Kuzey Atlantik salınımının Karadeniz Bölgesi yağış ve sıcaklıkları üzerindeki etkisi
Effects of North Atlantic oscillation on precipitation and temperatures in the Black Sea Region
- Tez No: 691401
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET FAİK SEVİMLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: KTO Karatay Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 379
Özet
Türkiye bulunduğu coğrafi konum itibariyle birçok iklim olayından etkilenmekte olup, bu iklim etkileri sonucunda kısa ve uzun vadede iklim değişikliklerine maruz kalmaktadır. Maruz kalınan bu iklim etkileri ve giderek artan sanayileşme sonucunda ortaya çıkan insan etkisi ekolojik dengeyi bozarak sıcaklık ve yağış değerlerinde değişimlere yol açmaktadır. İklimlerde ve ekolojik dengede meydana gelen bir değişiklik zaman içerisinde tüm ekosistemi etkileyebilmektedir. Kuzey Atlantik Salınımı Kuzey Yarım Kürede Atlantik okyanusu yüzeyindeki düzensiz hava basıncı değişimlerine sebep olan doğa olayına verilen isimdir. Kuzey Atlantik Salınımı sıcaklık ve yağış gibi iklim parametreleri üzerindeki etkisiyle hidrometeorolojik parametrelerde belirleyici rol oynamaktadır. Türkiye'de su kaynaklarına yönelik artan kullanım beraberinde su kaynaklarının sürdürülebilirliği ve yönetimi konusunda geleceğe yönelik sınırlı kaygıları doğurmuştur. Ortaya çıkan sınırlı su kaynaklarının tükenmesi problemini aşmak ve sürdürülebilirliğin sağlanması amacıyla geleceğe yönelik planlamaların yapılması gerekmektedir. İleriye yönelik planların yapılabilmesi için başta yağış ve sıcaklık olmak üzere hidrometeorolojik parametreler üzerinde istatistiksel analizlerin yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada Karadeniz Bölgesi'nde bulunan periyotları 1961-2019 yılları arasını kapsayan Meteoroloji Genel Müdürlüğü'ne ait 17 istasyonun (Bartın-17020, Zonguldak-17022, Sinop-17026, Samsun-17030, Ordu-17033, Giresun-17034, Trabzon-17037, Rize-17040, Artvin-17045, Bolu-17070, Düzce-17072, Kastamonu-17074, Çorum-17084, Amasya-17085, Tokat-17086, Gümüşhane-17088, Bayburt-17089) aylık ortalama sıcaklık (°C) ve toplam yağış (mm) verileri ile Kuzey Atlantik Salınımı'na ait aylık ortalama indis verilerinin üzerinde homojenlik ve trend analizleri yıllık, mevsimlik ve aylık periyotlarda güven aralığının %95'lik kısmında uygulanmıştır. Homojenlik yöntemlerinden Von Neumann, Run, Pettit, Buishand, Standart Normal Homojenlik testleri ve trend analiz yöntemlerinden Mann-Kendall, Mann-Kendall Sıra Korelasyon, Modifiye Mann-Kendall, Spearman Rho Korelasyon ve trend testi, Seasonal Kendall, Şen trend ve Lineer trend yöntemleri kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar Ters Mesafe Ağırlıklı Enterpolasyon yöntemi kullanılarak görselleştirilmiş ve yorumlamaları gerçekleştirilmiştir. Uygulama sonucunda elde edilen değerler incelenerek Kuzey Atlantik Salınımı'nın Karadeniz Bölgesi'ne ait toplam yağış yüksekliği ve ortalama sıcaklık değerleri arasındaki ilişki araştırılmaktadır. Yapılan analizler sonucunda yağış verileri ile Kuzey Atlantik Salınım indisleri arasında anlamlı olmayan negatif korelasyonlar ve sıcaklık verileri arasında mayıs-eylül ayları ve yıllık, ilkbahar, yaz ve sonbahar mevsimleri arasında istasyonlarda homojenliğin %85,35 oranda bozulduğu ve pozitif yönde trendlerin olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Because of its geographical location Turkey is affected by many climate events and exposed to short and long-term climate changes as a result. These climatic effects are enhanced by human influence resulting from increasing industrialization and disrupt of the ecological balance and cause changes in temperature and precipitation values. A change in climate and ecological balance can affect the entire ecosystem over time. The North Atlantic Oscillation is the name given to the natural phenomenon that causes the irregular air pressure changes on the surface of the Atlantic Ocean in the Northern Hemisphere. The North Atlantic Oscillation plays a decisive role in hydrometeorological parameters with its effect on climatic parameters such as temperature and precipitation. Along with increased use for water resources in Turkey it has led to difficulties regarding the sustainability and management of water resources. In order to overcome these problems and ensure sustainability, it has become necessary to make future plans. In order to make future plans, it is necessary to make statistical analyzes on hydrometeorological parameters, especially precipitation and temperature. In this study, 17 stations (Bartın-17020, Zonguldak-17022, Sinop-17026, Samsun-17030, Ordu-17033, Giresun-17034, Trabzon-17037, Rize-17040, Artvin-17045, Bolu-17070, Düzce-17072, Kastamonu-17074, Çorum-17084, Amasya-17085, Tokat-17086, Gümüşhane-17088, Bayburt-17089) belonging to the General Directorate of Meteorology covering the periods between 1961-2019 in the Black Sea Region were used and homogeneity and trend analyzes on temperature and precipitation data and index data of North Atlantic Oscillation were applied annually, seasonally and monthly at 95% of the confidence interval. As homogeneity methods Von Neumann, Run, Pettit, Buishand, Standard Normal Homogeneity tests and as trend methods Mann-Kendall, Mann-Kendall Rank Correlation, Spearman Rho Correlation and trend test, Seasonal Kendall, Şen trend and Linear trend methods were used. The obtained results were visualized and interpreted using the Inverse Distance Weighting method. Application results obtained by examining the total precipitation height and average temperature values used to investigate the relationship between the Black Sea region and the North Atlantic Oscillation. As a result of the analysis, non-significant negative correlations between precipitation data and North Atlantic Oscillation Monthly mean indices. On the other hand on temperature data it was determined that between May-September and annual, spring, summer and autumn seasons, homogeneity deteriorated in 85,35% of the stations and increasing trends were found.
Benzer Tezler
- İstanbul boğazından geçen ticari gemilerden kaynaklanan emisyonun incelenmesi
Analysis of the emissions from the ships passing through the istanbul strait
CENK AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF BAL BEŞİKÇİ
- Kuzey Atlantik Salınımı'nın Türkiye'deki donlu günler üzerine etkileri
Effects of the North Atlantic Oscillation frost days in Türkiye
GÖKHAN KANAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
CoğrafyaAfyon Kocatepe ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OKAN BOZYURT
- Karadeniz bölgesindeki farklı yağış şiddetleri ile atmosferik salınımlar arasındaki ilişkilerinin incelenmesi
An investigation of the relationships between different rainfall intensities and atmospheric oscillations in the Black Sea region
REZA KAZEMBEIGI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat MühendisliğiOndokuz Mayıs Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ASLI ÜLKE
- Kuzey Atlantik salınımının hidrolojik değişkenler üzerindeki etkisi
North Atlantic oscillations effect on hydrologic variables
SİBEL HIZARCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
İnşaat MühendisliğiAtatürk Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM CAN
- Kuzey Atlantik salınımının modellenmesi: İki farklı yılın karşılaştırılması
The North Atlantic oscillation simulation: Comparison of two extreme years
YASEMİN EZBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARACA