Geri Dön

Danıştay kararları ışığında Türk idari yargısının manevi tazminata yaklaşımı

Approach of Turkish administrative judiciary to non-pecuniary damages in the light of the decisions of the Council of State

  1. Tez No: 690816
  2. Yazar: HİLAL TUĞÇE KILIÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ DURSUN ULUSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 184

Özet

İdarenin hukuki sorumluluğu, hukuk devletinin doğal bir sonucu ve gereği olup, mali anlamda bir sorumluluğu ifade etmekte; idarenin, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı, zarar görene, yine kendi malvarlığından çeşitli malvarlığı değerlerinin aktarılması suretiyle kamu hukuku ilke ve kuralları çerçevesinde tazmin etmesi anlamına gelmektedir. Bu kapsamda idare; ölüm, bedensel zararlar ve kişilik haklarına saldırı nedeniyle ortaya çıkan maddi ve manevi zararları tazmin etmekle yükümlüdür. Manevi zararın giderimi için ödenecek olan manevi tazminatın, mevzuat uyarınca, hem adli hem idari yargı yerlerinde hâkim/mahkeme tarafından takdir ediliyor oluşu onu; yargı önünde eşitlik, adalet ve hakkaniyet gibi hukuk devleti ilkeleri ile adil yargılanma hakkı ve mülkiyet hakkı başta olmak üzere temel hak ve özgürlükler, yargıya güven, hukukun üstünlüğü gibi kavram ve kurumlarla yakından ilgili hale getirmektedir. Danıştay, hizmet kusurunun söz konusu olduğu uyuşmazlıklara ilişkin kararlarında, manevi tazminatın şu üç unsuru birbirinden ayrılmaz biçimde içermesi ve gözetmesi gerektiğini belirtmektedir. Bunlar; zarar görenin duyduğu acı ve üzüntüyü kısmen de olsa giderebilecek düzeyde olma, idarenin olaydaki kusurunun ağırlığını ortaya koyacak olma ve sebepsiz zenginleşmeye yol açmama olarak karşımıza çıkmaktadır. Danıştay manevi tazminatı, kişinin malvarlığında meydana gelen eksilmeyi gidermeye yönelik bir tazmin aracı olarak değil, manevi değerlerinde bir eksilme meydana gelen ve yaşama sevinci ve zevki azalan kişinin manen tatminini sağlamaya yönelik bir tatmin aracı olarak nitelemektedir. Kusur, zarar gibi manevi tazminatın şartları ile ilgili temel unsurlar yanında usul kurallarına ilişkin diğer bazı unsurlar manevi tazminat miktarına etki etmektedir.

Özet (Çeviri)

Being a corollary and necessity of the state of law, the civil liability of administration signifies a fiscal responsibility and means compensation of damages caused by the actions and procedures of the administration by transaction of certain assets of its own to the injured party within the framework of principles and rules of public law. Within this scope, the administration is liable for compensation of pecuniary and non-pecuniary damages caused by decease, corporal damage and attack on personal rights. The fact that the non-pecuniary compensation to be paid for non-pecuniary damage is assessed by judge/court at both ordinary justice and administrative justice organs renders it closely related to notions and institutions such as principles state of law (equality before judiciary, justice and equity), fundamental rights and freedoms, particularly right to a fair trial and right of property; confidence in judiciary and rule of law. In its decisions concerning disputes related to neglect of duty, the Council of State specifies that non-pecuniary compensation should inseparably include and observe the following three elements which are adequacy in terms of relieving albeit partially the pain and sorrow of the injured party; being able to expose the graveness of defect of administration in the case and not giving rise to unjust enrichment. The Council of State describes non-pecuniary compensation as a means of moral satisfaction of the person whose moral values and joy of life decreased, not as a means of compensation of the decline in the assets of the related person. Besides the basic elements of non-pecuniary compensation such as defect and damage some other elements related to procedure affect the amount of non-pecuniary compensation to be paid.

Benzer Tezler

  1. Vergi idaresinin tarh işleminden doğan hukuki sorumluluğu

    Legal responsibility arising from assessment procudure of tax administration

    NİLÜFER COŞKUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukDicle Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ADİL BUCAKTEPE

  2. Türk idari yargılama hukukunda bilirkişilik

    Expert in Turkish administrative procedure law

    DENİZ KAYILIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukAnkara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KAYA BURAK ÖZTÜRK

  3. Türk idari yargılama hukukunda temyiz

    Appeal in Turkish administrative jurisdiction

    OĞUZHAN GÜZEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukAnkara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA AYHAN TEKİNSOY

  4. Danıştay kararları ışığında 4734 ve 4735 sayılı kanun uyarınca verilen ihaleden yasaklama kararları

    Decision on the prohibition from tender proceedings, rendered in accordance with the laws numbered 4734 and 4735, in the light of the judgements of the Council of State

    LEYLA BAKIR AZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÇINAR CAN EVREN

  5. Danıştay kararları ışığında İmar Kanununda yapı ve imar yaptırımları

    In the light of jurisprudence of council state, structure and zoning law sanctions in the Zoning Law Code

    İSLAM KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukKırıkkale Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSLAM SAFA KAYA