Toprak koruma amaçlı yeni bir arazi kullanım planlaması modelinin mikail çayı mikro havzası örneğinde araştırılması
Investigation of a new land use planning model for soil conservation; the case of mikail stream micro-basin example
- Tez No: 693408
- Danışmanlar: PROF. DR. SUAT ŞENOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Arazi değerlendirme, Arazi kullanım Planlaması, Erozyon, İLSEN, RUSLE, Land Evaluation, Land Use Planning, Erosion, ILSEN, RUSLE
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 260
Özet
İLSEN Arazi Değerlendirme Metodunun akarsu havzalarında erozyonu azaltacak arazi kullanım planlarının hazırlanmasında kullanılabilecek bir modele dönüştürülmesinin amaçlandığı çalışma, Kahramanmaraş İli Onikişubat İlçesi sınırları içerisinde bulunan yaklaşık 1180.21 ha alana sahip Mikail Çayı Mikro Havzasında yürütülmüştür. Öncelikle Arazi değerlendirme çalışmalarında haritalama birimlerinin belirlenerek arazi karakteristikleri arasındaki farkların ortaya konması ve toprak kayıplarının tahmin edilmesi için veri kaynağı oluşturması amacıyla alanın toprak etüt ve haritalama çalışması yapılmıştır. Mikail Çayı Mikro Havza'sında 12 adet toprak serisi tanımlanmıştır. Tanımlanan seriler Toprak Taksonomisine göre Alfisol, Entisol, İnceptisol ve Vertisol olarak sınıflandırılmıştır. Çalışma alanı içinde üretimi yapılan ve ekolojik olarak yetiştiriciliği yapılabilecek, kontur tarım ve teraslı toprak korumalı uygulamaları içeren 36 farklı arazi kullanım türü belirlenmiş ve tanımlanmıştır. Yapılan arazi değerlendirmesi sonucunda 8 farklı arazi kullanım planlaması senaryosu oluşturulmuştur. Birinci senaryo en yüksek haritalama birimi endeks değerlerine göre, ikinci senaryo en yüksek fiziksel haritalama endeks değerlerine göre, üçüncü senaryo tek yıllık bitkilere öncelik verilerek, dördüncü senaryo toprak korumalı arazi kullanım türlerine öncelik verilerek, beşinci senaryo kuru tarım içeren arazi kullanım türlerine öncelik verilerek, altıncı senaryo tarım dışı arazi kullanımları azaltılarak, yedinci senaryo havzanın mevcut arazi kullanımında bulunan orman ve mera alanları tarıma açılmadan oluşturulmuştur. Havzanın mevcut arazi kullanımıda sekizinci senaryo olarak belirlenmiştir. Hazırlanan arazi kullanım planlaması senaryolarının tahmini toprak kayıp miktarları RUSLE Metodu kullanılarak hesaplanmıştır. Çalışma alanının mevcut arazi kullanım (8. Senaryo) durumuna göre toprak kayıp miktarı ortalama 335.95 ton ha-1 yıl-1 , havza alanı için hazırlanan 7. Senaryonun neden olduğu toprak kaybı ortalama 69.05 ton ha-1 yıl-1 olarak hesaplanmıştır. Senaryolar içerisinde en düşük toprak kaybının olduğu 7. Senaryo havza için en uygun kullanım olarak belirlenmiştir. Elde edilen bulgular ışığında Mikail Çayı Mikro Havzası için geliştirilen erozyon azaltıcı arazi kullanım planlaması yaklaşımının benzer havzalarda kullanılabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The study, which aims to transform the İLSEN Land Evaluation Method into a model that can be used in the preparation of land use plans that will reduce erosion in river basins, was carried out in Mikail Stream Micro-Basin with an area of approximately 1180.21 ha within the borders of Onikisubat District of Kahramanmaraş Province. First of all, the detailed soil survey study of the area was carried out in order to determine the mapping units in land evaluation studies, to reveal the differences between the land characteristics and to create a data source for the estimation of soil losses. Twelve soil series have been defined in the Mikail Stream Micro-Basin. According to the Soil Taxonomy, identified series were classified as Alfisol, Entisol, İnceptisol and Vertisol. Identified series were classified as Alfisol, Entisol, İnceptisol and Vertisol according to the Soil Taxonomy. 36 different Land Utilization Types, which are produced within the research area and can be cultivated ecologically, including contour agriculture and terraced soil protection applications, have been determined and defined. As a result of the land evaluation, 8 different land-use planning scenarios were created. The first scenario was created based on the highest mapping unit index values, the second scenario was created based on the highest physical mapping index values, the third scenario was created by giving priority to annual plants, the fourth scenario was created by giving priority to land use types with soil protection, and the fifth scenario was created by giving priority to land use types with dry agriculture. the sixth scenario was created by reducing non-agricultural land and the seventh scenario was created the forest and pasture areas in the current land use of the basin without being used for agriculture. The eighth scenario was created as the current land use of the basin. Estimated soil loss amounts of the prepared land use planning scenarios were calculated by using the RUSLE Method. According to the current land use status of the study area (8th Scenario), the amount of soil loss was calculated as 335.95 tons ha-1 year-1 on average, and the soil loss caused by the 7th scenario prepared for the basin area was calculated as 69.05 tons ha-1 year-1 on average. 7th scenario, which has the lowest soil loss among the scenarios, has been determined as the most appropriate use for the basin. In the light of the findings, it is thought that the erosion-reducing land-use planning approach developed for the Mikail Stream Micro-Basin can be used in similar basins.
Benzer Tezler
- Planlama toprak etüdlerinde uzaktan algılama ve coğrafik bilgi sistem tekniklerini uygulama olanakları
Application possibilities of remote sensing and geographic information system tecniques at the planining soil survey
DİLEK ŞAHİN
- Türkiye kıyı alanlarında yönetim ve mülkiyet meselelerine yönelik bir model önerisi ve modelin mekansal planlama çerçevesinde meselelere etkileri
A model proposal regarding management and property issues in coastal areas of Turkey and efects of the model on these issues from spatial planning perspective
CAVİT KUŞGÖZ
Doktora
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ERDEM ERBAŞ
- Sustainability of agricultural land through spatial planning: A policy based model for turkey
Tarım arazilerinin mekansal planlama yoluyla sürdürülebı̇lı̇rlı̇ğı̇: Türkı̇ye ı̇çı̇n polı̇tı̇ka temelli bı̇r model
ZEYNEP ERDOĞAN
Doktora
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE AHU GÜLÜMSER
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Assessing the impacts of urban land use/land cover change on soil ecosystem services
Kentsel arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin toprak ekosistem servisleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
MELTEM DELİBAŞ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER