Türk romanında Bosna ve Boşnaklar (1970-2010)
Bosna and Bosnians in Turkish novel (1970-2010)
- Tez No: 691672
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAMAZAN MELİH ERZEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Türk edebiyatında Batılılaşmayla birlikte görülen roman türü Tanzimat Devri'nde başlamış, Servet-i Fünûn'la birlikte Avrupaî seviyesine ulaşmıştır. Millî Edebiyat ve Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda roman türünde başarılı eserler ortaya konulmuştur. Bu çalışmada, 1970 ile 2010 yılları arasında yayımlanan roman türündeki eserler üzerinden Bosna-Hersek ve Boşnakların Türk romanına yansıması incelenmiştir. Giriş kısmı hariç, iki bölümden oluşan bu tezde; Bosna tarihi, Bosna'nın Fethi; Bosna'nın Osmanlı, Avusturya ve Yugoslavya dönemlerindeki idare ediliş şekli; Doksanüç Harbi, göç ve göçmenler, Rusya ve Avusturya'nın Bosna politikası, Bosna Savaşı, Bosna coğrafyası, Boşnakların farklı etnik ve dinî gruplarla ilişkisi, Boşnak kimliğinin oluşumu, Boşnak kahramanlar, Boşnakların dili, dini ve kültürü gibi konuların 1970 ile 2010 yılları arasındaki basılı romanlarda ele alınış ortaya konulmuştur. Diğer bir deyişle, işbu tezde Bosna-Hersek'in siyasî, dinî, iktisadî ve kültürel hayatının Türk romanına yansıyış şekli değerlendirilmeye çalışılmıştır. Türk Edebiyatı'nda Bosna'dan bahsedilen romanlarda genel itibariyle“kaybedilen vatan”ve“göç”temaları öne çıkartılır. Türk romancıları için Bosna; kaybedilen vatan topraklarıdır, Avusturya, Rusya'nın yanında Sırp ve Hırvat baskısı-zulmü sebebiyle göç eden yüz binlerce Müslüman'dır. Bosna'dan bahsedilirken Osmanlı'nın bölgeden çekilmesi, emperyalist güçlerin ve milliyetçilik akımının Balkanlardaki huzur ve barışı ortadan kaldırmasının yanında Panslavizm ve komitacılık faaliyetlerine de değinilir. Romanlarda, Boşnakların tarihine, coğrafyasına, kökenine, kültürüne ve hayat tarzına dair bilgiler verilmiştir. Tezin ana ve ara başlıklarında geçen konular; Bosna tarihinin dönemleri, Boşnakların sosyal, kültürel ve siyasî hayatı ile yazarların bakış açısını da içine alacak şekilde tasnif edilip incelenmiştir. Yazarların Bosna'nın dili, kültürü ve tarihine dair yazdıklarının gerçek hayatla ilişkisi ve yazılanların hangi zihniyetten hareketle kaleme alındığı gösterilmeye çalışılmıştır. Böylece, Bosna-Hersek ve Boşnakların Türk romanın bu evresine yansıma şekli ortaya konulmaya gayret edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Entering Turkish literature with Westernization, the novel has started with works of the Tanzimat Period and has reached the level of the European contemporaries with“Servet-i Fünûn.”During“The Period of National Literature”and following years after declaration of the Republic in 1923, successful examples of the novel have continued to be written. In this thesis, focusing on the works between 1970 and 2010, Bosnia and Herzegovina and Bosnians' place in the Turkish novel is examined. In this thesis -which has two main parts except the introduction- topics of; history of Bosnia, the Ottoman conquest of Bosnia, administration of Bosnia under the Ottomans, Austria, and Yugoslavia, Russo-Turkish War of 1877-1878, migration and the immigrants, Russian and Austrian policies towards Bosnia, the Bosnian War, the geography of Bosnia, Bosnians' relations with other ethnic and religious groups, the emergence of Bosnian identity, Bosnian heroes, Bosnians' language, religion, and culture are examined through the works of the Turkish novel between 1970-2010. In other words, this work aims to evaluate reflections of Bosnia and Herzegovina's political, religious, economic, and cultural life on Turkish novels. Generally, the works covering Bosnia in the Turkish novel highlight the themes of“lost homeland”and“migration”. For Turkish novelists, Bosnia means the lost territories of the homeland and the Muslims that were migrated due to the pressure/oppression of Serbians and Croatians in the region in addition to Austria and Russia. While Bosnia is being covered in these works, withdrawal of the Ottomans from the region, destruction of the order and peace in the region by the imperialist powers and nationalism, as well as Komitadji movements and Panslavism are mentioned. In the novels; information about Bosnian history, geography, origins, culture and lifestyle are also provided. The topics that are covered under titles/subtitles of the thesis are categorized and examined regarding Bosnians' social, cultural and political life and perspectives of the authors. Relevance of what was written in the novels to the facts and ideological backgrounds of the works are tried to be explained. Thus, reflections of Bosnia and Herzegovina and Bosnians' on this chapter of the Turkish novel are aimed to be presented.
Benzer Tezler
- Balkanlar'da Sırp-Boşnak ilişkileri (1945?1995)
Bosniak-Serb relations in Balkans (1945-1995)
İSMAİL ÜLKER
- Bosna Krallığı: Bağımsızlıktan Osmanlı fethine kadar Bosna
The Bonian Kingdom: Bosnia from independence to the Ottoman Conquest
ALİ OSMAN DEMİRAL
- Türk romanında Bosna Savaşı
Bosnian War in the Turkish novel
MERVE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM DAYANÇ
- Ahmet Yesevî hakkında yazılmış romanlardaki halkbilimi unsurları
Folklore elements in the novels written about Ahmet Yesevî
ROJBİN BARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Van Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ TAŞTAN
- Füruzan'ın hayatı ve edebi eserleri
The life and literary product of Füruzan
NURCAN ŞEN
Doktora
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ALEMDAR YALÇIN