Trump yönetiminin İran'ın nükleer programına yönelik dış politikası: Değişim ve süreklilik
The foreign policy of the Trump administration towards İran's nuclear program: Change and continuity
- Tez No: 692911
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM PEKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
ABD ile İran ilişkilerinin kırılma noktası, İran İslam Devrimi ile başlamakla birlikte mevcut kırılma, İran'ın gizli bir nükleer programa sahip olduğu iddiası ile ortaya çıkan nükleer kriz ile derinleşmiştir. Nükleer kriz, ABD'nin dış politikada 11 Eylül saldırıları sonrası terörizmle savaşı dış politika önceliği haline getirdiği ve İran'ı terörizm ile ilişkilendirdiği bir dönemde ortaya çıkarak ABD'nin İran'a yönelik dış politikasının birincil gündemi haline gelmiştir. İran'ın gizli nükleer programı ile ilgili olarak ABD, bu ülkenin açıkça nükleer silah üretme amacı taşıdığı, nükleer silah elde etme isteği peşinde koştuğu ve dolayısıyla kendisi ve müttefiklerinin güvenliğine tehdit oluşturduğu değerlendirmesi yapmıştır. İran'ın nükleer silah elde etme isteğinin engellenmesi konusunda ise tüm Amerikan yönetimleri ortak dış politika hedefi olarak bu ülkenin nükleer hedeflerini önleme stratejisinde birleşmiştir. Bu çalışma, ABD'nin Trump dönemi İran'ın nükleer programına yönelik dış politikasının değişim ve süreklilik çerçevesinde açıklanmasına odaklanmıştır. Değişim ve sürekliliği etkileyen unsurlar dış politikada karar alma yaklaşımı ile incelenmiştir. Bu bağlamda Trump yönetiminde İran'ın bir önceki yönetim döneminde imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) anlaşmasına rağmen tehdit olarak algılanmaya devam ettiği görülmektedir. İran tehdidini bir bütün olarak gören Trump, anlaşmanın içeriği itibarıyla yalnızca nükleer konuları düzenlediği, diğer sorunları görmezden geldiği ve dolayısıyla ABD ve müttefiklerinin güvenliğine tehdit oluşturduğu yönünde eleştirilerini yoğunlaştırmıştır. İş dünyasından gelmesinin etkisiyle anlaşmaya ilişkin ekonomik gerekçeleri de öne çıkaran Trump, anlaşmanın ekonomik açıdan Amerikan çıkarlarına uygun olmadığı sonucuna varmıştır. Bu nedenle mevcut anlaşmayı Amerikan çıkarlarına uygun hale getirmek için anlaşmadan doğrudan çekilmek yerine yeniden müzakere etme çabasına girmiştir. Belirtilen çabasının başarısızlıkla sonuçlanmasıyla Trump, anlaşmadan çekilme kararı alarak daha iyi bir anlaşmaya varmak amacıyla ekonomik yaptırımları öne çıkaran maksimum baskı politikası uygulamıştır. Bu noktada Trump dönemi ABD'nin İran politikasında nükleer İran tehdidinin önlenmesi konusunda bir süreklilik gözlemlenirken özellikle uluslararası sistemin doğasını algılama biçimi, kademeli bir değişim yerine hızlı bir değişim öngörme, geleneksel ittifak ilişkilerini önemsememe, sıfır zenginleştirme politikasına dönüş, dış politika dilinin sertleşmesi, önceki antlaşmaları ortadan kaldırma eğilimi ve İsrail'e verilen önemde bir değişim gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Although the breaking point of the US relations with Iran started upon the Islamic Revolution in Iran, the current break has deepened on the nuclear crisis that emerged with the claim that Iran has a secret nuclear program. The nuclear crisis has become the primary agenda of the US foreign policy towards Iran, emerging at a time when the US made the war on terrorism a foreign policy priority after the September 11 attacks and associated Iran with terrorism. With regard to Iran's secret nuclear program, US has made the assessment that this country openly aims to produce nuclear weapons, seeks to acquire nuclear weapons, and thus poses a threat to the security of itself and its allies. All American administrations have united in terms of preventing Iran's desire to acquire nuclear weapons with the strategy of preventing this country's nuclear targets as a common foreign policy goal.This study focuses on explaining the foreign policy of the US towards Iran's nuclear program during the Trump period within the framework of change and continuity. The factors that effect the change and continuity are examined through the decision making approach in foreign policy. In this context it is seen that Iran continues to be perceived as a threat by the Trump administration despite the Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) agreement signed during the previous administration. Seeing the threat of Iran as a whole, Trump intensified his criticisms that the agreement only regulates nuclear issues, ignores other problems and therefore poses a threat to the security of the US and its allies. Emphasizing the economic reasons for the agreement with the effect of coming from the business world, Trump concluded that the agreement was not economically beneficial for American interests. Therefore, it has made an effort to renegotiate rather than withdraw directly from the current agreement to bring it in line with American interests. With the failure of his stated effort, Trump decided to withdraw from the agreement and implemecnted a policy of maximum pressure that emphasized economic sanctions in order to reach a better agreement. At this point, while a continuity is observed in the US Policy towards Iran during the Trump Administration, a variation is observed in the form of especially perception of the nature of the international system, preferring rapid change rather than gradual change, disregarding traditional alliance relations, zero enrichment policy, hardening foreign policy language, tendency to abolish previous treaties, and emphasis on Israel.
Benzer Tezler
- Ruhani dönemi İran dış politikası ve Türkiye ile ilişkiler
Iranian foreign policy in Rouhani era and relations with Turkey
HÜSEYİN EMRAH KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerUfuk ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜNEŞ
- Liderlik özellikleri analizi: Putin, Trump ve Erdoğan değerlendirmesi
Leadership traits analysis: Putin, Trump and Erdogan assessment
BERK ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerKaradeniz Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÜLGÜL
- Evaluation of the US policiy in Afghanistan 2001-2021
Afganistan 2001-2021'deki ABD politikasının değerlendirilmesi
ALİ HÜMAYUN SADIKZADE
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Uluslararası İlişkilerİstanbul Kültür ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BORA BAYRAKTAR
- The Us and Afghanistan relations after 9/11 event
9/11 olayı sonrasi Amerika ve Afghanistan ilişkiler
MOHAMMAD FEROZ YAQOOBI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Uluslararası İlişkilerİstanbul Kültür ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Assoc. Prof. Dr. ÇAĞLA GÜL YESEVİ
- Körfez güvenliğinde Amerikan başkanlarının rolü: Obama ve Trump dönemlerinin karşılaştırmalı bir analizi
The role of American presidents in Gulf security: A comparative analysis of Obama and Trump eras
NURŞEN OKUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Uluslararası İlişkilerEskişehir Osmangazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YETİM