Kelam literatüründe meûnet kavramı ve imkânına dair tartışmalar
Discussions on the concept and possibility of meunet in the kalam literature
- Tez No: 692674
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RIZA KORKMAZGÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Harikulade kavramı, alışılmışın dışında tabiattaki işleyişi belirli zamanlarda bozan tabiatüstü olaylar ve âdet dışı hadiseler için kullanılan bir terimdir. Kelam literatüründe harikulade hadiseler nübüvvet başlığı altında ele alınmaktadır. Kelam düşünürleri harikulade olayların varlığını kabul etmekle birlikte kapsamı hakkında farklı görüşler ileri sürerler. Mutezilî düşüncede harikulade olaylar mucize ile sınırlı tutulmakta, diğer olağanüstü olaylar kabul edilmemektedir. Buna karşılık Ehl-i Sünnet düşüncesinde harikulade olaylar dini yönü bulunan ve dini yönü bulunmayan harikulade olaylar şeklinde iki grupta incelenmektedir. Dini yönü bulunmayan harikulâde olaylar sihir, şa'beze, kehanet, fal, tılsım, büyü ve rukye başlıkları altında ele alınır. Çalışmanın konusu olan“Meûnet”hadisesinin de içinde bulunduğu grup olan ve dini yönü bulunan harikulade olaylar“mucize, irhas, keramet, meûnet, istidrac ve ihanet”şeklinde tasnif edilmektedir. Sünni düşüncede meûnet, yüce Allah'ın mümin kullarını harikulade bir şekilde, sıkıntı, keder ve mihnetten kurtarması, umulmadık yerden, beklenmedik bir zamanda onları rızıklandırması anlamına gelen ilahi bir yardım olarak tarif edilir. Sünni kelamda harikulade olaylardan biri olarak kabul edilen meûnet, Mutezilî düşüncede sıradan ilahi yardım olarak benimsenmektedir. Böylelikle meûnet, harikulade kabul edilmesi açısından Allah-âlem, ilahi bir yardım olması açısından ise Allah-insan ilişkisine dair meseleleri barındırır. Çalışmanın konusu, meûnet hadisesinin tüm detayları ile incelenmesi üzerinedir ve üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde meûnetin kavramsal çerçevesi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bunun yanında meûnetin de aralarında bulunduğu diğer olağanüstü olaylara temas edilmiştir. Buna ek olarak İslam düşüncesinde meûnet ile kısmen benzer olan ve ilahi yardım anlamına gelen diğer kavramlar incelenmiştir. İkinci bölümde ise harikulade yönü ile meûnetin mümkün olup olmadığı araştırılmıştır. Bu bağlamda kelam ekollerinin Allah-âlem-insan tasavvurları etrafında meûnetin imkânı tartışılmıştır. Üçüncü bölümde ise Kur'an-ı Kerimde bildirilen olağanüstü ilahi yardımlar ve bu yardımlara yönelik kelam düşünürlerinin görüşleri aktarılarak meûnetin gerçekliği konuşulmuştur. Aynı zamanda sahabenin hayatından aktarılan gaybî yardım örnekleri üzerinden de meûnetin gerçekliği araştırılmıştır. Üçüncü bölümün son kısmında ise Kur'an'dan hareketle meûnetin gerçekleşmesinin şartları ele alınarak çalışma sonlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Disrupt the operation in nature at certain times. In the kalam literature, marvelous events are discussed under the title of prophecy. Kalam thinkers accept the existence of marvelous events, but they put forward different views about their scope. In Mutazili thought, extraordinary events are limited to miracles and other extraordinary events are not accepted. On the other hand, in the thought of Ahl as-Sunnah, marvelous events are examined in two groups as those that have a religious aspect and those that do not. Wonderful events that do not have a religious aspect are discussed under the headings of magic, sha'beze, prophecy, fortune telling, talisman, magic and ruqyah. The wonderful events that have a religious aspect, which is the group including the“Meûnet”event, which is the subject of the study, are classified as "miracle, irhas, miracle, meûnet, istidrac and betrayal. In Sunni thought, maûnet is described as divine help, which means that Almighty Allah saves his faithful servants from distress, grief and misfortune in a wonderful way, and provides them with sustenance from an unexpected place at an unexpected time. Maûnet, which is accepted as one of the wonderful events in Sunni kalam, is adopted as ordinary divine help in Mutazili thought. Thus, meûnet includes the issues of Allah-the universe in terms of being considered wonderful and the relationship between God and human in terms of being a divine help. The main subject of our study is on the examination of the meûnet event with all its details. Our work consists of three parts. In the first chapter, the conceptual framework of meûnet has been tried to be revealed. In addition, other extraordinary events, including meûnet, were touched upon. In addition, other concepts that are partially similar to meûnet and mean divine help in Islamic thought have been examined. In the second part, it is investigated whether meûnet is possible with its wonderful aspect. In this context, the possibility of meunet around the God-world-human conceptions of kalam schools has been discussed. In the third chapter, the extraordinary divine aids reported in the Qur'an and the opinions of theological thinkers regarding these aids are conveyed, and the reality of the maûnet is discussed. At the same time, the reality of meûnet has been researched through the examples of unseen aid transferred from the life of the Companions. In the last part of the third chapter, the study was concluded by considering the conditions for the realization of the maûnet based on the Qur'an.
Benzer Tezler
- Mutezile kelâmında keramet
The saintly miracle (karama) in Mutazili theology
KEVSER BEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SAİM KILAVUZ
- Kübra'l-yakîniyyâti'l-kevniyye adlı eseri bağlamında Muhammed Saîd Ramazân El-Bûtî'nin isbât-ı vâcib metodu
The method of demonstration of god's existence for Mohammed Saeed Ramadan Al-Bouti within context of his work Kubra al-yaqeeniat al-kavniyya
MUHARREM SAYHAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET CÜNEYT GÖKÇE
- Mevlâna Celaleddin Rûmî'nin düşüncesinde cebir ve ihtiyar
Compulsion and freedom in the thought of Mawlana Jalaluddin Rumi
MAVİŞE NUR KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ALTINTAŞ
- Kelâm'da kadının peygamberliği ve Hz. Meryem
Woman's prophecy in theology and Miriam
HAYRUNNİSA KEKLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORHAN ŞENER KOLOĞLU
- Kelam literatüründe nübüvvet karşıtlığı sorunu
The problem of opposition to prophethood in kalam literature
LÜTFİ BOZKALE