Geri Dön

Teknokrat-bürokrat kişiliğiyle diplomat Numan Menemencioğlu'nun biyografisi (1891-1958)

The biography of diplomat Numan Menemencioğlu with his technocrat-bureaucrat (1891-1958)

  1. Tez No: 690817
  2. Yazar: TURAY YAYLA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ERCAN KARAKOÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyografi, Türk İnkılap Tarihi, Uluslararası İlişkiler, Biography, History of Turkish Revolution, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 348

Özet

Bu doktora tezinde, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında hariciyeye intisap eden ve Cumhuriyet döneminde Dışişleri Bakanlığında üst düzey görevlerde bulunan Numan Menemencioğlu'nun hayatı ele alınmış ve dışişlerinde yaptığı hizmetler ortaya konulmuştur. Numan Menemencioğlu, önceleri Çukurova civarı ve Toroslarda yaşayan Menemencioğulları ailesinden İttihatçı Menemenlizâde Mehmed Rifat Bey ile meşhur vatan şairi Namık Kemal'in kızı Feride Hanım'ın oğludur. Babası Bağdat'ta defterdar olarak görev yaparken 1891'de burada doğdu. İlk ve ortaöğrenimini özel Selanik Terakki (Şemsi Efendi) ile İstanbul Burhan-ı Terakki okullarında gördü. Lise eğitimini Kadıköy Saint Joseph'te tamamladı. Lozan Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Hemen akabinde 1914'te hariciyeye intisap ederek Viyana Büyükelçiliğinde çalışmaya başladı. Sırasıyla Bern, Paris, Bükreş, Atina, Budapeşte ve Beyrut'ta görev yaptı. 1928'de Dışişleri Bakanlığı merkez teşkilatına atanan Menemencioğlu, bir yıl Birinci Daire Umum Müdürü olarak görev yaptıktan sonra teknokrat kişiliğini göstereceği müsteşar, genel sekreter ve siyasi müsteşarlık vazifelerinde bulundu. Bu süreçte görev yaptığı makamların bakandan sonra gelmesi nedeniyle Bakanlıkta öne çıktı. Atatürk ve İnönü'nün himayelerinde dışişlerinde en etkin bürokrat oldu. Nitekim bu yıllarda bakanlığın teşkilatlanmasında başrolü oynadı ve dış politikada yaşanan gelişmelerde önemli görevler üstlendi. Özellikle Montrö Boğazlar Sözleşmesi ve Hatay Meselesi'nin çözüm sürecinde öne çıktı. II. Dünya Savaşı yıllarında takip edilen Denge Politikası adlı stratejinin banisi ve uygulayıcısıydı. Teknokrat-bürokrat olarak 1942-1944 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı yaptı. Geleceğin başbakanı gözüyle bakıldığı bir dönemde, Boğazlar'dan geçen ticaret gemisi görünümündeki silahlı Alman gemilerin tespit edilmesi nedeniyle bakanlıktan istifa etmek zorunda kaldı. Akabinde Paris'e Büyükelçi atandı. Önceleri CHP, bilahare DP'den Gaziantep ve İstanbul milletvekili seçildi. Özel hayatı, hassas ve sağlıksız bünyesi ve dışişlerinde akraba kayırmacılığıyla dikkatleri üzerine çeken Numan Menemencioğlu 15 Şubat 1958'de Ankara'da vefat etti.

Özet (Çeviri)

In this dissertation, the biography of Numan Menemencioğlu, who entered foreign affairs in the last years of the Ottoman Empire and held high-level positions in the Ministry of Foreign Affairs during the Republican period, and his services in Turkish foreign affairs were examined. He is the son of Unionist Menemenlizade Mehmed Rifat Bey from the Menemencioğulları family used to live in Çukurova and the Taurus Mountains, and Feride Hanım, the daughter of the famous national poet Namık Kemal. He was born Baghdat in 1891 when his father was provincial treasurer there. He recieved his primary and secondary education at the private Salonica (Şemsi Efendi) Terakki and İstanbul Burhan-ı Terakki schools. He completed his high school education at Kadıköy Saint Joseph College. He graduated from Faculty of Law at Lausanne University. Then, he joined in the Ottoman foreign ministry in 1914 and started working at the Vienna Embassy. He served in Bern, Paris, Bucharest, Athens, Budapest and Beirut, respectively. Appointed to the central organization of the Ministry of Foreign Affairs in 1928, Menemencioğlu served as the General Director of the First Department for a year, and then served as undersecretary, general secretary and political undersecretary, where he would show his technocrat personality. In this process, he came to the fore in the Ministry because the authorities he served came after the minister. He became the most active person in foreign affairs under the auspices of Atatürk and İnönü. As a matter of fact, he played a leading role in the organization of the ministry and undertook important duties in the developments in foreign policy in these years. He came to the fore especially in the resolution process of the Montreux Straits Convention and the Hatay Issue. He was the founder and implementer of the strategy called Balance Policy, which was followed during the Second World War. As a technocrat-bureaucrat, he served as the Minister of Foreign Affairs from 1942 to 1944. At a time when he was regarded as the future prime minister, he had to resign from the ministry because of the detection of armed German ships passing through the Straits. Subsequently, he was appointed Ambassador to Paris. He was elected as Gaziantep and İstanbul deputy from Republican People's Party at first and then from Democrat Party. Numan Menemencioğlu, who attracted attention with his private life, sensitive and unhealthy body and nepotism in foreign ministry, passed away on February 15, 1958 in Ankara.

Benzer Tezler

  1. XIX. yüzyıl Osmanlı devlet adamlarından İbrahim Edhem Paşa

    Edhem Pasha as a Ottoman statesman in the Nineteenth Century

    SALİH EROL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BiyografiAnadolu Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEDAT BİNGÖL

  2. Reorganization in Turkish public administration after september 12, 1980

    Başlık çevirisi yok

    FİLİZ DEMİRCİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1988

    Kamu YönetimiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    DOÇ.DR. AYKUT POLATOĞLU

  3. Türkiye'de sivil bürokratik elitlerin dönüşümü (1960-1980)

    Transformation of civil bureaucratic elites in Turkey (1960-1980)

    ÖZGÜR ÖNDER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Kamu YönetimiGazi Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü

    PROF. DR. KEMAL GÖRMEZ

  4. Mimari açıdan konut ve konut çevresinin işlevsel ve biçimsel sorgulamaları üzerine bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    M.BARIŞ YEGENA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİHAT GÜNER

  5. Salon mobilyalarının dönüşümlerinin incelenmesi: Gündelik yaşamda salon fikri, mobilya edinme dinamikleri ve kullanım pratikleri

    An investigation of transformation of living room furniture: The idea of living room, furniture acquirement dyamics and use practices

    ESRA NASIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞEBNEM TİMUR ÖĞÜT

    DOÇ. DR. HAVVA MELTEM GÜREL