the same line in the north-south direction in the central part of Turkey and represent three different climate regions, were chosen as the study area. Bioclimatic comfort conditions of the past (1960 – 1989) and present (1990 – 2019) were examined daily at three hours a day (07, 14 and 21) using measurement data. Bioclimatic comfort conditions predicted in the near (2020 – 2049) and distant (2069 – 2098) future are explained daily using data from climate model scenarios (RCP4.5 and RCP8.5). Bioclimatic comfort conditions was determined according to the FES (Physiological Equivalent Temperature) index, which calculates many factors together. Spatial distribution of bioclimatic comfort conditions has been made; a new modeling approach by developing that takes into account many variables of the terrain such as altitude, aspect (solar radiation), land cover, mean radiant temperature (Tmrt). As a result of the study, it has been observed that there has been an increase in FES values from past to present. Depending on these increases, in the summer season; While Samsun's evening times, Kayseri's evening and morning times have become“comfortable”,“mild heat”stress has begun to be experienced in the morning hours of Samsun and evening times in Adana. At noon,“very hot”stress began to be experienced in Samsun, and“extreme heat”stress began to be experienced in Kayseri and Adana. Comfortable conditions according to daily averages; while it is experienced in transition seasons at the present time, it is predicted that in the future it will be experienced in Samsun and Kayseri in transition seasons, and in Adana in winter. It is predicted that“very hot”stress will be experienced in Samsun in summer,“extremely hot”stress in Kayseri and Adana,“cool”stress in Samsun in winter, and“cold”stress in Kayseri. According to the changing and predicted bioclimatic comfort conditions; in the study area, urban heat islands will be formed and will expand further in the future, while heating days will decrease, cooling days will increase, tourism seasons will change, cold-related diseases (such as fever, influenza, respiratory system diseases, etc.) will decrease, heat-related diseases (dehydration, circulatory system diseases , digestive poisoning, etc.) will increase, seasonal migration activities will be needed more and the duration of stay will increase. Planners and decision makers need to consider these changes.
Benzer Tezler
- İklim değişikliğine uyum kapsamında biyoklimatik konfor koşullarındaki değişkenliğin yaylacılık faaliyetlerine etkisi: Feslikan Yaylası örneği
The effect of variability in bioclimatic comfort conditions on transhumance activities within the scope of adaptation to climate change: The case of Feslikan Plateau
GİZEM GEDİK MENEKŞE
- Biyoklimatik konfor değerleri bakımından Doğu Anadolu bölgesi rekreasyonel alanlarının incelenmesi
Evaluation of recreational areas in East Anatolia region for bioclimatic comfort values
SÜLEYMAN TOY
Doktora
Türkçe
2010
MeteorolojiAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ YILMAZ
- Aydın ilinde turizm iklim konforunun CBS ile sosyo mekansal değerlendirilmesi
Socio spatial assessment of tourism climate comfort in Aydın province with GIS
BETÜL GÜLAY KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
CoğrafyaNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENAY GÜNGÖR
- Sıcak hava dalgalarının ölüm oranları üzerindeki etkisi: İstanbul örneği
The impact of heat waves on mortality rate: İstanbul case
MERVE YILMAZ
Doktora
Türkçe
2024
Halk Sağlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN TOROS
PROF. DR. GÜNAY CAN
- Effects of climate change on potential range shifts and composition of Türkiye's terrestrial ecosystems
İklim değişikliğinin Türkiye'nin karasal ekosistemlerindeki potansiyel dağılım ve kompozisyon değişikliklerine olan etkileri
BİKEM EKBERZADE
Doktora
İngilizce
2024
Botanikİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER LÜTFİ ŞEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER YETEMEN