II. Bâyezid Dönemi cild sanatı örneklerinde tasarım
Design in the bookbinding art samples of the Bayezid II's court
- Tez No: 690814
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET HÜSREV SUBAŞI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Crafts, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Türk cild sanatı, II. Bâyezid dönemi, kitap bezeme sanatları, tasarım, mücellid, Turkish bookbinding, Bâyezid II's court, book decoration arts, design, bookbinder
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 435
Özet
Orta Asya Uygur Türkleriyle başlayan Türk cildciliği Selçuklularla İran üzerinden Anadolu'ya ulaşmış, İstanbul'da Sultan II. Bâyezid (1481-1512)'ın saltanat döneminde gelişimine devam etmiştir. Dönemin cild sanatı örnekleri tasarım özellikleri ile klasik cildin erken örnekleri arasında bulunmaktadır. II. Bâyezid dönemi siyasi, kültürel ve sanatsal hayatı bakımından Fatih Sultan Mehmed ile başlayan Osmanlı kültür ve sanatının şekillendiği, kitap bezeme sanatları ve nakkaşhane geleneğinin Osmanlı coğrafyasında yükselişe geçtiği bir dönem olmuştur. Şehzadeliği döneminden itibaren kültür ve sanatı destekleyen Sultan II. Bâyezid, iktidar döneminde de çevresine âlim ve sanatkârları toplamış, başta hat hocası Şeyh Hamdullah (ö. 1526) olmak üzere hattatlara, şairlere, âlimlere gösterdiği hürmet ve alâka, döneminde kültürel yoğunluğun oluşmasını ve günümüze kadar ulaşan çok sayıda kitabın hazırlanmasını sağlamıştır. Bu ilim ve kültür ortamında kitap sanatları da inkişaf etme fırsatı bulmuştur. Özellikle Şeyh Hamdullah'ın istinsah ettiği Mushaf-ı Şeriflerin ustalıkla yapılmış tezhipleri ve cildleri, Osmanlı kitap sanatlarının 15. yüzyıl sonları-16. yüzyıl başlarında ulaştığı noktayı açıkça göstermektedir. Sultan Bâyezid için hazırlanmış tezhipli yazmalar arasında Mushaf-ı Şerif nüshalarının yanında hadis kitapları, tarih, edebiyat, siyaset ve astronomi konulu eserler de bulunmaktadır. Bâyezid'ın kitaplara olan ilgisini kanıtlayan bu eserler, sahip oldukları bezemelerle dönemin cild tasarımlarına ışık tutmaktadırlar. II. Bâyezid dönemi cild sanatı örneklerinin malzeme, renk, teknik, ölçü ve kompozisyon esasları, dönem cildlerinin temel tasarım özelliklerini belirlemektedir.
Özet (Çeviri)
Turkısh Bookbinding which started with the Central Asıan Uygur Turks, reached Anatolia via Iran with the Seljuks and continued to develop during the reign of Bayezid II (1481-1512) in Istanbul. Examples of binding art of the period are among the early examples of classical binding with their desing features. The Bayezid II court was a period in which the Ottoman Culture and art, which started with the Fatih Sultan Mehmed in political, cultural and artistic terms, was shaped, and the tradition of book decoration arts and nakkashane was on the rise in the Ottoman geography. Supporting culture and art since his princedom, Sultan Bayezid II gathered scholars and craftsmen around him during his reign, The Sultan's respect and relevance to calligraphers, poets and scholars, especially the calligrapher teacher Shaykh Hamdullah (d. 1526), led to the formation of cultural density and the preparation of many books that have survived to the present day. In this scientific and cultural environment, the book arts also had the opportunity to develop. In particular, the skillfully made illuminations and bindings of the Mushaf_i Sharifs copied by Shaykh Hamdullah clearly show the point reached by the Ottoman book arts in the late 15th and early 16th centuries. Among the illuminated manuscripts dedicated to Sultan Bayezid II, there are copies of the Mushaf-ı Sharifs as well as hadith books, works on history, literatüre, politics and astronomy. These works, which prove Bayezid's interest in books, shed light on the bookbinding designs of the period with their decorations. The metarial, color, technique, measurement and composition principles of the binding art samples of the Bayezid period determine the basic design features of the period bindings.
Benzer Tezler
- II. Bâyezid Dönemi sultanî külliyelerindeki revak ölçüleri üzerine oran araştırması
A research on the proportions on the measurements of the stoae of the külliyes in the period of Bayezid II's Reign
ARİF ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞÜKRÜ SÖNMEZER
- II. Bayezid Dönemi cami ve mescidlerinde (Tokat-Amasya-Edirne ve İstanbul) mimari süsleme programı
Architectural decoration programme in mosques and masjids (in Tokat-Amasya-Edirne ve Istanbul)on the period of Sultan Bayezid II
SİBEL ATAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİ SEÇGİN
- II. Bâyezid Dönemi tezhip sanatı
Art of the illumination at Bayezid II Period
GÜLNİHÂL KÜPELİ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2007
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. ÇİÇEK DERMAN
- II. Bayezid Dönemi'nde İstanbul'da su yolu ve su yapılarının mimari özellikleri ve güncel koruma sorunları
Architectural features and current conservation issues of waterways and water structures constructed in İstanbul during the II. Bayezid Period
BEDRANA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAMZE KAYMAK HEİNZ
- II. Bayezid döneminde Osmanlı Devleti'nin Batı sınırı ve bir serhad bölgesi olarak Bosna Sancağı
The Western border of the Ottoman Empire in the period of II. Bayezid and Bosnia Sanjak as a serhad region
ADEM KELEŞ